Զավեն Միրզոյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Միրզոյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Զավեն Միրզոյան | |
---|---|
Ծնվել է | 1917 |
Ծննդավայր | Չարդախլու, Ելիզավետպոլի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ |
Մահացել է | հոկտեմբերի 15, 1994 |
Մահվան վայր | Մոսկվա, Ռուսաստան |
Գերեզման | Նիկոլո-Արխանգելսկի գերեզմանատուն |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն, ԽՍՀՄ և Հայաստան |
Կրթություն | Արդբեջանի պետական նավթային ակադեմիա և Պետրոս Մեծի անվան ստրատեգիական նշանակության հրթիռային զորքերի ռազմական ակադեմիա (1943) |
Մասնագիտություն | ճարտարագետ |
Աշխատավայր | Կիրառական մեխանիկայի ինստիտուտ |
Պարգևներ և մրցանակներ |
Զավեն Ալեքսանդրի Միրզոյան (1917, Չարդախլու, Ելիզավետպոլի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ - հոկտեմբերի 15, 1994, Մոսկվա, Ռուսաստան), Մոսկվայի կիրառական մեխանիկայի գիտարտադրական ինստիտուտի գլխավոր ինժեների տեղակալ, հրթիռների, ուղեծրակայանների և տիեզերական ապարատների կառավարման համակարգեր մշակող[1]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1917 թվականին։ Նրա ծնողները` Ալեքսանդր և Բալախանում Միրզոյանները, ծնունդով Լեռնային Ղարաբաղի Մարտունու շրջանից էին։ Նա ընդամենը երկու տարեկան էր, երբ ադրբեջանցիները 1919 թվականին Բաքվում կազմակերպեցին հայերի ցեղասպանություն, որի հետևանքով զոհվեցին 30 հազար հայեր, այդ թվում նաև` Զավեն Միրզոյանի հայրը։ Ավարտելով 7-ամյա հայկական դպրոցը, Զավենն ընդունվում է նավթային տեխնիկում, որից հետո` ընդունվում է Բաքվի արդյունաբերական ինստիտուտի էներգետիկայի ֆակուլտետը։ 1942 թվականին ստանում է ինժեներ-էլեկտրիկի դիպլոմ։ Ամառային արձակուրդների օրերին էլ փականագործ էր աշխատում գործարանում։ 1942 թվականի մարտին Զավենը զորակոչվում է բանակ և գործուղվում Մոսկվա, այնտեղից էլ Սամարղանդ, որտեղ էվակուացված էր հրետանային ակադեմիան։ Նա անմիջապես ընդունվում է 4-րդ կուրս։
Աշխատանքային գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ավարտելով ակադեմիան` 1943 թվականին, գործուղվում է Անդրկովկաս, որտեղ հրթիռներ էին արտադրվում նշանավոր «Կատյուշայի» համար։ Այստեղ էլ 1945 թ. պարգևատրվում է «Կարմիր աստղ» մարտական շքանշանով։ Պատերազմի ավարտից հետո, Միրզոյանին կանչում են Մոսկվա և նշանակում ԽՍՀՄ պաշտպանության նախարարության վարչության բաժնի պետի օգնական։ Դրանից հետո, անմիջապես նա Սերգեյ Կորոլյովի հետ գործուղվում է Գերմանիա` ուսումնասիրելու գերմանական Ա-4 բալիստիկ հրթիռի համակարգը։ 1945 թվականի ամռանը Թյուրինգիայում հիմնադրվում է Ռաբե ինստիտուտի (հրթիռաշինության), որտեղ ուսումնասիրվում էր գերմանական ավարառու հրթիռատեխնիկան։ Այնուհետև, Զոմերդու քաղաքում ստեղծվում է Ա-4 հրթիռի ստեղծման խորհրդագերմանական կոնստրուկտորական բյուրո։ Գերմանական փորձը խորհրդային գիտնականներին օգնում է նոր տեսակի հրթիռների ստեղծման գործում, ինչին էլ նպաստում է ԽՍՀՄ կառավարության որոշումը` գերմանացի մասնագետներին աշխատանքի հրավիրել ԽՍՀՄ։ Այս բոլոր գործընթացներին ակտիվորեն մասնակցել է Զավեն Միրզոյանը։ 1970 թվականին Զավեն Միրզոյանը պաշտոնաթող է լինում և նշանակվում Մոսկվայի կիրառական մեխանիկայի գիտահետազոտական ինստիտուտի գլխավոր ինժեների տեղակալ։
Պարգևներ և կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1946 թվականին Մոսկվա վերադառնալուց հետո պարգևատրվում է «Կարմիր աստղ»-ով և նշանակվում ԽՍՀՄ ՊՆ գլխավոր հրետանային վարչության մեջ մտնող հատուկ վարչության ավագ ինժեներ` հետագայում դառնալով երկրի հրետանու փախհրամանատարի բաժնի սպա, պետի տեղակալ, ապա և 1951 թվականին բաժնի պետ։ Նա 1960 թվականին ստանում է գնդապետի կոչում և նշանակվում նշված նախարարության գլխավոր վարչության պետի տեղակալ։
Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զավեն Միրզոյանը մահացել է 1994 թվականի հոկտեմբերի 15-ին։ Թաղված է Մոսկվայի Նիկոլո-Արխանգելսկոյե գերեզմանատանը։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Հարությունյան Վ. Բ. Արցախի աստղերը ռազմագիտության երկնակամարում, էջմիածին 2000, էջ 41