Իշամեղու ալագյոզյան
| Իշամեղու ալագյոզյան | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Bombus alagesianus
|
Իշամեղու ալագյոզյան (լատին․՝ Bombus alagesianus), իսկական մեղուների ընտանիքին պատկանող միջատ։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծամիչների հիմքի հատվածում էգի և աշխատավոր առանձնյակների այտերը կարճ են և դրանց երկարությունը փոքր է լայնությունից։ Ճակատին կա դեղին մազիկներից կազմված փնջիկ։ Առաջնամեջքը և վահանիկը ծածկված են դեղին, միջնամեջքը` սև, փորիկի տերգիտները` մասամբ սև, 4–5–րդը` կարմրանարնջագույն մազիկներով։ Արուի առաջնամեջքը, վահանիկը և փորիկի 2–րդ տերգիտը դեղին մազիկներով են, միջնամեջքը և 3–րդ տերգիտը` սև[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կովկասի տարածաշրջանի էնդեմիկ է, հայտնի է Հյուսիսային Թուրքիայիում, Հյուսիսարևմտյան Իրանում և Հայաստանում։ Հայաստանում հայտնի է միայն Արագած լեռան հարավային լանջերից[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ապրում են ենթալպյան և ալպյան մարգագետիններում։ Հասարակական միջատներ են, կենսական ցիկլով նման են հայկական իշամեղու տեսակին։ Կերաբույսերը հայտնի չեն։ Թռիչքը դիտվում է հունիս-օգոստոս ամիսներին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծայրահող սահմանափակ արեալով հազվագյուտ տեսակ է։ Բնության պահպանության միջազգային միության Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով ներկայումս գնահատվում է որպես վտանգված տեսակ։
Հանդիպում է շատ հազվադեպ, հայտնի են եզակի հայտնաբերումներ։ Թվաքանակի փոփոխության միտումները բացահայտված չեն։
Վտանգման հիմնական գործոններն են անասունների գերարածեցմամբ պայմանավորված մարգագետնային էկոհամակարգերի դեգրադացումը։
Պահպանվում է «Արագածի ալպյան» արգելավայրում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.