Անհայտ հերոսի հուշարձան (Սերբիա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անհայտ հերոսի հուշարձան
Անհայտ հերոսի հուշարձանը
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակհուշարձան և tomb of the unknown soldier?
ՃարտարապետԻվան Մեշտրովիչ
Ստեղծում1938
Երկիր Սերբիա
ԲնակավայրBeli Potok? և Բելգրադ
Ոճնեոդասական ճարտարապետություն
Ներկա վիճակկանգուն
 Monument to the Unknown Hero (Avala) Վիքիպահեստում

Անհայտ հերոսի հուշարձան (սերբ.՝ Споменик Незнаном јунаку), Առաջին համաշխարհային պատերազմին նվիրված հուշարձան, որը գտնվում է Ավալա լեռան վրա՝ Սերբիայի մայրաքաղաք Բելգրադից հարավ-արևելք։

Հուշարձանի ճարտարապետական կառուցվածքի հեղինակն է Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիայի սան, խորվաթ ճարտարապետ Իվան Մեշտրովիչը։

Հուշահամալիրը կառուցվել է 1934-1938 թվականներին, այն վայրում, որտեղ թաղված է Առաջին համաշխարհային պատերազմում Սերբիայի համար կռված անհայտ մի զինվոր[1]։

Նման շատ փոքրիկ հուշարձաններ են կառուցվել նաև Սերբիայի այլ բնակավայրերում։ Անհայտ հերոսի հուշարձանի հարևանությամբ գտնվում է նաև Ժրնով բերդը։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայիս հուշարձանը կառուցվել է 1922 թվականին կառուցված անհայտ զինվորի հուշարձանի տեղում։ Ավելի վաղ, այդ հուշարձանը կառուցվել էր ի հիշատակ այն անհայտ զինվորի, որը սպանվել էր 1915 թվականին Ավստրո-Հունգարիայի դեմ մղվով մերտերից մեկում[2]:

Անհայտ հերոսի գերեզմանը հուշահամալիրի ներսում

1938 թվականին նոր հուշահամալիրի ստեղծումից հետո սերբ զինվորի մարմնի մնացորդները տեղափոխել են նոր հատկացված վայր։

Անհայտ հերոս-զինվորի նոր հուշահամալիրի շինարարությունը սկսվել է 1934 թվականին՝ Ժրնով բերդի մոտ, Ավալա սարի գագաթին։ Այդ ընթացքում քանդվել է տեղի հին հուշարձանը, որպեսզի տեղ ազատվի նոր հուշարձանի համար[3]։

Նոր հուշարձանի առաջին քարը դրել է Հարավսլավիայի թագավոր Ալեքսանդր I-ը։ Դրանից հետո մի քանի ամիս անց Հարավսլավիայի թագավորը սպանվում է Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքում[3]։

Հուշարձանի շինարարությունը սկսվել է Առաջին համաշխարհային (1914-1918) և Բալկանյան պատերազմների (1912-1913) մասնակից, Հարավսլավիայի թագավոր Ալեքսանդր I-ի հրամանագրով։ Հուշարձանի արտաքին տեսքը մշակել է խորվաթ քանդակագործ Իվան Մեշտրովիչը, իսկ գլխավոր ինժեները եղել է Ստևան Ժիվանովիչը։

Հուշարձանի մշակմանը մասնակցել են նաև Հարավսլավիայի թագավորական բանակի և նավատորմի անդամները։ Հուշարձանը իր տեսքով նման է սարկոֆագի և պատրաստված է սև գրանիտից։ Հուշարձանի շուրջ գտնվում են Հարավսլավիայի բոլոր երկրների՝ Բոսնիա և Հերցեգովինայի, Չեռնոգորիայի, Դալմաթիայի, Խորվաթիայի, Սլովենիայի և Սերբիայի պաշտոնական լեզուներով ներկայացված գրություններ։

Հուշարձանի վերևում գտնվում է Ալեքսանդր I-ի մակագրությունը։ Հուշարձանը ունի 14,5 մետր (48 ֆուտ) բարձրություն և 36 մետր (118 ոտքերի) երկարություն։

2006 թվականին հուշարձանի շուրջը բարեկարգվել է[1][4]։ Ներկայումս այն գտնվում է Սերբիայի Հանրապետության վերահսկողության ներքո։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 «Անհայտ հերոսի հուշարձան». Սերբիայի հուշարձաններ (սերբերեն). Թվայնացման ազգային կենտրոն. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
  2. նիկոլիկ (2013 թ․ հուլիսի 31). «Սերբիայի անհայտ հերոսի հուշարձան». Novosti.rs (սերբերեն). Վեչերնե Նովոստի. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  3. 3,0 3,1 «Անհայտ հերոսի հուշարձան, Ավալա լեռան ստորոտ». Novosti.rs (սերբերեն). 2013 թ․ օգոստոսի 7. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. {{cite web}}: |first1= missing |last1= (օգնություն)
  4. JDP (2006 թ․ հուլիսի 14). «Անհայտ հերոսի հուշահամալիրի բարեկարգում». Novosti.rs (սերբերեն). Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.