Դեյվիդ ՄակՄիլան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դեյվիդ ՄակՄիլան
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 16, 1968(1968-03-16) (56 տարեկան)
ԾննդավայրԲելզհիլ, Լարնակշիր, Շոտլանդիա, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն և  ԱՄՆ
ԿրթությունԳլազգոյի համալսարան, Իրվինի կալիֆոռնիական համալսարան և Bellshill Academy?[1]
Երկերasymmetric organocatalysis?
Մասնագիտությունքիմիկոս և համալսարանի դասախոս
ԱշխատավայրԿալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի և Փրինսթոնի համալսարան
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա

Սըր Դեյվիդ Ուիլյամ Քրոս ՄակՄիլլան (անգլ.՝ Sir David William Cross MacMillan , մարտի 16, 1968(1968-03-16), Բելզհիլ, Լարնակշիր, Շոտլանդիա, Միացյալ Թագավորություն)[11] շոտլանդացի[18] քիմիկոս և Փրինսթոնի համալսարանի Ջեյմս Ս. Մակդոնելլի քիմիայի վաստակավոր պրոֆեսոր, որտեղ 2010-ից մինչև 2015 թվականներին, նա նաև եղել է Քիմիայի ամբիոնի վարիչ[19][20]։ Նա Բենջամին Լիստի հետ կիսել է 2021 թվականի քիմիայի Նոբելյան մրցանակը «ասիմետրիկ օրգանոկատալիզի զարգացման համար»[21]։ ՄակՄիլլանն օգտագործեց 1,14 միլիոն դոլար մրցանակի իր բաժինը Մեյ և Բիլի ՄաքՄիլլանների հիմնադրամի ստեղծման համար[22]։

Վաղ տարիներ և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՄակՄիլանը ծնվել է Բելշիլում, Հյուսիսային Լանարկշիր, Շոտլանդիա, 1968 թվականին և մեծացել մոտակա Նյու Սթիվենսթոնում[23]։ Նա հաճախել է Նյու Սթիվենսթոնի հիմնական պետական դպրոցը և Բելշիլ ակադեմիան, և իր հաջողությունները վերագրել է իր շոտլանդական կրթությանն ու շոտլանդական դաստիարակությանըH[23][24]։

Նա քիմիայի բակալավրի աստիճանը ստացել է Գլազգոյի համալսարանում[25][26]։

1990 թվականին նա լքեց Մեծ Բրիտանիան՝ Կալիֆորնիայի համալսարանում, Իրվին, դոկտորական ուսումը սկսելու համար[27]։ Նա իր դոկտորական թեզը պաշտպանել է 1996 թվականին[26]։

Պարգևներ և մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՄակՄիլանը քիմիայի և գիտության ոլորտում ծառայությունների համար, 2022 թվականի ծննդյան առթիվ պատվավոր ասպետի շքանշանի արժանացավ[28][29]։

