Ժիզորի ամրոց

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ժիզորի ամրոց
Նկարագրություն
Տեսակդղյակ և հնագիտական հուշարձան
Հասցեplace de Blanmont և rue de Penthièvre
Վարչական միավորGisors?[1]
Երկիր Ֆրանսիա[1]
Կառուցված11-րդ դար
Ճարտարապետական ոճմիջնադարյան ճարտարապետություն
Վերահսկվում էDuke of Normandy?
Քարտեզ
Քարտեզ
 Château de Gisors Վիքիպահեստում

Ժիզորի ամրոց (ֆր.՝ Château de Gisors), ամրոց Ֆրանսիայի Էր դեպարտամենտում, Ժիզոր քաղաքում։ Հաճախ կոչվում է տաճարականների միաբանություն[2]։ Գիտնականները շարունակում են վիճել, թե արդյոք Ժիզորի ամրոցի վրա կառուցված բլուրը բնական է թե արհեստական, բայց ամրոցի ռազմավարական դիրքՆ անհերքելի է։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին դարբնոցների տեսքը ներկայացված է պատմաբաններին 1087 թվականին։ Սենոր Ժիզոր, Թիբուլա «Պանեն» դահլիճը` քաղաքը քարե պատով ամրացնում է։ Իսկ արդեն յոթ տարի անց հին ամրոցների տարածքում Անգլիայի թագավոր Վիլյամ II-ի հրամանով սկսվում է Ռոբերտ դե Բելեսմայի գլխավորությամբ ամրոցի կառուցումը[3]։ Վիլհելմ II-ը մահացավ, առանց իր սերնդին տեսնելու, իսկ շինարարությունը շարունակեց Հենրի I-ը։

Երկար տարիների ընթացքում ամրոցը բազմաթիվ պատմական հերոսներ է ունեցել, բազմիցս փորձառու ջատագովներ, և դարձել է տարբեր պատմական իրադարձությունների մասնակից։ 1113 թվականին Ֆրանսիայի և Անգլիայի միջև Ժիզոր ամրոցում կնքվեց հրադադար։

1116 թվականին ավարտվեց Ժիզորի շինարարությունը, որը կանգուն է մինչև օրս։ Ամրոցը հաջողությամբ դիմակայեց 1120 թվականին իր առաջին պաշարմանը։ 1123 թվականին որոշել են ամրոցի շուրջը կառուցել հզոր քարե շինություն։ 1144 թվականին Գոդֆրիդ Անժուիսկին հաղթեց Նարմանդյուին և հանձնեց Ժիզոր ամրոցը Լուի VII-ին, ճանաչում ստանալու համար Ֆրանսիայի դյուկից և ապահովել պատերազմի չեզոքությունը, թագավորելու համար Ստեփան թագավորի գահին։ 1158 թվականին Գոդֆրիդի և Մաթիլդիի որդիները, Անգլիայի թագավորը, Հենրի II-ը, բանակցություն են սկսում իր ժառանգի ապագա կնոջ՝ ֆրանսիացի արքայադստեր հետ, որը պետք է ձեռք բերեր Ժիզորը և Նորման Վեքսենը։ Այն ժամանակ, երբ ամրոցն անցել է վերահսկողության տակ, համարվել է տաճարականների միաբանություն։ Երիտասարդ ֆրանսիացի թագավոր Ֆիլիպ II Օգոստոսը, որը զբաղվում էր պատերազմի լիգայի պարոնների հետ, հնարավորություն չի ունեցել առարկելու։

Այսպիսով, ամրոցը դառնում է կռվախնձոր, և սահմանի առաջադիրքի վրա հիմնականում ֆրանսիացիների և բրիտանացիների շահերն էին։ Ամրոցը շարունակում էր ամրապնդվել։ 1170 թվականին սկսում է հերթական աշխատանքը ամրոցի ամրապնդման, Հենրի II-ի հրամանով վերցվեց կարճ տարածք, բայց նրանք չեն կարող փրկել 1193 թվականին Ֆիլիպ Օգոտոսին։ Օգտվելով գրավումից Ռիչարդ I Առյուծասրտը և իր գրավումը Ավստրիայի Լեոպոլտում, Փիլիպ Օգոստոսը վերցրեց ամրոցը՝ կաշառելով Գիլբերտ դե Վայսկելի ամրոցի հրամանատարին։ Փիլիպը շարունակում էր ամրապնդել ամրոցը կառուցող «կալանավորների աշտարակ»-ը։ Չնայած Ֆիլիպ II-ի ընդհանուր հաջողված պատերազմին, միևնույնն է Ռիչարդի դեմ այդ պատերազմի պայմաններում Ժիզորը մնաց Ֆրանսիային։


1308 թվականին Ժիզորի կալանավորները ձերբակալվեցին, շրջանի ամենավտանգավոր տաճարները տեղափոխվեցին այստեղ, և ամրոցը հաջորդ 6 տարիների ընթացքում դարձավ բանտ։ «Կալանավորների աշտարակ»-ը այս իրադարձությունների ապացույցն է։ Հարյուրամյա պատերազմի ընթացքում ամրոցը մի քանի անգամ անցնում է ձեռքից ձեռք։ 1419 թվականին, Քլարենս թագավորը, եռօրյա պաշարման արդյունքում ամրոցը գրավում է։ Առաջիկա 30 տարիների ընթացքում բրիտանացիների կողմից ամրոցի սեփականությունը հուսալի էր, ամրապնդելու միջոցներ կային, որոնք ամրոցի պատի պարիսպի երկայնքով կառուցված 12 հզոր աշտարակների շինարարությունն են։ Բայց արդեն 1449 թվականին ամրոցը անցավ ֆրանսիացիներին, այս անգամ հավերժ։

1527 թվականին Ժիզորի ամրոցը նշվել է Ֆերարսկի դյուկի վարչակազմի կողմից, սակայն մի քանի տարի անց ամրոցը մխրճվել է Մաեն դյուկի կողմից։ Ամրոցի սեփականատերերը կրկին փոխվեցին մի քանի անգամ։

Ժիզորը կորցնում է իր ռազմական նշանակությունը և արդեն 1851 թվականին այն դառնում է քաղաքի սեփականությունը։ 1862 թվականի վերականգնողական աշխատանքներից հետո ամրոցը ճանաչվում է որպես պատմական հուշարձան[4]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 base Mérimée (ֆր.)ministère de la Culture, 1978.
  2. Бурыгин. Замки Франции.
  3. Chibnall 1979, էջ. 40
  4. Monuments Historiques et Immeubles protégés sur Gisors (French), www.annuaire-mairie.fr, Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 9-ին{{citation}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժիզորի ամրոց» հոդվածին։