Գալինա Կուլակովա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գալինա Կուլակովա
Անձնական տեղեկություն
Սեռ՝իգական
Բնօրինակ անուն՝Галина Кулакова
Մասնագիտացում՝դահուկորդ և մարզիչ
Երկիր՝ ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Ծննդյան ամսաթիվ՝ապրիլի 29, 1942(1942-04-29)[1][2] (81 տարեկան)
160 սմ
Քաշ՝57 կգ

Գալինա Ալեքսեևնա Կուլակովա (ռուս.՝ Галина Алексеевна Кулакова, ապրիլի 29, 1942(1942-04-29)[1][2]), խորհրդային դահուկորդուհի, Օլիմպիական խաղերի քառակի չեմպիոն, աշխարհի իննակի չեմպիոն, աշխարհի գավաթակիր, 39 անգամ դարձել է ԽՍՀՄ չեմպիոն։ ԽՍՀՄ սպորտի վաստակավոր վարպետ (1970), Ռուսաստանի վաստակավոր մարզիչ։ Հանդես է եկել «Труд» միությունում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գալինա Կուլակովան ծնվել է 1942 թվականի ապրիլի 29-ին Ուդմուրտական ԻԽՍՀ Վոտկինսկի շրջանի Լոգաչի գյուղում, բազմազավակ ընտանիքում (2 եղբայր և 7 քույր)։ Ազգությամբ ուդմուրտ է[3]։ Հայրը զոհվել է ռազմաճակատում։ Գալինա Կուլակովան պատանեկան տարիքում որպես կթվորուհի աշխատել է «Վոտկինսկի» սովխոզում։ Դահուկավազքով լրջորեն զբաղվել սկսել է Պյոտր Նայմուշինի ղեկավարությամբ։ 1962 թվականին ավարտել է Իժևսկի մանկավարժական ուսումնարանը։ Սովորել է նաև Պրոկոպևսկի ֆիզկուլտուրայի տեխնիկումում[4]։

ԽՍՀՄ հավաքականի կազմում Գալինա Կուլակովան սկսել է հանդես գալ 1967 թվականից։

  • 1972 թվականին Սապորոյում անցկացված Օլիմպիական խաղերի ժամանակ Գալինա Կուլակովան նվաճել է բոլոր հնարավոր ոսկե մեդալները (10 կմ, 5 կմ և փոխանցավազք 3х5 կմ)։
  • 1976 թվականի Օլիմպիական խաղերի ժամանակ Գալինա Կուլակովան ոսկե մեդալի է արժանացել 3х5 կմ փոխանցավազքում։
  • Օլիմպիական խաղերի արծաթե մեդալների է արժանացել 1968 (5 կմ, Գալինա Կուլակովան ընկել է վերջնագծից 500 մ հեռավորության վրա, ինչի պատճառով շվեդուհի Տոյնի Գուստաֆսոնը նրանից առաջ է անցել) և 1980 թվականներին (փոխանցավազք 4х5 կմ),
  • Օլիմպիական խաղերի բրոնզե մեդալների է արժանացել 1968 (փոխանցավազք 3х5 կմ) և 1976 թվականներին (5 կմ),
  • 1974 թվականին Ֆալունում անցկազված Օլիմպիական խաղերի ժամանակ նույնպես Գալինա Կուլակովան վաստակել է բոլոր հնարավոր ոսկե մեդալները (10 կմ, 5 կմ և 4х5 կմ),
  • 1970 թվականին Գալինա Կուլակովան աշխարհի չեմպիոն է դարձել 5 կմ դահուկավազքում և 3х5 կմ փոխանցավազքում,
  • 39 անգամ դարձել է ԽՍՀՄ չեմպիոն 5 կմ (1969, 1973, 1974, 1975, 1977, 1979), 10 կմ (1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1977, 1978, 1979, 1982), 20 կմ (1977, 1978, 1979, 1980, 1981), 30 կմ (1975, 1976, 1977, 1979, 1980), փոխանցավազք 4х5 կմ (1967, 1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1978, 1979, 1981),
  • Աշխարհի գավաթի առաջին առաջնության հաղթող 1978/79:

1970 թվականի աշխարհ առաջնությունից առաջ ենթադրվում էր, որ Գալինա Կուլակովան կվաստակի բոլոր հնարավոր ոսկե մեդալները, սակայն տեղի է ունեցել անկանխատեսելին։ ԽՍՀՄ գավաթի առաջնության ժամանակ Գալինա Կուլակովային հենց վազքուղուց տարել են Սվերդլովսկի հիվանդանոցներից մեկը, որտեղ նրան վիրահատել են, որից հետո բավական երկար ժամանակ է պահանջվել ապաքինվելու և նորից քայլել սովորելու համար։ Այդ վիրահատությունից հետո պահանջվում էր երեք ամիս պահպանել անկողնային ռեժիմ, սակայն Գալինա Կուլակովան, հակառակ բոլոր կանխատեսումներին ու զգուշացումներին, վիրահատությունից ընդամենը մի քանի շաբաթ անց վերսկսում է մարզումները։ Չեխոսլովակիայում անցկացված աշխարհի առաջնության ժամանակ Գալինա Կուլակովան հաղթում է փոխանցավազքի իր հատվածում։

