Գոնիոյի բերդ

Գոնիոյի բերդ
Տեսակ	ամրոց, հնագիտական հուշարձան և մշակութային արժեք
Վարչական միավոր	Բաթում և GE.AJ.KV
Երկիր	Վրաստան
Gonio Fortress Վիքիպահեստում

Գոնիոյի բերդ (վրաց.՝ გონიოს ციხე, նախկինում կոչվել է Ապսարե կամ Ասպարունտ), եղել է հռոմեական առաջավոր ամրություն Աջարիայում՝ Սև ծովի ափին։

Դիրք

Տեղակայված է Բաթումից 15 կմ դեպի հարավ՝ Ճորոխ գետի ափին։ Գյուղը գտնվում է Թուրքիայի հետ սահմանից 5 կմ դեպի հյուսիս։

Պատմություն

Բերդն առաջին անգամ հիշատակվում է Պլինիոս Կրտսերը (մ.թ. I դար)։ Մ.թ. II դարում այն լավ ամրացված հռոմեական քաղաք էր Կոլխիդայում։ Հետագայում ընկել է Բյուզանդիայի տիրապետության տակ։ «Գոնիո» անվանումն առաջին անգամ հիշատակվել է Տրապիզոնի պատմաբան Միխայիլ Պանարետի կողմից XIV դարում։ Որոշ ժամանակ այդտեղ եղել է ջենովացիների առևտրի վայր։ 1547 թվականին Գոնիոն դարձել է Օսմանյան կայսրության մաս և նրա տիրապետության տակ մնացել մինչև 1878 թվականը, երբ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրով Աջարիան անցնում է Ռուսական կայսրության տիրապետության տակ։

Տեսարժան վայրեր

Քաղաքը հայտնի էր նաև իր թատրոնով ու ձիարշավարանով։ Բացի այդ, Հիսուսի տասներկու աշակերտներից մեկի՝ Մատթեոս առաքյալի գերեզմանը, ըստ ենթադրության, կարող է գտնվել Գոնիոյի բերդում։ Սակայն Վրաստանի կառավարությունը ներկայում արգելում է պեղումներ իրականացնել գերեզմանի տարածքում։ Բերդում անցկացվում է հնէաբանական այլ պեղումներ՝ ուշադրություն դարձնելով հատկապես հռոմեական ժամանակների հնագիտական նյութերին։

Գոնիոն զբոսաշրջային բավական սիրված վայր է։ Ամռան ամիսներին Թբիլիսիից բազմաթիվ զբոսաշրջիկներ հանգստանալու են գալիս Գոնիոյի ծովափում, որ համարվում է էկոլոգիապես ավելի մաքուր, քան Բաթումի (տեղակայված է բերդից 15 կմ դեպի հյուսիս) ծովափը։

Արտաքին հղումներ

• Kakhidze, Emzar, Recent Archaeological Finds in Apsarus Archived 2008-04-02 at the Wayback Machine.. Third International Congress on Black Sea Antiquities, 2005.(անգլ.)
• Pictures of Gonio castle(անգլ.)
• Kakhidze, E. Apsaros: A Roman Fort in Southwestern Georgia // In: Meetings of Cultures in the Black Sea Region: Between Conflict and Coexistence. Eds. P. G. Bilde and J. H. Petersen. Aarhus, 2008 (Black Sea Studies, 8), 303-332; http://www.pontos.dk/publications/books/bss-8-files/bss-8-16-kakhidze Archived 2011-03-16 at the Wayback Machine..