Jump to content

«Դիեգո Մարադոնա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Փոխել հղումները
Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
Տող 55. Տող 55.


Դիեգոյի ընտանիքն ապրում էր երեքսենյականոց բնակարանում, որը գտնվում էր [[Բուենոս Այրես]]ի հարավային ծայրամաս հանդիսացող Վիլյա Ֆիորիտո աղքատ թաղամասում,<ref name="article-item/55867">{{cite web|title=Я&nbsp;— Диего|url=http://www.sovsport.ru/gazeta/article-item/55867|publisher=euro-football.ru|date=16 января 2001|accessdate=2010-06-10|archiveurl=http://www.webcitation.org/5w9p5kfHD|archivedate=2011-02-01}}</ref> Ասամոր և Մարիո Բրավո փողոցների խաչմերուկում:<ref name="Выборнов"/> Ընտանիքն էլ աղքատ էր, և երեխաները, ծնողներին օգնելու համար, կավից ծաղկամաններ էին ծեփում ու վաճառում տեղի շուկայում և աշխատած ողջ գումարը տալիս էին մորը:<ref name="Выборнов"/> Դրանով զբաղվում էր նաև Դիեգոն: Ավելի ուշ Դիեգոն ասել է. «Եթե ծնողներս լուսինն էլ խնդրեն ինձնից, ես ամեն ինչ կանեմ, որ ձեռք բերեմ այն: Եվ դա դեռ չնչին բան կլինի այն ամենի համեմատ, ինչ նրանք են արել ինձ համար»: <ref name="footballplayers.ru1"/>
Դիեգոյի ընտանիքն ապրում էր երեքսենյականոց բնակարանում, որը գտնվում էր [[Բուենոս Այրես]]ի հարավային ծայրամաս հանդիսացող Վիլյա Ֆիորիտո աղքատ թաղամասում,<ref name="article-item/55867">{{cite web|title=Я&nbsp;— Диего|url=http://www.sovsport.ru/gazeta/article-item/55867|publisher=euro-football.ru|date=16 января 2001|accessdate=2010-06-10|archiveurl=http://www.webcitation.org/5w9p5kfHD|archivedate=2011-02-01}}</ref> Ասամոր և Մարիո Բրավո փողոցների խաչմերուկում:<ref name="Выборнов"/> Ընտանիքն էլ աղքատ էր, և երեխաները, ծնողներին օգնելու համար, կավից ծաղկամաններ էին ծեփում ու վաճառում տեղի շուկայում և աշխատած ողջ գումարը տալիս էին մորը:<ref name="Выборнов"/> Դրանով զբաղվում էր նաև Դիեգոն: Ավելի ուշ Դիեգոն ասել է. «Եթե ծնողներս լուսինն էլ խնդրեն ինձնից, ես ամեն ինչ կանեմ, որ ձեռք բերեմ այն: Եվ դա դեռ չնչին բան կլինի այն ամենի համեմատ, ինչ նրանք են արել ինձ համար»: <ref name="footballplayers.ru1"/>

=== Los Cebollitas ===

Ութ տարեկանում Մարադոնան ծանոթացավ տասնամյա [[Գոյյո Կարիսո]]յի հետ, որը խաղում էր «Արխենտինոս Խունիորս» ակումբի մանկական թիմում: Կարիսոն տարված էր ֆուտբոլով, այդ հողի վրա էլ տղաներն ընկերացան. առավել փորձված Կարիսոն կրտսեր ընկերոջը պատմում էր անցյալի ականավոր ֆուտբոլիստների մասին, որոնք Մարադոնային շատ էին հետաքրքրում<ref name="Выборнов"/>:

[[1969|1969 թվական]]ի կեսերին Կարիսոն Մարադոնային ծանոթացրեց «Արխենտինոս Խունիորս»-ի [[սկաուտ]] և մինչև 14 տարեկանների թիմի մարզիչ Ֆրանսիսկո Կորնեխոյի հետ<ref name="article-item/55867"/><ref name="О себе">{{Ռուսերեն գիրք|автор = Марадона Д. А., перевод Юнгер М.|заглавие = Диего Армандо Марадона. О себе о футболе и не только|оригинал = Yo soy el Diego|ссылка = |ответственный = |издание = |место = Москва|издательство = АСТ и У-Фактория|год = 2010|том = 1|страницы =18-22, 24-25, 28, 32-35, 38, 40, 47-50, 53-58, 66-67, 69-71, 75-76, 80-84, 87-88, 99-100, 106-107, 111-112, 115-117, 119, 122, 126, 128, 130, 136, 139-142, 143-145, 147, 149, 157, 161, 165-166, 174-175, 177-178, 181, 186, 192, 194-195, 197-199, 202-203, 205, 208, 211-212, 217-220, 222-224, 233, 245-247, 250-252, 254, 256, 258-259, 261, 268, 271, 276-280|страниц = 320|серия = |isbn =9785170592685|тираж =4000}}</ref>: Առաջին իսկ ցուցադրական խաղում Մարադոնան այնքան լավ խաղաց, որ Կորնեխոն կասկածեց նրա տարիքի հարցում` մտածելով, որ տղան [[գաճաճություն|գաճաճ]] է<ref name="О себе"/>: Կորնեխոն Մարադոնային հրավիրեց այցելել ավագ թիմի խաղերը, որտեղ Դիեգոն, մյուս պատանի խաղացողների նման, գնդակ էր տալիս ֆուտբոլիստներին: Այդ տղաներից Կորնեխոն ստեղծեց «Սոխուկներ» ({{lang-es|Los Cebollitas}}) թիմը, որը «Արխենտինոս Խունիորս»-ի պատանեկան թիմն էր հանդիսանում: Նա տղաներին ապահովեց համազգեստով և դաշտով, որտեղ պարբերաբար անցկացվում էին մարզումները: Թիմը բավականին ուժեղ էր ստացվել. պատանի ֆուտբոլիստները հաղթում էին տեղի բոլոր պատանեկան թիմերին: «Սոխուկներ»-ի առաջնորդը Մարադոնան էր, որը տիրապետում էր հրաշալի տեխնիկայի, դաշտում ճիշտ որոշումներ կայացնելու ունակությանը և գտնվում էր գերազանց ֆիզիկական վիճակում, ինչի շնորհիվ կարողանում էր երկու [[խաղակես]]ի ընթացքում անընդհատ վազել` գրեթե առանց հոգնելու: Դիեգոյի անգնահատելի արժանիքներից մեկն էլ այն էր, որ նա ոտքերին հարվածներ ստանալուց վայր չէր ընկնում: [[Ֆրանսիսկո Կորնեխո]]ն ասում էր. ''«Դեռ այն ժամանակ Մարադոնան կարողանում էր գնդակի հետ անել գրեթե ամեն ինչ: Նա նման էր փայտե չընկնող տիկնիկի. ինչքան ուզում ես` հրիր, նա, միևնույն է, կանգնած կմնա»'': Այդ ամենով հանդերձ` Դիեգոն թիմի մյուս անդամներից փոքր էր երեք տարով<ref name="view-sport.ru">{{cite web|title=Диего Армандо Марадона|url=http://view-sport.ru/2008/05/28/diego-armando-maradona-diego-armando-maradona/|publisher=view-sport.ru|accessdate=2010-04-09|deadlink=unknown-host}}</ref><ref name="О себе"/>:

