Ինդիանայի համալսարան Բլումինգթոնում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ինդիանայի համալսարան Բլումինգթոնում
անգլ.՝ Indiana University Bloomington
Изображение логотипа
Տեսակհանրային հետազոտությունների համալսարան և ԱՄՆ-ի հասարակական կրթության կազմակերպություն
ԿարգախոսLux et Veritas
Հիմնադրված է1820
Ընդհանուր անձնակազմ9216 մարդ (սեպտեմբեր 2020)[1]
ԱնդամակցությունNational Consortium for Teaching about Asia?[2], ArXiv[3], NextGen Service Corp?[4], ORCID[5], Ամերիկյան համալսարանների ասոցացիա[6][7], Ամերիկյան քոլեջների և համալսարանների ասոցիացիա[8], Կրթության ամերիկյան խորհուրդ[9], National Humanities Alliance?[10], Ցանցային տեղեկատվության կոալիցիա[11] և Գիտական հրատարակչական և ակադեմիական ռեսուրսների կոալիցիա[12]
Երկիր ԱՄՆ[13]
ՏեղագրությունԲլումինգտոն
Հասցե107 South Indiana Ave., Bloomington, IN, 47405-7000[1]
Կայքindiana.edu(անգլ.)
Ինդիանայի համալսարան Բլումինգթոնում (ԱՄՆ)##
Ինդիանայի համալսարան Բլումինգթոնում (ԱՄՆ)
Ինդիանայի համալսարան Բլումինգթոնում, ԱՄՆ
 Indiana University Bloomington Վիքիպահեստում

Ինդիանայի համալսարան Բլումինգթոնում (անգլ.՝ Indiana University Bloomington), ԱՄՆ-ի հանրային հետազոտական համալսարան, Ինդիանայի համալսարանի առաջատար լսարանը[14], որը գտնվում է Ինդիանա նահանգի Բլումինգթոն քաղաքում։

1909 թվականից համալսարանը հանդիսանում է Ամերիկյան համալսարանների ասոցիացիայի անդամ։

2010 թվականին Բլումինգթոնում Ինդիանայի համալսարանը 75-րդ տեղն է զբաղեցրել U. S. News & World Report հրատարակության «Ազգային համալսարաններ» վարկանիշում[15], ինչպես նաև 90-րդ տեղն է զբաղեցրել աշխարհի համալսարանների ակադեմիական վարկանիշում[16]։

Ժողովրդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինչ վերաբերում է 2010 թվականի աշնանը, ի թիվս ավելի քան 42,000 ուսանողների (undergraduate students) և ասպիրանտների (graduate students) համալսարանում կային 4826 արտասահմանցի ուսանողներ։ Ուսանողների շրջանում եղել են 1851 աֆրոամերիկացիներ, 1718 ասիական ծագում ունեցող անձինք, 1416 լատինամերիկյան ծագում ունեցող անձինք, 97 բնիկ ամերիկացիներ, 26 խաղաղօվկիանոսյան կղզիների բնիկ ազգությունների ներկայացուցիչներ (հավայներ, սամոանցիներ և այլն)։ 604 ուսանողներ նշել են «խառը» ռասայական պատկանելությունը։ Ուսանողների մեծ մասը՝ 68 տոկոսը, Ինդիանայից են, սակայն ուսանողների թվում կան ԱՄՆ-ի 49 նահանգների և 137 օտարերկրյա պետությունների ներկայացուցիչներ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սամփլ Գեյթսը 1884-ից մինչև 1908 թվականն ընկած ժամանակահատվածում կառուցված կամպուսի պատմական մասի մուտքն է

1820 թվականին Ինդիանայի կառավարությունը հիմնադրել է ուսումնական հաստատություն, որը հայտնի է այն ժամանակ, երբ «նահանգի ճեմարանը» գտնվում էր Սեկոնդ-սթրիթի հատման և քոլեջ-ավենյուի մոտ[17]։ 1816 թվականի Ինդիանա նահանգի Սահմանադրությունը պահանջում էր նահանգի գլխավոր վեհաժողովից ստեղծել ընդհանուր կրթական համակարգ՝ սկսած միջնակարգ դպրոցներից և վերջացրած համալսարաններով, որտեղ ուսուցումը պետք է լինի անվճար և հավասարապես բաց բոլորի համար։ Նոր համալսարանի առաջին շենքերի շինարարությունը սկսվել է 1822 թվականին, իսկ 1824-ին սկսվել են պարապմունքները[18]։

Համալսարանի առաջին նախագահը Էնդրյու Ուայլին էր, 1829 թվականին, նույն ժամանակ Գլխավոր ասամբլեան դպրոցի անունը փոխեց «Ինդիանայի քոլեջ»։ Ներկայիս անվանումը համալսարանը ստացել է 1838 թվականին։ Նախագահ Ուայլիի մահը 1851 թվականին նշանավորեց համալսարանի զարգացման առաջին շրջանի ավարտը։ Հաջորդ փոփոխությունները եկան միայն 1885 թվականին, երբ նրա նախագահը դարձավ կենսաբան Դևիդ Սթար Ջորդանը։

