Կաղապար:Օրվա հոդված/Մարտի 19, 2014 թ.
_1.jpg)
Արցախի ֆիզիկաաշխարհագրական շրջան, Հայկական լեռնաշխարհի արևելքում՝ Կուրի և Արաքսի հովիտների միջև։ Հյուսիս-արևմուտքում ընդգրկում է Քարվաճառի, հարավ-արևմուտքում՝ Քաշաթաղի ենթաշրջանները։
Մակերևույթն արևմուտքում լեռնային է, ձգվում են Փոքր Կովկասի արտաքին շարի հարավ-արևելյան հատվածի լեռնաշղթաները, հյուսիսում Մռավի լեռնաշղթան է, որը, աստիճանաբար ցածրանալով, արևելքում ձուլվում է Դարաբաղյան հարթավայրին (բարձր.՝ 200-400 մ), վերջինս ձևավորվել է Թարթառ, Խաչեն, Կարկառ գետերի և Արաքսի մի շարք վտակների արտաբերման նյութերի կուտակումներից։
Լեռնաշղթայի լանջերը զառիթափ են՝ մասնատված խոր հովիտներով, գերիշխում են ժայռոտ լերկ կատարները, քարացրոնևերը, սողանքները։ Միջին բարձրություններն անտառապատ են։ Շրջանի կենտրոնով, գրեթե միջօրեականի ուղղությամբ, ձգվում է Արցախի լեռնաշղթան, որի ամենաբարձր տեղամասը Կուսանաց լեռնաշղթան է: Լեռներին հատուկ է միաթեք կառուցվածքը (հյուսիս-արևմուտքից հարավվ-արևելք), միջին բարձրության գոտիներին՝ հարթեցված մակերևույթները, որոնք ռելիեֆին տալիս են աստիճանաձև տեսք շարունակել...