Ալբերտու Դինիս
Ալբերտու Դինիս | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | պորտ.՝ Alberto Dines |
| Ծնվել է | փետրվարի 19, 1932 |
| Ծննդավայր | Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա |
| Վախճանվել է | մայիսի 22, 2018 (86 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Սան Պաուլո, Բրազիլիա[1] |
| Մասնագիտություն | լրագրող, գրող, համալսարանի դասախոս, կենսագիր և սցենարիստ |
| Քաղաքացիություն |  Բրազիլիա |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Q96110128? |
| Աշխատավայր | Jornal do Brasil? և University of Campinas? |
| Պարգևներ | |
 Alberto Dines Վիքիպահեստում | |
Ալբերտու Դինիս (պորտ.՝ Alberto Dines, փետրվարի 19, 1932, Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա - մայիսի 22, 2018, Սան Պաուլո, Բրազիլիա[1]), բրազիլացի լրագրող և գրող։
Ալբերտո Դինիսը բազմաթիվ գրքերի հեղինակ է, Բրազիլիայի և Պորտուգալիայի մի շարք թերթերի և ամսագրերի հիմնադիր և խմբագիր։ Նա աշխատել է ռադիոյում և հեռուստատեսությունում։ 1952 թվականին սկսել է աշխատել որպես լրագրող, 1963 թվականից դասավանդել է լրագրություն Ռիո դե Ժանեյրոյի (Pontifícia Universidade Católica) համալսարանում։ 1974 թվականին հրավիրվել է որպես լրագրության պրոֆեսոր Նյու Յորքի Կոլումբիայի համալսարանում։ 12 տարի եղել է Jornal do Brasil ամսագրի գլխավոր խմբագիրը, Ռիո դե Ժանեյրոյում գտնվող Folha de São Paulo-ի տնօրենը և Պորտուգալիայում ABRIL հասարակության հիմնադիրը, որը հրատարակել է Exame թերթը։
Նա հանրային հետազոտությունների և լրագրության լաբորատորիայի ավագ գիտաշխատող էր (Laboratório de Estudos Avançados em Jornalismo): Այս գիտական ընկերությունը հրատարակում է Observatório ամսագիրը, թողարկում ռադիո և հեռուստահաղորդումներ։ Դինիսը եղել է Ստեֆան Ցվեյգի տան նախագահը, Պետրոպոլիսի Ստեֆան Ցվեյգի թանգարանի հիմնադիրներից մեկը։ Երկար տարիներ զբաղվել է Ստեֆան Ցվեյգի կյանքի և ստեղծագործության ուսումնասիրությամբ, 1981 թվականին հրատարակել է նրա «Մահը դրախտում՝ Ստեֆան Ցվեյգի ողբերգությունը» կենսագրությունը, որում նկարագրել է գրողի կյանքը ընդհուպ մինչև Բրազիլիայում նրա ինքնասպանությունը։
Մանկություն և պատանեկություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել և մեծացել Ռիո դե Ժանեյրոյում (Vila Isabel), սովորել է Շոլեմ Ալիքեմի հրեական դպրոցում (Escola Popular Israelita Brasileira Scholem Aleichem), ինչի շնորհիվ տիրեց գրական իդիշին։ Արդեն վաղ տարիքում ներթափանցել է սոցիալիզմի գաղափարներով, քանի որ մոտ էր ձախ սոցիալիստների «Obreira Internacionalista» խմբին։ 1940 թվականին առաջին անգամ տեսել է Ստեֆան Ցվեյգին, որը այցելել էր իր դպրոց։ Դինիսն իր կյանքի ընթացքում բերեց իր հետաքրքրությունն ու սերը Ստեֆան Զվեյգի գործի համար։ Ստեֆան Ցվեյգի ստեղծագործության նկատմամբ հետաքրքրությունը և սերը Դինիսին ուղեկցեց իր ողջ կյանքի ընթացքում։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ լրագրող է աշխատել հրեական գիմնազիայի կողմից թողարկվող տեղական փոքրիկ թերթում։ Բոտաֆոգո Դինիսի Էնդրյուս համալսարանական քոլեջում պարապմունքները չեն ավարտվել, քանի որ նրա սոցիալիստական հակաբուրժուական համոզմունքներով համալսարանական դիպլոմը անհրաժեշտ չէր։
