Երուխան

Երուխան Երվանդ Պողոսի Սրմաքեշխանլյան
Դիմանկար գրող, հրապարակախոս, թարգմանիչ, մանկավարժ
Ծնվել է	հուլիս 1870
Ծննդավայր	Կոստանդնուպոլիս (Թուրքիա)
Մահացել է	1915
Մահվան վայր	Խարբերդ (Մեծ եղեռնի զոհ)
Քաղաքացիություն	Օսմանյան կայսրություն
Կրթություն	Ներսեսյան վարժարան և Կեդրոնական վարժարան
Մասնագիտություն	թարգմանիչ, լրագրող և գրող
Աշխատավայր	Արևելք, Կեդրոնական վարժարան և Խարբերդի ազգային Կեդրոնական վարժարան
Զբաղեցրած պաշտոններ	պառլամենտի անդամ
Erukhan Վիքիպահեստում

Երուխան, Երվանդ Պողոսի Սրմաքեշխանլյան (հուլիս 1870 - 1915), հայ գրող, հրապարակախոս, թարգմանիչ և մանկավարժ։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1870 թվականին Կոստանդնուպոլսում։ Սովորել է ծննդավայրի Ներսեսյան և Կեդրոնական վարժարաններում։ 1890 թվականից աշխատել է «Արևելք» խմբագրությունում։ 1891-1896 թվականներին «Արևելք»-ի և «Մասիս»-ի էջերում հրատարակել է մի շարք նովելներ՝ շարունակելով ու զարգացնելով 1880-ական թվականների արևմտահայ ռեալիստական գրականության ավանդույթները։ 1896 թվականի հայկական կոտորածների օրերին տեղափոխվել է Բուլղարիա, 1904 թվականին անցել Եգիպտոս։ Տարագրության մեջ (1899-1908) շարունակել է գրական, խմբագրական աշխատանքը, զբաղվել մանկավարժությամբ (Վառնայի, Ալեքսանդրիայի, Կահիրեի ազգային վարժարաններում)։ Գաղթական, Ե. Գաղթական, Աշուղ ծածկանուններով Կոստանդնուպոլսի «Բյուզանդիոն» թերթում հոդվածներ է տպագրել հայ գաղթականների կյանքից։ 1908 թվականին Երիտթուրքական հեղափոխությունից հետո, վերադարձել է Կոստանդնուպոլիս, նշանակվել է «Արևելք» թերթի խմբագիր, միաժամանակ դասավանդել ազգային Կեդրոնական, իսկ 1913 թվականից՝ Խարբերդի ազգային վարժարաններում։ Սպանվել է Խարբերդում 1915 թվականին՝ Մեծ Եղեռնի ժամանակ։

Ստեղծագործություններ

• 1891-1896 թվականներին «Արևելք»-ի և «Մասիս»-ի էջերում տպագրված նովելներ՝
  • «Պապուկը»
  • «Մեզատճին»
  • «Հյուծախտավորը»
  • «Լվացարարուհին»
  • «Գինովին վարձը»
  • «Ձուկին փոխարեն»
• «Կաղընդչէքը» - պատմվածք 1900, տպագրվել է «Շավիղ» հանդեսում
• «Սայլորդը» - պատմվածք 1900, տպագրվել է «Շավիղ» հանդեսում
• «Արյան ուժը» - պատմվածք 1900, տպագրվել է «Շավիղ» հանդեսում
• «Գաղթականները» - անավարտ վեպ 1900, տպագրվել է «Շավիղ» հանդեսում
• «Ամիրայի աղջիկը» - վեպ 1900, տպագրվել է «Արևելք» թերթում

Թարգմանություններ

• Ա. Դոդե «Ջեկ» 1896, տպագրվել է «Արևելք» թերթում
• Հ. Մալո «Ընտանիքը» 1894-1895, տպագրվել է «Արևելք» թերթում
• Ժ. Լերմինա «Փարիզի գայլերը» 1894-1895, տպագրվել է «Արևելք» թերթում
• Ժ. Մարի «Դժգույն աղջիկը» 1894, տպագրվել է «Արևելք» թերթում

Գրականություն

• Հ. Ճ. Սիրունի, Գիծեր Երուխանի կյանքե «ՍԳ» 1970 №3
• Ս. Վ. Հովհաննիսյան, Երուխան Երևան 1970