Բոլոր սրբերի եկեղեցի (Բլիզնե)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բոլոր սրբերի եկեղեցի
Հիմնական տվյալներ
Տեսակփայտե եկեղեցի
ԵրկիրԼեհաստան Լեհաստան
ՏեղագրությունBlizne?
Դավանանքկաթոլիկություն
ԹեմRoman Catholic Archdiocese of Przemyśl?
Հիմնական ամսաթվերը1470
Մասն էՓայտե եկեղեցիներ Փոքր Լեհաստանի հարավում
Ժառանգության կարգավիճակՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության մաս և անշարժ հուշարձան[1]
Ճարտարապետական ոճԳոթական ճարտարապետություն
Հիմնադրված1470
Մակերես2,2 հեկտար, 46,7 հեկտար
Քարտեզ
Քարտեզ
 All Saints church in Blizne (wooden) Վիքիպահեստում

Բոլոր սրբերի եկեղեցի (լեհ.՝ Kościół Wszystkich Świętych), կաթոլիկ եկեղեցի, որը գտնվում է Լեհաստանի Ենթակարպատյան վոևոդության Բժոզուվսկի պովյատի Յասենիցա-Ռոսելնա գմինայի Բլիզնե գյուղում։ 15-րդ դարի փայտե գոթիկայի ճարտարապետական հուշարձան, որ ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕՀամաշխարհային ժառանգության ցանկում և «Փայտե ճարտարապետության ճանապարհ» տուրիստական ուղում։

Բլիզնեի միջնադարյան փայտե ճարտարապետության եզակի համալիրը բաղկացած է եկեղեցուց և քահանայի տնից, որը գտնվում են Պառնաս բլրի վրա՝ շրջապատված դարավոր ծառերով։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բլիզնե գյուղում Բոլոր սրբերի ծխական եկեղեցու շինարարությունը վերագրվում է 15-րդ դարի կեսերին։ Տաճարը կառուցվել է ուշ փայտե գոթական ոճով, և բացի իր ուղղակի նշանակությունից, այն կատարել է պաշտպանական կառույցի գործառույթներ։ Առաջին անգամ հիշատակվել է 1470 թվականին։

XVII դարում եկեղեցին շրջապատվել է էր պաշտպանողական պատնեշներով։ Նույն դարի առաջին կեսին կառուցվել են զանգակատունը և քահանայի տունը։

19-րդ դարի սկզբին քանդվել են եկեղեցին շրջապատող սոբոտիները։

1964-1980 թվականներին շենքն ամբողջությամբ վերականգնվել է։

Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բոլոր սրբերի եկեղեցին ամբողջությամբ կառուցվել է եղևնու տաշած գերաններից՝ առանց մեխի օգտագործման։ Արևմուտքից նրան հարում է զանգակատունը։ Եկեղեցու տանիքը ծածկված է կղմինդրով։ Եկեղեցու շուրջն ընկած տարածքը աղյուսե մատուռներով փայտե ցանկապատով։

Եկեղեցին կազմված է սանդղամուտքից, գավիթից, գլխավոր և երկու հարակից սրահներից։ Հարուստ ձևավորմամբ ինտերիերը հատուկ է առաջին հերթին 1550, 1649 և 1700 թվականներին որմնանկարներով, 16-րդ և 17-րդ դարերի նկարներով, ինչպես նաև լավ պահպանված հարթաքանդակով և 14-րդ դարի քանդակների հավաքածուով։

1604 թվականի փայտե ամբիոնը կառուցված է ուշ ռենեսանսի ոճով։ Երկու կողմնակի սրահները կառուցվել են 17-րդ դարում բարոկկո ոճով։ Ձախակողմյան սրահում գտնվում է Աստվածամոր հրաշագործ արձանը, որը պահպանվել է 16-րդ դարի ուշ գոթիկայի ոճի տրիպտիխից։

Եկեղեցու մոտ գտնվում է քահանայի փայտե տունը, որն առաջին անգամ հիշատակվել է 1699 թվականին։ Ներկայում այնտեղ գտնվում է թեմական թանգարանը, որտեղ ներկայացված են եկեղեցական արվեստի արժեքավոր նմուշներ։ Շենքի տանիքը պատված է ծղոտով։

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2003 թվականին Լեհաստանի հարավում գտնվող մի շարք այլ փայտե եկեղեցիների հետ միասին Բլիզնեի Բոլոր սրբերի եկեղեցին ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕՀամաշխարհային ժառանգության ցանկում[2]։

Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. register of objects of cultural heritage in Poland
  2. «UNESCO w Polsce: Kościół w Bliznem». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 19-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]