1976 թվականին Ինսբրուքում անցկացված Օլիմպիական խաղերի ժամանակ երրորդ տեղն է գրավել 5 կմ մրցատարածությունում, սակայն էֆեդրինի օգտագործման պատճառով (Միջազգային օլիմպիական կոմիտեն հաստատել է, որ նա դա կաթեցրել է քթին որպես դեղամիջոց գրիպի դեմ) զրկվել է բրոնզե մեդալից։ Այդ մրցանակը բաժին է հասել խորհրդային դահուկորդուհի Նինա Բալդիչյովային, ով վերջնագծին էր հասել չորրորդը։ Այնուամենայնիվ, Կուլակովան չի զրկվել մյուս մրցություններին (10 կմ և փոխանցավազք) մասնակցելու իրավունքից։

Գալինա Կուլակովան իր մարզական կարիերան ավարտել է 1982 թվականին։

1984 թվականին Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի նախագահ Խուան Անտոնիո Սամարանչը Գալինա Կուլակովային պարգևատրել է արծաթե Օլիմպիական շքանշանով։

Ներկայում Գալինա Կուլակովան բնակվում է Իտալմաս գյուղում, որտեղ գործում է նրա տուն-թանգարանը[5][6]։ 2007 թվականին Իժևսկում՝ Յակ-Բոդինսկի ճանապարհի 14-րդ կիլոմետրի վրա բացվել է «Գալինա Կուլակովայի անվան մարզական-առողջարարային դահուկավազքի կենտրոնը»[7]։

Պետական պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռուսաստանի բանկի հուշադրամ Գալինա Կուլակովայի պատկերով (2 ռուբլի, արծաթ, 2013 թվական)
  • Լենինի շքանշան (1972)
  • «Պատվո նշան» 3 շքանշան (1970, 1976)
  • Մեդալ «Աշխատանքային գերազանցության համար» (1968)
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» IV աստիճանի շքանշան (1997)
  • Ռուսաստանի Դաշնության ֆիզկուլտուրայի վաստակավոր աշխատող (2008)

Այլ պարգևներ և կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Արծաթե Օլիմպիական շքանշան[8]
  • Իժևսկի պատվավոր քաղաքացի (1988)[9]
  • Ուդմուրթական հանրապետության պատվավոր քաղաքացի
  • Ուդմուրթական հանրապետության ֆիզկուլտուրայի վաստակավոր աշխատող
  • «Ֆիզկուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում ունեցած ներդրման համար» նշան (1992)
  • Ուդմուրտիայի XX դարի լավագույն մարզուհի[10]

Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժողովուրդների բարեկամության հուշարձան («Կուլակովայի դահուկներ»)
  • Իժևսկում՝ Իժևսկի լճակի ափին, տեղադրվել է «Ժողովուրդների բարեկամության» հուշարձան, որը ժողովուրդը կոչում է «Կուլակովայի դահուկներ»[11],
  • Լոգաչի գյուղը, որտեղ ծնվել է Գալինա Կուլակովան, Վոտկինսկի հէկի կառուցումից հետո անցել է ջրի տակ, սակայն այն վայրը, որտեղ եղել է Կուլակովայի հայրական տունը, մնացել է ջրից դուրս՝ ձևավորելով փոքրիկ կղզի[12],
  • Սպորտով ակտիվորեն զբաղվելու տարիներին Գալինա Կուլակովայի պուլսը րոպեում զարկել է 36 անգամ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Кулакова Галина Алексеевна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
  3. Этот день в советской истории — 16.09. Выносливая гордость Удмуртии
  4. Марсальский, Г. Спортивная жемчужина Кузбасса / Беседу вела М. Хобаткова // Комсомольская правда. — 2004. — 17 августа (№ 152). — С. 7. [Прокопьевский техникум физической культуры]
  5. «Лыжи за печкой стоят». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 6-ին.
  6. Прославленная лыжница Галина Кулакова стала хозяйкой музея«Спорт-Экспресс», 30 апреля 2001
  7. «К дню рождения Галины Кулаковой власти Удмуртии подготовили отличный подарок». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 6-ին.
  8. «Олимпийская идея в знаках, символах, наградах». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 6-ին.
  9. Ершова Э. Ю. — официальный сайт города Ижевска«Кулакова Галина Алексеевна». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  10. Кулакова Галина Алексеевна(չաշխատող հղում)Регион Пресс
  11. «В Ижевске обновили «Лыжи Кулаковой»». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 16-ին.
  12. Интервью с Кулаковой в 2002 году(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գալինա Կուլակովա» հոդվածին։