Բարդի բրգաձև
Բարդի բրգաձև | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
Լատիներեն անվանում | ||||||||||
Populus pyramidalis Rozier
|
Բարդի բրգաձև (լատին․՝ Populus pyramidalis Rozier), ուռազգիների ընտանիքի, բարդի ցեղի բույս։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գեղեցիկ, հզոր, տերևաթափ ծառ է՝ 25-30 մ բարձրությամբ և 1-1,5 մ բնի տրամագծով։ Սաղարթը նեղ բրգաձև է կամ բրգաձև, դեպի վեր ուղղված ճյուղերով։ Ծեր ծառերի կեղևը մուգ գորշամոխրագույն է, խոր ճաքճքված, երիտասարդ ճյուղերի վրա դեղնավուն է։ Միամյա շիվերը և նոր բացված տերևները ծածկված են թեթևակի աղվամազով։ Տերևները շեղանկյունաձև են կամ լայն-եռանկյունաձև, մինչև 7,5 սմ երկարությամբ և նույնքան էլ լայնությամբ, լայն-սեպաձև, կամ լայն, թեթևակի սրտաձև հիմքով, սրածայր գագաթով, սղոցաեզր։ Մնացած բոլոր հատկանիշներով նման է սև բարդուն։ Ծաղկում է մարտ-ապրիլ ամիսներին, պտուղները հասունանում են մայիսին։ Բրգաձև բարդու հայրենիքը անհայտ է. ենթադրում են, որ ծագում է Աֆղանստանից։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լայնորեն է տարածվել Միջերկրական ծովի ափերին, Իրանում, Կովկասում, Միջին Ասիայում և այլուր, որտեղ հիմնականում աճում է հովտային անտառներում, գետափերին, ջրանցքների ափերին։ Անհիշելի ժամանակներից մշակվում է նաև Հայաստանում, ընդ որում որոշ վայրերում (Արարատյան դաշտ, Նախալեռնային, լեռնատափաստանային գոտիներ) դարձել է լանդշաֆտի բնորոշ տարր։ Հատկապես շատ է տարածված Արարատյան դաշտում։ Սակայն վերջին տարիներին կանաչապատման տեսակաշարից հանվել է, քանի որ խիստ վարակվում է բարդու ոսկեբզեզով (Melano-phila decastigma F.) և արագորեն շարքից դուրս է գալիս։
Կիրառություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արմատային համակարգը խիստ ճյուղավորված է, սակայն հիմնականում մակերեսային է։ Չնայած դրան, բրգաձև բարդին հողմադիմացկուն է։ Բավականին արագ է աճում և արդեն 25 տարեկանում հասնում է վերջնական բարձրության։ Բազմանում է կտրոններով։ Սերմերի միջոցով բազմացումը պրակտիկայում չի կիրառվում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Հարությունյան Լ․ Վ․, Հարությունյան Ս․ Լ․, Հայաստանի դենդրոֆլորան, հ. 1, Երևան, «Լույս հրատարակչություն», 1985, էջ (գրքի էջը)։