«Սոխուկները» գնալով կատարելագործվում էին. հաճախակի էին դառնում երկնիշ թվով հաղթանակները: Մարադոնայի թիմի [[ապոթեոզ]]ը դարձավ «Ռիվեր Փլեյթ» երիտասարդական թիմի հետ մրցախաղը [[1971]] թվականի [[սեպտեմբերի 21]]-ին, որն ավարտվեց 7:1 հաղթական հաշվով: Այդ խաղում Դիեգոն, որն ընդամենը 10 տարեկան էր, 5 գոլ խփեց: Բանն այն է, որ նա խաղից առաջ խոստացել էր վնասվածք ստացած ընկերոջը, որ երկու գոլ կխփի իր, երեքն` ընկերոջ փոխարեն: ''«Դաշտում մենք մեքենաներ էինք հիշեցնում: Բոլորին հաղթում էինք, նույնիսկ 20:0 հաշվով: Մենք երազում էինք խաղալ հանրահայտ «Ռիվեր Փլեյթ»-ի պատանեկան թիմի հետ, որն այդ ժամանակ Արգենտինայի չեմպիոնն էր: Վերջապես այդ մրցախաղը կայացավ: Մենք հաղթեցինք 7:1 հաշվով, և ես մի հրաշալի գոլ խփեցի, իսկ ընդամենը խփեցի 5-ը, ինչպես և խոստացել էի: Պետք էր տեսնել, թե հակառակորդն ինչպես էր կատաղում և դաշտով մեկ վազում հետևիցս»''<ref name="soccerland.ru">{{cite web|title=Диего Марадона. Биография игрока|url=http://www.soccerland.ru/footballstars/trofyroom21.html|publisher=soccerland.ru|accessdate=2010-05-11|archiveurl=http://www.webcitation.org/5w9p86WhK|archivedate=2011-02-01}}</ref>:

Այդ մրցախաղից հետո Մարադոնայի մասին սկսեցին խոսել` որպես արգենտինական ֆուտբոլի ապագա գերաստղի, իսկ ''Clarín'' թերթը Դիեգոյի մասին հոդված գրեց, որում սխալմամբ նրան անվանել էին Կարադոնա<ref name="Себольитас"/>: Թիմն այնքան ուժեղ էր խաղում, որ հասավ 136 խաղ անընդմեջ առանց պարտության ցուցանիշին<ref name="О себе"/><ref name="Себольитас">{{cite web|title=Официальный сайт Марадоны&nbsp;— Себольитас|url=http://www.diegomaradona.com/historia/cebollas/ceb76.html|lang=es|publisher=diegomaradona.com|accessdate=2010-04-09|deadlink=404|archiveurl=http://web.archive.org/20061104152650/www.diegomaradona.com/historia/cebollas/ceb76.html|archivedate=2006-11-04}}</ref>: «[[Բենֆիլդ]]»-ի երիտասարդական թիմի հետ խաղից առաջ Դիեգոն լուրջ վնասեց ձեռքը, վերքի վրա 7 կար դրվեց, և Կորնեխոն չէր ցանկանում նրան դաշտ թողնել: Սակայն Մարադոնան, մարզչին համոզելով, խաղաց այդ մրցախաղում` խփելով 5 գոլ, և նրա ակումբը հաղթեց 7:1<ref name="О себе"/> հաշվով: Ներքին մրցաշարերից բացի` թիմը մասնակցում էր նաև [[Պերու]]ում և [[Ուրուգվայ]]ում տեղի ունեցող մրցույթներին: «Սոխուկներ»-ում խաղի հետ միաժամանակ` Մարադոնան ելույթ էր ունենում «Արխենտինոս Խունիորս»-ի խաղերի ընդմիջումներում` գնդակով հնարքներ ցուցադրելով: Այդ ունակության համար նա հրավիրվեց հեռուստատեսություն` ''«Sabados Circulares»'' հեռուսատածրագրի կողմից<ref>{{cite web|title=En el recuerdo|url=http://www.clarin.com/diario/1999/09/25/c-01106d.htm|lang=es|publisher=Clarin|accessdate=2010-04-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/6121Tp7uq|archivedate=2011-08-18}}</ref>:

