Jump to content

Բլոկ 11 (Օսվենցիմ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բլոկ 11
Տեսակշենք
Երկիր Լեհաստան
Մասն էՕսվենցիմ
Քարտեզ
Քարտեզ

Բլոկ 11 (Օսվենցիմ համակենտրոնացման ճամբար) (գերմ.՝ Block 11 (KZ Auschwitz)), Օսվենցիմ I համակենտրոնացման ճամբարում աղյուսե շինություն։ Բլոկն օգտագործվել է որպես ճամբարային բանտ․ այստեղ իրականացրել են մահապատիժներ[1] ու խոշտանգումներ[2]։ Տասներորդ ու տասնմեկերորդ բլոկների միջև գտնվել է մահվան պատը (վերականգնվել է պատերազմից հետո), «Սև պատը» (Schwarze Wand), որտեղ ծոծրակներին կրակելով գնդակահարել են կալանավորներին[3][4]։ Բլոկի շենքը ճամբարում առաջիններից մեկն է․ այն նախկինում եղել է ավստրիական, հետո էլ լեհական զորանոց[5]։

Նշանակություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բլոկում գտնվել են հատուկ խցեր՝ նախատեսված կտտանքների համար, որտեղ կալանավորներին տարբեր ձևերով խոշտանգել են։

Դրանցից մի քանիսը լրիվ մութ էր՝ կալանավորներին լիակատար խավարի մեջ պահելու համար։ Որոշները այնպես էին կառուցված, որ կալանավորը միայն կարողանա կանգնած մնալ[6][7]։

Հենց Բլոկ 11-ում են իրականացվել մարդկանց զանգվածային սպանության փորձերը, որոնք իրականացվել են Ցիկլոն B գազով։ 1941 թվականի սեպտեմբերի 3-ին այդ գազով առաջին անգամ սպանվել են ԽՍՀՄ 600 ռազմագերի և 250 լեհ հիվանդ կալանավոր։ Քանի որ թունավոր նյութի չափաբաժինը դեռևս հստակ չգիտեին, այդ մարդիկ մեռնում էին դանդաղ, տանջանքների մեջ, ոմանք ողջ մնացին մինչև սեպտեմբերի 4-ը, երբ ավարտվեց էկզեկուցիան[8]։

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Բլոկ 11
    Բլոկ 11
  • Բլոկ 11-ը Օսվենցիմում․ հետին պլանում երևում է մահվան պատը
    Բլոկ 11-ը Օսվենցիմում․ հետին պլանում երևում է մահվան պատը
  • Բլոկ 11-ի խոշտանգումների սենյակների միջանցքը
    Բլոկ 11-ի խոշտանգումների սենյակների միջանցքը
  • Մահվան պատը
    Մահվան պատը

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ «Wilhelm Boger Auschwitz – Political Department http://www.HolocaustResearchProject.org». www.holocaustresearchproject.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-05-10-ին. Վերցված է 2020-05-13-ին. {{cite web}}: External link in |title= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  2. ↑ «Wilhelm Boger: Auschwitz - Political Department». Holocaust Education & Archive Research Team. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-05-10-ին. Վերցված է 2014-03-01-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. ↑ Константин Залесский СС. Самая полная энциклопедия. — Litres, 2017-09-05. — С. 531—532. — 897 с. — ISBN 978-5-457-41242-2
  4. ↑ Block No. 11. Արխիվացված 2020-04-13 Wayback Machine Jewish Virtual Library
  5. ↑ Ирина Бухтиярова (2019-05-07). «Освенцим: забыть нельзя» (ռուսերեն). Regnum. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-16-ին. Վերցված է 2020-05-13-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. ↑ Auschwitz-Birkenau — Punishments and executions. Արխիվացված 2020-04-13 Wayback Machine Auschwitz.org
  7. ↑ Jacek Lachendro. «Blok 11 . Kary i egzekucje (Block 11. Punishments and executions)» (լեհերեն). Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. էջեր 1 of 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-03-30-ին. Վերցված է 2013-02-02-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  8. ↑ «Испытание газа Циклон Б на советских военнопленных: сентябрь 1941 года - Auschwitz». auschwitz.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-05-02-ին. Վերցված է 2020-05-13-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Franciszek Brol, Gerad Włoch, Jan Pilecki: Das Bunkerbuch des Blocks 11 im Nazi-Konzentrationslager Auschwitz. In: Hefte von Auschwitz, Nr. 1, Staatliches Museum Auschwitz-Birkenau 1959.
  • Józef Buszko, Danuta Czech et al.: Auschwitz. Faschistisches Vernichtungslager. Interpress, Warschau 1981, ISBN 83-223-1913-4.
  • Jan Pilecki: Standgericht. In: Hans Günther Adler, Hermann Langbein, Ella Lingens-Reiner (Hrsg.): Auschwitz. Zeugnisse und Berichte. Erstauflage 1962. 6. Auflage, mit einem Vorwort zur Editionsgeschichte von Katharina Stengel: Schriftenreihe 1520. Bundeszentrale für politische Bildung BpB, Bonn 2014, ISBN 978-3-8389-0520-4, S. 173–175.
  • Danuta Czech: Kalendarium der Ereignisse im Konzentrationslager Auschwitz-Birkenau 1939–1945. Rowohlt, Hamburg 1989, ISBN 3-498-00884-6.
  • Wacław Długoborski, Franciszek Piper (Hrsg.): Auschwitz 1940–1945. Studien zur Geschichte des Konzentrations- und Vernichtungslagers Auschwitz. Verlag Staatliches Museum Auschwitz-Birkenau, Oswiecim 1999, ISBN 83-85047-76-X. 5 Bände:
    1. Aufbau und Struktur des Lagers.
    2. Die Häftlinge – Existenzbedingungen, Arbeit und Tod.
    3. Vernichtung.
    4. Widerstand.
    5. Epilog.
  • Raphael Gross, Werner Renz (Hrsg.): Der Frankfurter Auschwitz-Prozess (1963–1965). Kommentierte Quellenedition. Wissenschaftliche Reihe des Fritz Bauer Instituts, Band 1. Campus, Frankfurt 2013, ISBN 978-3-593-39960-7.
  • Hermann Langbein: Menschen in Auschwitz. Ullstein-Verlag, Berlin/Wien 1980, ISBN 3-548-33014-2.
  • Robert Jan van Pelt: Auschwitz. In: Günther Morsch, Bertrand Perz: Neue Studien zu nationalsozialistischen Massentötungen durch Giftgas. Berlin 2011, ISBN 978-3-940938-99-2.
  • Staatliches Museum Auschwitz-Birkenau (Hrsg.): Sterbebücher von Auschwitz. Band 1: Berichte, Saur, München 1995, ISBN 3-598-11263-7.
  • Staatliches Museum Auschwitz-Birkenau (Hrsg.): Auschwitz in den Augen der SS. Oswiecim 1998, ISBN 83-85047-35-2.
  • Verein zum Erhalt der Gedenkstätte Auschwitz-Birkenau e. V. (Hrsg.): Das Konzentrations- und Vernichtungslager Auschwitz-Birkenau. Online: Titel, Inhaltsverzeichnis, Grußwort, Vorwort (PDF; 201 KB) Teil 1 (PDF; 1,2 MB) Teil 2 (PDF; 1,4 MB) Anhang (PDF; 956 KB).

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բլոկ_11_(Օսվենցիմ)&oldid=10116073» էջից