Բանվոր և կոլտնտեսական (արձան, Երևան)

Բանվոր և կոլտնտեսական
Բանվոր և կոլտնտեսական
	; Բանվոր և կոլտնտեսական արձանը
	Ընդհանուր տեղեկություններ
Համայնք	Կենտրոն
Գտնվում է	Մոսկովյան պուրակ
Քանդակագործ(ներ)	Երվանդ Քոչար
Նյութ	բրոնզ
Շինարարության ավարտ	1956
Ներկա վիճակ	կանգուն ;

Բանվոր և կոլտնտեսական, նաև Ձոն միաբանության, արձան Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանում՝ Մոսկովյան պուրակում։ Հեղինակը քանդակագործ Երվանդ Քոչարն է^[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն Երևանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկի՝ արձանը ստեղծվել է 1956 թ., իսկ համաձայն Երվանդ Քոչարի թանգարանի տվյալների՝ 1951-1952 թթ։

Արձանը ի սկզբանե նախատեսված է եղել Հայաստանի ազգային գրապալատի բակային տարածքում տեղադրելու համար։ Տարիներ շարունակ տեղադրված լինելով գրապալատի շենքի հետևի բակում՝ ջրավազանի մեջ՝ այն աննկատ է մնացել և մոռացվել։

Ժամանակի ընթացքում արձանի կոմպոզիցիոն ամբողջականությունը խաթարվել է, բաղկացուցիչ տարր համարվող որոշ դետալներ, մասնավորապես արձանի կերպարների ձեռքերում եղած երկու սկուտեղները, որոնց միջով ջուրը բարձրանում ու թափվում էր ջրավազանի մեջ, վերացել են^[2]։

Ներկայիս կարգավիճակը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երբ գրապալատին հարող տարածքի մի մասը մասնավորեցվեց և բակային տարածքը արգելափակվեց, բարձրացվեց արձանը տեղափոխելու հարցը։

Երվանդ Քոչարի թանգարանի տնօրեն Լալա Քոչարը դիմեց գրապալատի տնօրինությանը՝ արձանը թանգարանի բակ տեղափոխելու խնդրանքով, սակայն այն այդպես էլ չտեղափոխվեց։

2017 թ. մարտի 14-ին Մշակույթի նախարարությունը հայտարարեց, որ Երվանդ Քոչարի Բանվոր և կոլտնտեսական արձանը Երևանի գրապալատի հետնաբակից տեղափոխվելու է Գևորգ Քոչարի փողոց՝ Դրամատիկական թատրոնին կից Մոսկովյան պուրակ^[3]։ Նախքան տեղափոխումը կատարվել են արձանի հիմքի ամրապկայման աշխատանքներ, վերանորոգվել են վնասված հատվածները, տեղադրվել է բազալտե նոր պատվանդան^[4]։

Հատկանշական է, որ Երվանդ Քոչարի ժառանգները՝ Ռուբեն և Հայկազ Քոչարը հրավիրված չեն եղել արձանի տեղափոխման շուրջ քննարկմանը, մինչդեռ Հայաստանի «Հեղինակային և հարակից իրավունքների մասին» օրենքի համաձայն՝ ստեղծագործության ժառանգները պետք է նախօրոք տեղեկացվեն արձանի վերանորոգման և տեղափոխության մասին։