12 տարեկանից Մարադոնան սկսեց խաղալ «Արխենտինոս Խունիորս»-ի երիտասարդական կազմում: Որպեսզի Դիեգոն կարողանար խաղալ «Խունիրս»-ում, մարզիչն ստիպված էր թաքցնել նրա տարիքը, որը ցածր էր թույլատրելի սահմանից: Այդ պատճառով Մարադոնան սկսեց խաղալ «Կարմիր բզեզներ» թիմում` ուրիշի անվան տակ<ref name="Yo soy el Diego">{{Ռուսերեն գիրք|автор = Diego Armando Maradona.|часть = |заглавие = Yo soy el Diego|оригинал = |ссылка = |ответственный = |издание = |место = |издательство = Planeta|год = 2000|том = 1|pages = 20, 26, 47, 71, 79, 84, 93—96, 220, 221, 240, 250|allpages = |серия = |isbn = |тираж = }}
</ref>: [[1973]] թվականին «Արխենտինոս»-ի երիտասարդական թիմը Էվիթի գավաթի եզրափակչում հաղթեց «Ռիվեր Փլեյթին»` 5:4 հաշվով: Այդ խաղում Մարադոնան գոլ խփեց` շրջանցելով 7 խաղացողի: Խաղից մեկ շաբաթ անց «Ռիվեր Փլեյթ»-ի նախագահ [[Ուիլյամ Քեյթ]]ը Դիեգոյի հորն առաջարկեց գնել Մարադոնային, սակայն մերժում ստացավ: Հաջորդ տարի թիմը հաղթեց Արգենտինայի իններորդ լիգայի չեմպիոնատը` դուրս գալով ութերորդ լիգա: 1975 թվականին թիմը կարողացավ առաջ անցնել ամենամոտ գտնվող թիմից 10 միավորով, և Դիեգոն ուղարկվեց «Արխենտինոս»-ի յոթերորդ թիմ: Յոթերորդ թիմում նա խաղաց ընդամենը երկու խաղ, և նրան անմիջապես տեղափոխեցին հինգերորդ թիմ: Հինգերորդ թիմում Մարադոնան խաղաց չորս մրցախաղ և տեղափոխվեց երրորդ թիմ: Երրորդ թիմում Դիեգոն անցկացրեց երեք խաղ, որից հետո նրան տեղափոխեցին «Արխենտինոս Խունիորս»-ի հիմնական կազմ<ref name="О себе"/>:

Չնայած այս նվաճումներին, Մարադոնայի ընտանիքն առաջվա պես աղքատ էր: Դիեգոյից հետո ընտանիքում ծնվել էին եղբայրները` Ռաուլը և Ուգոն, և քույրը` Կլավդիան: Հայրը խրախուսում էր որդու նախասիրությունը` ամեն օր աշխատանքից հետո նրան ակումբ մարզումների տանելով, հույս ունենալով, որ որդին հռչակավոր ֆուտբոլիստ կդառնա և դուրս կբերի ընտանիքն այդ աղքատություհից: ''«Հայրս շարունակում էր աշխատել ալրաղացում: Նա միշտ աշխատանքից գալիս էր հոգնած: Աշխատում էր երկու հերթով` առավոտյան և երեկոյան: Ցորենը բերվում էր ամբողջ օրն անընդմեջ, և թարմ աղացած ալյուրն անմիջապես վերադարձվում էր տիրոջը: Այնուամենայնիվ, ցերեկը նա բռնում էր ձեռքս և տանում ինձ ակումբ...»''<ref name="Выборнов"/>:



== Նվաճումները ==
== Նվաճումները ==

09:32, 26 Մայիսի 2014-ի տարբերակ

Դիեգո Մարադոնա
իսպ.՝ Diego Armando Maradona
Անձնական տվյալներ
Ամբողջական անուն Դիեգո Արմանդո Մարադոնա
Քաղաքացիությունը  Արգենտինա
Մականուն El Pibe de Oro[1]
Ծննդյան ամսաթիվ հոկտեմբերի 30, 1960 (63 տարեկան)
Ծննդավայր Լանուս, Արգենտինա Արգենտինա
Մահվան ամսաթիվ նոյեմբերի 25, 2020(2020-11-25)[2] (60 տարեկան)
Մահվան վայր Dique Luján, Tigre Partido, Բուենոս Այրես, Արգենտինա[3]
Հասակ 1.67 սմ
Քաշ 70 կիլոգրամ
Դիրք Կիսապաշտպան, Հարձակվող
Պատանեկան կարիերա
1970-1976 Արգենտինոս Ջունիորս
Մասնագիտական կարիերա*
Տարի Ակումբ Խաղ (Գոլ)
1976–1981
1981–1982
1982–1984
1984–1991
1992–1993
1993
1995–1997		 ԱրգենտինաԱրգենտինոս Ջունիորս
ԱրգենտինաԲոկա Ջունիորս
ԻսպանիաԲարսելոնա
ԻտալիաՆապոլի
ԻսպանիաՍեվիլիա
ԱրգենտինաՆյուելս Օլդ Բոյս
ԱրգենտինաԲոկա Ջունիորս		 166 (116)
42 (28)
36 (22)
188 (81)
26 (5)
5 (0)
30 (7)
Ազգային հավաքական
1977-1994 Արգենտինա 91 (34)
Մարզչական կարիերա
1994
1995
2008-2010
2011-ներկա		 Մանդիյու
Ռասինգ Ավելյանեդա
Արգենտինա
Ալ-Վասլ
* Մասնագիտական կարիերայում ընդգրկված են միայն առաջնության խաղերը և գոլերը:

Դիեգո Արմանդո Մարադոնա (իսպ.՝ Diego Armando Maradona; 1960թ. հոկտեմբերի 30, Լանուս, Բուենոս-Այրես նահանգ), արգենտինացի ֆուտբոլիստ, նրա խաղը աչքի է ընկել արտակարգ տեխնիկայով և ստանդարտ դրությունների հիանալի կատարմամբ։

Ծնվել է 1960 թ. հոկտեմբերի 30-ին Լանուսում։ Մարադոննայի ընտանիքն ապրում էր Վիլյա Ֆիորիտո շրջանում, որը քաղաքի ամենաաղքատ բնակավայրն էր համարվում։ Մանկուց զբաղվել է ֆուտբոլով՝ 10 տարեկանում հայտնվելով Արգենտինոս «Խունիորս» երիտասարդական թիմում։ Ակումբի առաջին թիմում իր նորամուտը նշել է 15 տարեկանում, իսկ մեկ տարի անց հագել է Արգենտիանայի ազգային երիտասարդական հավաքականի մարզաշապիկը։ 1978 թ. Մարադոնային վերջին պահին հանում են ազգային թիմից, որը Սեսար Մենոտիի գլխավորությամբ դառնում է աշխարհի չեմպիոն։ Մարադոնան հավաքականի կազմում մասնակցել է 1979 թ. երիտասարդական արաջնությանը՝ նվաճելով ոսկե մեդալ։

1981 թվականին տեղափոխվել է «Բոկա Խունիորս» թիմ։ 1982 թ. Մարադոնան ազգային հավաքականի կազմում մասնակցել է Իսպանիայում տեղի ունեցած աշխարհի առաջնությանը։ 21-ամյա արգենտինացին երկու անգամ գրավել է Հունգարիայի հավաքականի դարպասը, սակայն նրա թիմը չի կարողացել հաղթահարել խմբային փուլի արգելքը։ 1986 թ. Մեքսիկայում Արգենտինայի հավաքականը նվաճել է ոսկե մեդալները, իսկ Մարադոնային շատերը սկսել են համարել աշխարհի լավագույն խաղացող։ Մրցաշարում Դիեգոն խփել է 5 գնդակ, որոնցից մեկը հետագայում ճանաչվել է աշխարհի արաջնությունների պատմության մեջ լավագույնը։ Այդ գոլը Մարադոննան խփել է անգլիացիների հետ 1/4 եզրափակիչ խաղում, շրջանցելով մրցակցի 5 ֆուտբոլիստի և դարպասապահ Պիտեր Շիլտոնին։ Դրանից 3 րոպե առաջ Մարադոնան գոլ էր խփել ձեռքով, որը սակայն մրցավարի կողմից հաշվվել էր։ Խաղից հետո կայացած մամլո-ասուլիսի ժամանակ Մարադոնան հայտարարեց, որ այդ վիճելի գոլը խփել է «մասամբ իր գլխով, և մասամբ էլ Աստծո ձեռամբ»[6]։

