Կաղապար:Օրվա հոդված/Սեպտեմբերի 2, 2014 թ.
Արտաքին տեսք
Հայաստանի քաղաքական կացությունը 5-7-րդ դարերում Մարզպան. Հայաստանը, որը ենթակա էր Սասանյանների գերիշխանությանը, հիմնականում ընդգրկել է Մեծ Հայքի Այրարատ, Տուրուբերան, Սյունիք, Վասպուրական, Մոկք և Տայք նահանգները, հաճախ՝ նաև Արցախը։
Այն առանձնահատուկ, ինքնավար վարչաքաղաքական միավոր էր, որի փաստացի տերերը հայ նախարարներն էին. հայկական զորաբանակը մնացել է Հայոց սպարապետի տնօրինության ներքո, ճանաչվել են եկեղեցու իրավունքներն ու արտոնությունները։ Կառավարել է մարզպանը՝ արքայից արքայի տեղապահը։
Մինչև 5-րդ դարի կեսը մարզպանի գահանիստը Արտաշատն էր, այնուհետև՝ Դվինը։ Սակայն Պարսից արքունիքը երկար չհանդուրժեց Արևելյան Հայաստանի ինքնավար կարգավիճակը շարունակել...