1867 թվականին Սառա Մորիսոնը առաջին կինն էր, ով դարձավ համալսարանի ուսանող, իսկ 1873 թվականին նա դարձավ առաջին կին պրոֆեսորը։

1883 թվականին համալսարանը շնորհեց իր առաջին դոկտորական աստիճանը, ինչպես նաև անցկացրեց առաջին միջբուհական մարզական հանդիպումը (բեյսբոլի)։ Սակայն այս տարի համալսարանի կամպուսը, որը գտնվում էր Բլումինգթոն քաղաքի կենտրոնում, ամբողջությամբ այրվել է։ Շենքը վերականգնելու փոխարեն, ինչպես դա տեղի է ունեցել մի քանի այլ պատահարներից հետո, որոշում է ընդունվել քաղաքի արևելքում նոր կամպուսի կառուցման մասին, որը տեղի է ունեցել 1884-1908 թվականներին։

Համալսարանի առաջին բաժանմունքը Բլումինգթոնից դուրս բացվել է 1916 թվականին՝ Ինդիանապոլիսում։ 1940- ական թվականներին հայտնվել են Կոկոմոյի և Ֆորտ Ուեյնի համալսարանի բաժանմունքները։ 1947 թվականին բացվել է Կինսիի համալսարանը, որը հետազոտություններ է անցկացնում սեռական հարաբերությունների ոլորտում, որը բազմաթիվ վեճերի պատճառ է դարձել։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջեյքոբսի երաժշտական դպրոց։ Հիմնադրվել է 1921 թվականին, այսօր այստեղ սովորում է շուրջ 1600 ուսանող, ինչը նրան այդ ցուցանիշով երկրորդ տեղն է դնում երաժշտական դպրոցների ազգային ասոցիացիայի ցուցակում

Բլումինգթոնում Ինդիանայի համալսարանի կազմում ընդգրկված են 14 քոլեջներ և դպրոցներ՝

  • Արվեստի և գիտությունների քոլեջ
  • Ջեյքոբսի երաժշտական դպրոց
  • Կելիի բիզնես-դպրոց
  • Մայերի իրավաբանական դպրոց
  • Մանկավարժական դպրոց
  • Առողջության, ֆիզիկական կրթության և հանգստի դպրոց
  • Ինֆորմատիկայի և համակարգչային գիտությունների դպրոց
  • Լրագրողական դպրոց
  • Գրադարանային գործի և տեղեկատվական գիտությունների դպրոց
  • Բուժքույրական գործի դպրոց
  • Օպտոմետրիայի դպրոց
  • Հասարակական և բնապահպանական խնդիրների դպրոց
  • Սոցիալական աշխատանքների դպրոց
  • Բարձրագույն համալսարանական դպրոց

Կամպուս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բլումինգթոնում Ինդիանայի համալսարանի լսարանը կազմում է 7,8 կմ²։ Նրա տարածքում կան բազմաթիվ շենքեր, որոնք պատմական արժեք են ներկայացնում։ Կամպուսը առատորեն կանաչապատված է, դրա միջոցով ընթանում է այսպես կոչված «Ջորդանա գետը», որն անուն է ստացել ի պատիվ Դևիդ Սթարի Ջորդանի՝ դարվինիստի, իխտիոլոգի և Բլումինգթոնի Ինդիանայի համալսարանի նախագահի, իսկ հետո նաև Սթենֆորդի[19]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 IPEDS — 1992.
  2. https://jsis.washington.edu/earc/about/ncta/
  3. Our Members / Tier 3
  4. https://www.volckeralliance.org/initiatives/next-generation-service-corps
  5. https://web.archive.org/web/20231020113811/https://orcid.org/members
  6. https://web.archive.org/web/20240116123311/https://www.aau.edu/sites/default/files/AAU-Files/Who-We-Are/AAU%20Member%20Universities%20listed%20by%20year_updated%202023.pdf
  7. https://www.aau.edu/who-we-are/our-members
  8. https://web.archive.org/web/20240120073011/https://secure.aacu.org/iMIS/AACUR/Membership/MemberListAACU.aspx
  9. https://web.archive.org/web/20240120080233/https://acememberdirectory.azurewebsites.net/
  10. https://web.archive.org/web/20240126121019/https://nhalliance.org/about/members/
  11. https://web.archive.org/web/20240227092307/https://www.cni.org/about-cni/membership/members
  12. https://web.archive.org/web/20231015070603/https://sparcopen.org/who-we-are/members/
  13. Global Research Identifier Database — 2015.
  14. «The Ideal College Experience» (անգլերեն). The Trustees of Indiana University. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  15. «Indiana University--Bloomington» (անգլերեն). U.S.News & World Report. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  16. «Academic Ranking of World Universities - 2010» (անգլերեն). ShanghaiRanking Consultancy. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  17. «Seminary Park» (անգլերեն). City of Bloomington. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  18. «History» (անգլերեն). The Trustees of Indiana University. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  19. «The Ideal College Experience» (անգլերեն). The Trustees of Indiana University. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 1-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ինդիանայի համալսարան Բլումինգթոնում» հոդվածին։