Կանդելարիա քարանձավներ
| Կանդելարիա քարանձավներ | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | քարանձավ և Գվատեմալայի ազգային պարկ |
| Երկիր |  Գվատեմալա |
| Վարչատարածք | Ռաքսրուհա |
 | |
 | |
Կանդելարիա քարանձավներ (անգլ.՝ Candelaria Caves), մեծ բնական քարանձավային համակարգ Գվատեմալայի Ալտա Վերապազ լեռնաշխարհի ցածրադիր անցումներում՝ Չիսեկի և Ռաքսրուհայի մունիցիպալիտետների միջև։ Քարանձավները հայտնի են յուրահատուկ կարստային երևույթներով և մայաների պատմության մեջ իրենց նշանակությամբ։
Երկրաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նրանց հսկայական կարստային քարանձավների տեսարժան վայրերից են` ստալակտիտները, ստալագմիտները, ստալագնատները և հոսքաքարերի շղարշները։ Առաստաղի փլուզումից առաջացած քարանձավային փոսերը լուսավորում են քարանձավները ներսից։ Հիմնական պատկերասրահի երկարությունը 22 կմ է, որից 12,5 կմ-ը անցնում է Կանդելարիա գետի գետնանցումով։ Քարանձավային համակարգի ընդհանուր երկարությունը, ներառյալ դահլիճները, երկրորդային և վերին անցումները, գնահատվում է 80 կմ[1]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մայաների քաղաքակրթության Արևմտյան մեծ առևտրային ուղին[2], որը Գվատեմալայի լեռնաշխարհը միացնում էր Պետենի ցածրադիր շրջաններին, անցնում էր Կանդելարիայի քարանձավների տարածքով։ Խեցեգործական արտեֆակտրներն ու ռուպեստրալ գրությունները վկայությունն են այն բանի, որ քարանձավներն օգտագործվել են արարողությունների համար[3]։ Կիչե ժողովրդի մեզոամերիկյան մշակույթի «Փոփոլ Վուհ» էպոսագիրքը (թարգմանաբար՝ Ժողովրդի գիրք, կամ Խորհուրդների գիրք) Կանդելարիա քարանձավները համարում է մուտք դեպի անդրաշխարհ[4]։ Քարանձավներից որոշները դեռ օգտագործվում են մայաների տոնակատարությունների համար։ Չնայած քարանձավներն այժմ բաց են հասարակության համար։
Կառավարություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գվատեմալայի կառավարությունը 1999 թվականին Կանդելարիա քարանձավը հռչակեց ազգային պարկ։ Կառավարության հետ երկարատև մարտերից հետո տեղական Q'eqchi-ի ժողովուրդը (մայա Բելիզում և Գվատեմալայում), ստացան իրենց քարանձավներում զբոսաշրջության կառավարումը` «Մայա Q'eqchi ասոցացիայի զարգացում և Կանդելարիա Կամպոսանտո զբոսաշրջություն» խորագրով[5]։ Քարանձավների մի քանի մուտքեր կան, որոնք կառավարվում են տարբեր Q'eqchi համայնքների կողմից, ինչպիսին Bombilpek El Porvenir(չաշխատող հղում) ասոցիացիան է։ Նրանք սիմվոլիկ գումար են վերցնում ուղեկցորդի հետ քարանձավներ այցելելու համար, և հասույթը հնարավորինս արդարացիորեն օգտագործում գյուղի տնտեսական կյանքին աջակցելու համար։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Verapaz attractions Retrieved 2015-02-15
- ↑ Woodfill 2007, p.23
- ↑ Woodfill 2007, pp.145-183
- ↑ FLAAR report. Retrieved 2015-02-15
- ↑ Del Cid, García 2003
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Del Cid, Mario & David R. García (2003). «The Candelarias cave, Alta Verapaz: Demythifying communitarian participation in patrimonial conservation» (PDF). famsi.org.
- Woodfill, Brent Kerry Skoy (2007). Shrines of the Pasión River-Verapaz Region, Guatemala: Ritual and Exchange along Ancient Trade Route. Nashville.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կանդելարիա քարանձավներ կատեգորիայում։ |