  • 2002 – Սլոանի հետազոտական կրթաթոշակ[30]
  • 2004 – Քիմիայի թագավորական ինստիտուտի Կորդեյ-Մորգան մեդալ[31]
  • 2012 – Ընտրվել է Թագավորական ընկերության անդամ[32][33]
  • 2012 – Ընտրվել է որպես Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիայի անդամ[34]
  • 2013 – Ընտրվել է Էդինբուրգի թագավորական ընկերության (FRSE) թղթակից անդամ[35]
  • 2015 – Հարիսոն Հաուի մրցանակ[36]
  • 2017 – Ռյոջի Նոյորի մրցանակ[37]
  • 2018 – Ընտրվել է ԳԱԱ անդամ[26]
  • 2021 –Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ[21]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://www.heraldscotland.com/business_hq/19631329.professor-david-wc-macmillan-success-wouldnt-happened-wasnt-scottish/
  2. https://web.archive.org/web/20140424234949/https://royalsociety.org/about-us/fellowship/new-fellows-2012/
  3. https://www.rsc.org/prizes-funding/prizes/find-a-prize/corday-morgan-prizes/previous-winners/
  4. https://scheringstiftung.de/en/programm/lebenswissenschaften/ernst-schering-preis/ernst-schering-preis-2015/
  5. http://www.rsc.org/ScienceAndTechnology/Awards/CatalysisInOrganicChemistry/2012-winner.asp
  6. https://www.ssocj.jp/en/award/ryoji-noyori-prize/
  7. Nobelprize.orgNobel Foundation.
  8. https://www.ssocj.jp/en/award/mukaiyama-award/
  9. https://www.rsc.org/prizes-funding/prizes/find-a-prize/centenary-prizes/previous-winners/
  10. https://www.acs.org/funding/awards/elias-corey-award-for-outstanding-original-contribution-in-organic-synthesis-by-a-young-investigator/past-recipients.html
  11. «David W.C. MacMillan». Nobel Foundation. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 23-ին.
  12. «Princeton's David MacMillan receives Nobel Prize in chemistry». Princeton University. 2021 թ․ հոկտեմբերի 6. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  13. «David MacMillan: 'Being Scottish helped me win Nobel Prize'». BBC News. 2021 թ․ հոկտեմբերի 7. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
  14. Paterson, Laura (2021 թ․ հոկտեմբերի 6). «Scottish scientist jointly wins Nobel Prize in chemistry». www.standard.co.uk (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  15. «Chemistry Nobel awarded for mirror-image molecules». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2021 թ․ հոկտեմբերի 6. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  16. Russell, Jennifer (2021 թ․ հոկտեմբերի 6). «Scots scientist wins Nobel Prize for chemistry». Daily Record (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  17. «Scottish scientist jointly wins Nobel Prize in chemistry». uk.news.yahoo.com (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  18. [12][13][14][15][16][17]
  19. «The MacMillan Group». Macmillan Group (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 15-ին.
  20. «David MacMillan». American Chemical Society Division of Organic Chemistry. 2016 թ․ դեկտեմբերի 15. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 12-ին.
  21. 21,0 21,1 «The Nobel Prize in Chemistry 2021». NobelPrize.org (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
  22. Service, Purdue News. «David MacMillan, the 2021 Nobel laureate in chemistry, to join President Chiang for Presidential Lecture Series on Feb. 13». www.purdue.edu (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  23. 23,0 23,1 «David MacMillan: 'Being Scottish helped me win Nobel Prize'». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2021 թ․ հոկտեմբերի 7. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  24. «Success wouldn't have happened if I wasn't Scottish, says Bellshill-born Nobel Prize winner». HeraldScotland (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  25. «Bellshill man and former Glasgow University student David WC MacMillan wins the Nobel prize for chemistry». Glasgow Times. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  26. 26,0 26,1 26,2 «David MacMillan». National Academy of Sciences. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  27. MacMillan, David William Cross (1996). Stereocontrolled formation of bicyclic tetrahydrofurans ; and, Enantioselective total synthesis of eunicellin diterpenes (Ph.D. thesis). University of California, Irvine. OCLC 35966904. ProQuest 304225710.
  28. Կաղապար:London Gazette
  29. Newsroom, The (2022 թ․ հունիսի 8). «Nobel prize winning chemist from Bellshill has now been knighted by the Queen». GlasgowWorld. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 9-ին.
  30. «MacMillan Awarded Sloan Research Fellowship». California Institute of Technology. 2002 թ․ օգոստոս. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
  31. «Caltech Faculty Awards and Honors 2004–2005» (PDF). California Institute of Technology. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 20-ին.
  32. «New Fellows 2012». Royal Society. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 20-ին.
  33. «Sir David MacMillan's Royal Society Fellowship Biography». The Royal Society (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 18-ին.
  34. «David W.C. MacMillan». American Academy of Arts & Sciences (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 15-ին.
  35. «Professor David William Cross MacMillan FRS, CorrFRSE – The Royal Society of Edinburgh». The Royal Society of Edinburgh (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 1-ին.
  36. «Past Recipients of the Harrison Howe Award». Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  37. «The Society of SynthRyoji Noyori Prize Recipients». www.ssocj.jp (ճապոներեն). Society of Synthetic Organic Chemistry, Japan. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 2-ին.