Աշխատանք և ստեղծագործական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համալսարանական ընկերների հետ միասին Դինիսը սկսեց խանդավառությամբ զբաղվել կինոարտադրությամբ։ Այդ ժամանակ Բրազիլիայում ոչ մի կինեմատոգրաֆիայի դպրոց չկար, ուստի կինոն պետք է ուսումնասիրեր գրքերով։ Դինիսի վավերագրական կինոյի դպրոցն անցել է գործնականում՝ աշխատելով Իսահակ Ռոզենբերգի ղեկավարությամբ։ 1950 թվականին Դինիսը ստացել է կինոյի նորությունները մեկնաբանող ամսագրում աշխատելու առաջարկ՝ որպես քննադատություն։ Բացի կինոյից, Դինիսը դիտել է մշակույթի նորությունները, իսկ հետո 5 տարի աշխատել է Visão ամսագրում, որը տպագրվել է Սան Պաուլոյում՝ դիտելով մշակույթի, քաղաքականության և տնտեսության նորությունները։ Վիզաոյից հետո նա աշխատել է որիշ ամսագրերում։ 25 տարեկան հասակում նա արդեն գլխավոր խմբագրի օգնականն էր։ 1962 թվականից մինչև 1974 թվականը աշխատել է Jornal do Brasil-ում։
Բռնապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1964 թվականին Բրազիլիայում տեղի ունեցավ ռազմական հեղաշրջում։ 1968 թվականին Դինիսը, որպես Jornal do Brasil-ի գլխավոր խմբագիր, սկսեց ճնշում զգալ և իր ամսագրի էջերում բացահայտ կերպով հանդես եկավ կոշտ քննադատությամբ։ Այդ ելույթին հաջորդել է կալանքը, իսկ հետո 1973 թվականին պաշտոնանկությունը, այն բանից հետո, երբ Դինիսը խախտել է Չիլիում Սալվադոր Ալենդեի սպանության մասին հաղորդագրության հրապարակման արգելքը։ 1974 թվականին քաղաքական մեկուսացման իրավիճակում Դինիսը որպես դասախոս ընդունեց Կոլումբիայի համալսարանի լրագրության դպրոցի հրավերը։
Ստեֆան Ցվայգի տուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պետրոպոլիսում Ստեֆան Ցվայգի տուն-թանգարանի կազմակերպման գաղափարը ծագել է 1942 թվականին գրողի ողբերգական մահվանից անմիջապես հետո։ Բրազիլացի լրագրողներն ու գրողները, ինչպես նաև որոշ դիվանագետներ քայլեր են ձեռնարկել Ցվայգի ապրած և մահացած տան վերանորոգման համար գումար հավաքելու, ինչպես նաև նյութեր հավաքելու ուղղությամբ։ Եվ միայն ավելի քան 60 տարի անց այդ գաղափարը կյանքի կոչվեց։ Ստեֆան Ցվայգի թանգարանը, որը գրողի միակ հուշարձանն է աշխարհում, գրադարան կունենա իր գրքերով և ձեռագրերով, ֆիլմադարանով, նկարների և ծաղրանկարների հավաքածուով, կոնֆերանս դահլիճով։ Ալբերտու Դինիսը հանդիսանում էր ընկերության նախագահ Ստեֆան Ցվեյգի տանը։
2007 թվականի հոկտեմբերի 22-ին Ալբերտու Դինիսը արժանացել է Հոլոքոստի զոհերի հիշատակի Ավստրիական ծառայության մրցանակին[2]։ 2009 թվականին Դինիսը դարձել է Ավստրիայի գիտության և մշակույթի միության պատվավոր անդամ։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 http://www.jb.com.br/pais/noticias/2018/05/22/morre-o-jornalista-alberto-dines-aos-86-anos/
- ↑ «Brasilianischer Journalist erhält Austrian Holocaust Memorial Award, APA Pressemeldung, 22.10.2007» (գերմաներեն)։ Österreichischer Auslandsdienst։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-06-01-ին։ Վերցված է 2015-6-1
