Բանջարեղենով ապուր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եփվում է բանջարեղենով ու լապշայով ապուրը

Բանջարեղենով ապուր, սովորական ապուր, որը պատրաստվում է՝ օգտագործվելով բանջարեղեն և բանջարեղենի տերևներ՝ որպես հիմնական բաղադրիչներ։ Այն սկիզբ է առել հին ժամանակներից և արդի ժամանակներում մասսայական արտադրության սննդային արտադրանք է։

Սպանախովկրեմ-ապուր
Կեսակեյթո՝ֆիննական բանջարեղենի ապուր եփված կարտոֆիլով և բանջարեղենով, քիչ քանակի ջրով, կաթով ու կարագով

Ակնարկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բաջարեղենով ապուրը պատրաստվում է բաջարեղենից, տերևներից, սնկերից և արմատներից՝ որպես հիմնական բաղադրիչներ։ Կարող են օգտագործվել որոշ մրգեր և մրգային պյուրե[1]։ Բանջարեղենային ապուրը կարող է պատրաստվել որպես ինքնուրույն ապուր կամ սերուցքային հիմքով[2][3]։ Հիմնական բաղադրիչները, ի լրումն բանջարեղենի, կարող են ներառել լոբի ու լոբազգիներ, հատիկավորներ, տոֆու, լապշա և մակարոնեղեն, արգանակ, կաթ, սերուցք, ջուր, ձիթայուղ կամ բուսական յուղ, համեմունքներ, աղ, պղպեղ[4][5][6]։ Որոշ բանջարեղենային ապուրներ պյուրեանման են և մաղով անցկացված, քամված, որպեսզի համասեռ զանգված ստացվի[7]։ Սովորաբար մատուցվում է տաք վիճակում, մինչդեռ գասպաչոն սառը վիճակում է մատուցվում[8]։ Բանջարեղենային ապուրը երբեմն մատուցվում է որպես նախուտեստ[9]։

Բանջարեղենային ապուրը մասսայական արտադրվում է հետևյալ տեսքով՝ պահածոյացված, սառեցված, չոր, փոշի և արագ պատրաստման[10][11][12][13]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բանջարեղենային ապուրը թվագրվում է հին ժամանակներից[14]։ 5-րդ դարում հռոմեական խոհարարական գիրքը պարունակում բաղադրատոմս՝« սոխով ապուրի նախահայրը»։ Արգանակը մոտավորապես ունի 1000 տարվա, իսկ ապուրը՝ 1400 տարվա պատմություն[15]։

Քլիֆորդ Ռայթը պնդում է, որ կաղամբով ապուրը միջնադարումԻտալական խոհանոցում կարևոր ուտեստ էր[16]։

Կոնտրոնական Ապալաաչներում բանջարեղենային ապուրը համարվում էր ձմեռային գյուղական ապուր։ Այն Ապալաչյան լեռներում ավանդական սննդամթերք էր հատկապես ձմեռային դեկտեմբեր-փետրվար ամիսների համար[17]։

Հայերի շրջանում մեծ մասսայանանություն է վայելում ապուրի մեկ այլ տեսակ՝ սպասը(թանապուր կամ թանով ապուր)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Melton, Dru; Taerbaum, Jamie (2012 թ․ դեկտեմբերի 13). The Soupbox Cookbook: Sensational Soups for Healthy Living. Race Point Publishing. ISBN 9781937994068 – via Google Books.
  2. Thomas, Anna (2009 թ․ սեպտեմբերի 21). Love Soup: 160 All-New Vegetarian Recipes from the Author of The Vegetarian Epicure. W. W. Norton & Company. ISBN 9780393347586 – via Google Books.
  3. Frich, Lilla Pauline (1917 թ․ հունվարի 1). «The Housewife's Cook Book». Augsburg Publishing Company – via Google Books.
  4. «Warm Up with Western Vegetable Soup». WTVR-TV. 2017 թ․ հունվարի 30.
  5. «Recipe for roasted winter vegetable soup with parsley pesto and cheese toasts». The Boston Globe.
  6. Aoyagi, William Shurtleff, Akiko (2009 թ․ հունվարի 1). History of Miso, Soybean Jiang (China), Jang (Korea) and Tauco (Indonesia) (200 BC-2009). Soyinfo Center. ISBN 9781928914228 – via Google Books.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  7. «Hygeia». American Medical Association. 1939 թ․ հունվարի 1 – via Google Books.
  8. «10 Best Vegetable Soup Recipes». NDTV.
  9. Eating For Victory: Healthy Home Front Cooking on War Rations. Michael O'Mara Books. 2014 թ․ օգոստոսի 7. ISBN 9781782433040 – via Google Books.
  10. Somer, Elizabeth; Williams, Jeanette (2004 թ․ հունվարի 7). The Food & Mood Cookbook: Recipes for Eating Well and Feeling Your Best. Macmillan. ISBN 9780805073386 – via Google Books.
  11. Prakash, V.; Martin-Belloso, Olga; Keener, Larry; Astley, Siân B.; Braun, Susanne; McMahon, Helena; Lelieveld, Huub (2015 թ․ նոյեմբերի 25). Regulating Safety of Traditional and Ethnic Foods. Academic Press. ISBN 9780128006207 – via Google Books.
  12. Wang, Rui; Zhang, Min; Mujumdar, Arun S. (2010 թ․ սեպտեմբերի 1). «Effect of food ingredient on microwave freeze drying of instant vegetable soup». LWT - Food Science and Technology. 43 (7): 1144–1150. doi:10.1016/j.lwt.2010.03.007.
  13. Cramwinckel, A.B.; Bokslag, D.M. van Mazijk -; Herstel, H. (1990 թ․ հունվարի 1). «Chemisch, microscopisch en sensorisch onderzoek van veertig monsters groentesoep». {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  14. The Story of Food: An Illustrated History of Everything We Eat (անգլերեն). Penguin. 2018. էջ 62. ISBN 9781465494788.{{cite book}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  15. Clarkson, Janet (2010). Soup: A Global History (անգլերեն). Reaktion Books. ISBN 9781861898906.{{cite book}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  16. Rumble, Victoria R. (2009). Soup Through the Ages: A Culinary History with Period Recipes (անգլերեն). McFarland. ISBN 9780786453900.{{cite book}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  17. Sohn, Mark (2005 թ․ հոկտեմբերի 28). Appalachian Home Cooking: History, Culture, and Recipes. University Press of Kentucky. ISBN 9780813191539 – via Google Books.