Կաղապար:Օրվա հոդված/Մարտի 18, 2014 թ.

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
< Նախագիծ:Օրվա հոդված
Տրիտոնի լուսանկարը, կատարված է «Վոյաջեր-2» ԱՄԿ-ից
Տրիտոնի լուսանկարը, կատարված է «Վոյաջեր-2» ԱՄԿ-ից

Տրիտոն (հին հունարեն՝ Τρίτων), Նեպտուն մոլորակի ամենամեծ բնական արբանյակն է, հայտնաբերվել է Ուիլիամ Լասսելի կողմից 1846 թվականի հոկտեմբերի 10-ն։ Անվանվել է հունական դիցաբանության ծովի խորքերի աստվածի՝ Տրիտոնի պատվին։

Տրիտոնը Արեգակնային համակարգի միակ մեծ արբանյակն է, որն ունի հակադարձ ուղեծիր, այսինքն այն պտտվում է մոլորակի պտույտին հակառակ ուղղությամբ։ Այն ունի 2 700 կմ տրամագիծ, այն մեծությամբ յոթերորդ արբանյակն է Արեգակնային համակարգում։ Իր հակադարձ շարժման, ինչպես նաև իր կառուցվածքի Պլուտոնին նմանության պատճառով, հավանական է որ Տրիտոնը որսացվել է Նեպտունի կողմից Կոյպերի գոտուց: Տրիտոնի մակերևույթը հիմնականում կազմված է սառած ազոտից, հիմնականում ջրային սառույցի կեղևով, այն ունի սառցե մանտիա և նրա ներոսում քարե և մետաղական միջուկ: Միջուկը կազմում է արբանյակի զանգվածի մոտավորապես երրորդ մասը։ Տրիտոնի միջին խտությունը կազմում է 2,061 գ/սմ³, և բաղկացած է մոտավորապես 15–35%-ով ջրային սառույցից:

Տրիտոնը Արեգակնային համակարգի այն քիչ թվով արբանյակներից է, որը երկրաբանորեն ակտիվ է։ Արբանյակը հայտնաբերվել է բրիտանացի աստղագետ Ուիլիամ Լասսելի կողմից 1846 թվականի հոկտեմբերի 10-ին շարունակել...