Աննա Կարիմա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Աննա Կարիմա
Ծնվել է1871
ԾննդավայրԲերդյանսկ (քաղաք, Ուկրաինա)
Վախճանվել էմարտի 6, 1949(1949-03-06)
Վախճանի վայրՍոֆիա, Բուլղարիա
ԳերեզմանՍոֆիայի կենտրոնական գերեզմանատուն
Գրական անունАнна Карима
Մասնագիտությունգրող, թարգմանչուհի, հրապարակախոս, սուֆրաժիստ, խմբագիր, արձակագիր, դրամատուրգ և ուսուցչուհի
Քաղաքացիություն Բուլղարիա
ԱմուսինYanko Sakazov?
ԶավակներIvan Sakazov?
 Anna Karima Վիքիպահեստում

Աննա Կարիմա (բուլղար․՝ Анна Карима, 1871, Բերդյանսկ (քաղաք, Ուկրաինա) - մարտի 6, 1949(1949-03-06), Սոֆիա, Բուլղարիա, ծննդյան անունը՝ Տոդորա Վելկովա), բուլղարացի գրող, թարգմանիչ, խմբագիր, լրագրող, սուֆրաժիստ, կանանց իրավունքների պաշտպան։ Բուլղարիայի կանանց միության համահիմնադիր։ 1901-1906 թվականներին Եղել է միության նախագահը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աննա Կարիման երեխաների` Էվելինի, Նադեժդայի և Իվանի հետ, 1917

Աննա Կարիման ծնվել է 1871 թվականին Բերդյանսկում ցորենի վաճառական, հեղափոխական Տոդոր Վելկովի ընտանիքում։ Միջնակարգ դպրոցն ավարտել է Սոֆիայում։ 1888 թվականին ամուսնացել է Յանկո Սակազովի հետ։ Միասին ունեցել են երեք երեխա։ Հետագայում ամուսնալուծվել են։

Պատանի տարիքից տարվել է գրականությամբ։ Գրել է պատմվածքներ, վեպեր։ Նրա առաջին վեպը՝ «Սովորական պատմություն» հրատարակվել է 1891 թվականին «День» ամսագրում։ 1892-1895 թվականներին խմբագրել է «Праздник» ամսագիրը։ 1894 թվականին Աննա Կարիմայի ընտանիքը տեղափոխվել է Սոֆիա, որտեղ նա ակտիվորեն զբաղվել է սոցիալական բարեփոխումներով։ 1897 թվականին հիմնադրել է Suznanie («Գիտակցություն») միությունը և քարոզարշավ սկսել հանուն կանանց կրթության, այդ թվում կանանց ընդունելության հնարավորություն Սոֆիայի համալսարան։ 1899 թվականից Յուլիա Մալինովայի հետ խմբագրել են Zhenski glas («Կանաց ձայն») թերթը, իսկ 1901 թվականին միասին հիմնադրել են Բուլղարիայի կանանց միությունը։ Կազմակերպությունը 1878 թվականից ի վեր եղել է Բուլղարիայում տեղակայված 27 տեղական կանանց հարցերով զբաղվող կազմակերպությունների հովանավոր կազմակերպությունը։ Այն հիմնադրվել է որպես պատասխան 1890-ական թվականներին կանանց կրթության և համալսարանական կրթության մատչելիության սահմանափակումներին` նպատակ ունենալով հետագայում նպաստել կանանց ինտելեկտուալ զարգացմանը, մասնակցությանը, կազմակերպել ազգային կոնգրեսներ և Zhenski glas թերթն օգտագործել որպես օրգան։ 1906 թվականին հեռացել է Բուլղարիայի կանանց միությունից և հիմնադրել կանանց մրցակից կազմակերպությունը՝ Ravnopravie («Հավասար իրավունքներ», 1908-1921 թվականներ), շրջագայել երկրում՝ հանդես գալով կանանց իրավունքների բարեփոխման վերաբերյալ դասախոսություններով։ 1918 թվականին բացել է Բուլղարիայում աշխատող մայրերի առաջին առօրյա խնամքի կենտրոնը։ 1921-1928 թվականներին քաղաքական պատճառներով աքսորվել է[1][2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Blanca Rodriguez Ruiz & Ruth Rubio-Marín: The Struggle for Female Suffrage in Europe: Voting to Become Citizens 2012.
  2. Francisca de Haan, Krasimira Daskalova & Anna Loutfi: Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Easterna and South Eastern Europe, 19th and 20th centuries Central European University Press, 2006

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • "Енциклопедия България", том 3, Издателство на БАН, София, 1982, стр. 352.
  • Francisca de Haan, Krasimira Daskalova & Anna Loutfi: Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Easterna and South Eastern Europe, 19th and 20th centuries Central European University Press, 2006
  • Blanca Rodriguez Ruiz & Ruth Rubio-Marín: The Struggle for Female Suffrage in Europe: Voting to Become Citizens 2012

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աննա Կարիմա» հոդվածին։