Ակնաթուփ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ակնաթուփ
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Ինֆրաթագավորություն Streptophyta
Վերնաբաժին Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Հավամրգածաղկավորներ (Ericales)
Ընտանիք Հավամրգազգիներ (Ericaceae)
Ցեղ Ակնաթուփ (Empetrum)
L., 1753

Ակնաթուփ, ժայռաբույս, ագռավահատ, տիտան[1] (լատին․՝ Émpetrum), հավամրգազգիներ (Ericaceae) ընտանիքի 1 մ երկարությամբ, փռված և բազմաճյուղավոր բնով թուփ։

Նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ունի շագանգագագույն ընձյուղներ։ Տերևները մանր և երկարավուն են։ Ծաղիկները տարասեռ են, կարմրավուն, մուգ, մանր տեղավորված են տերևածոցում։ Պտուղը կարմիր, փայլուն, ջրալի է, ունի գնդաձև կառուցվածք և իր մեջ կրում է 6-ից 9 մանր կորիզներ։

Տարածումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին։ Աճում է ճահճոտ վայրերում։ Հիմնականում տարածված է Արկտիկայի և Եվրոպական անտառներում։

Օգտագործումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տունդրայի և անտառային շրջանի ժողովուրդները հավաքում են ակնաթուփ, որը օգտագուրծում են մսի և ձկան հետ, որից էլ ստանում են հատուկ կերակրատեսակ՝ տոլկուչկա։

Օգտագործումը բժշկության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օգտագործվում են ակնաթփի պտուղները։ Ժողովրդական բժշկության մեջ մինչ օրս օգտագործվում են օրգանիզմի լարվածությունը հանելու համար։ Պտուղները եփած վիճակում օգտագործում են տենդի, փորլուծության, պարալիզի, ներվային, լյարդի և երիկամների հիվանդությունների համար։ Տերևների եփուկը օգտագործել են վերքերի բուժման և գլխի մազերի ամրացման համար։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան, Ռուբեն Սերոբի Ղազարյան - ակնաթուփ». www.nayiri.com. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 21-ին.
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ակնաթուփ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ակնաթուփ» հոդվածին։