1982 թ. Մարադոնան տեղափոխվել է Եվրոպա։ Երկու տարի հանդես գալով «Բարսելոնայի» կազմում՝ Մարադոնան 1984 թ. տեղափոխվում է Իտալական «Նապոլի»։ 1986-87 թթ. մրցաշրջանում նեապոլցիները դառնում են Իտալիայի չեմպիոն և երկրի գավաթակիր։ 1989-90 թթ. մրցաշրջանում նրանք նորից հաջողութjան են հասնում ազգային առաջնությունում։ 1989 թ. «Նապոլին», եզրափակչում հաղթելով «Շտուտգարտին», նվաճում է ՈւԵՖԱ-ի գավաթը։

Աշխարհի 1990 թ. առաջնության եզրափակիչում Արգենտինայի հավաքականը, որի կազմում հանդես էր գալիս Մարադոնան, 0-1 հաշվով զիջել է ԳՖՀ-ի հավաքականին։

Որոշ ժամանակ խաղալով «Սևիլիայում»՝ Մարադոննան 1993 թ. տեխափոխվել է հայրենիք։ 1994 թվականի ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության ընթացքում Մարադոնան 15 ամսով որակազրկման է ենթարկվում, քանի որ նրա արյան մեջ հայտնաբերվեցին թմրադեղեր, որոնք ժամանակավորապես բարձրացնում են կենսագործունեությունը (դոպինգ)։ Առանց Մարադոնայի Արգենտինայի հավաքականը պարտվում է խմբային խաղերում և դուրս մնում մրցաշարից։ Արգենտինայի հավաքականի կազմում Մարադոնան անցկացրել է 91 խաղ և խփել 34 գոլ։ Երեք տարի անց՝ 1997 թ. ֆուտբոլիստն ընդհանրապես հեռանում է պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլից։ 2008 թ.-ին Մարադոնան գլխավորել է Արգենտինայի ազգային հավաքականը։ Աշխարհի 2010 թ.-ի առաջնությունում նրա սաները 1/4 եզրափակիչում պարտվել են գերմանացիներին և դուրս մնացել հետագա պայքարից։ Մրցաշարի ավարտից որոշ ժամանակ անց Դիեգո Մարադոնային հեռացնում են զբաղեցրած պաշտոնից։

Դիեգո Մարադոնան իր երկրպագուների կողմից ստացել է «ոսկե տղա» մականունը։

Կենսագրություն

Մանկություն

Դիեգո Արմանդո Մարադոնան ծնվել է 1960 թվականի հոկտեմբերի 30-ին (կիրակի)` առավոտյան ժամը 5-ին, Բուենոս-Այրես գավառում գտնվող Լանուս քաղաքի Էվիտա կլինիկայում: Նա ծնվել է Դոն Դիեգոյի ընտանիքում: Հայրն աշխատում էր Տրիտումոլ հողմաղացում [7] որպես բանվոր, իսկ մայրը` Դալմա Սալվադորա Ֆրանկոն, տնային տնտեսուհի էր: Դիեգոն ընտանիքի հինգերորդ, բայց առաջին արու զավակն էր, ուներ չորս քույր` Ռիտան, Աննան, Էլզան և Մարիան: [8] Դալմա Սալվադորան ասում էր. «Նա բոլորովին չչարչարեց ինձ. շաբաթ ամբողջ օրը ես ինձ շատ լավ էի զգում, իսկ գիշերն ինձ կլինիկա տարան: Նա շատ արագ լույս աշխարհ եկավ: Այդ պահին ես միայն մի բան էի խնդրում. որպեսզի նա առողջ ծնվի և լավ մարդ դառնա: Բարեբախտաբար, այդ ամենն իրականացավ, կարծում եմ, դեռ մի բան էլ ավելի»:[7]

Մարադոնայի ընտանիքի արմատները ծագում են Իտալիայից: Դիեգոն Մարկո Պոլոյի հետնորդներից է:[9][10] Նա ունի նաև խորվաթական արմատներ. Սալվադորայի տատիկի օրիորդական ազգանունն էր` Կարիոլիչ, իսկ նրա հայրը ծնվել էր Կորչուլա կղզում:[11]

10 ամսական հասակում Դիեգոն սկսեց քայլել: Ինչպես Արգենտինայի երեխաների մեծամասնությունը, Մարադոնան վաղ հասակից սկսել է գնդակով վազվզել. այն, ինչ անում էին երեխաները, դժվար է ֆուտբոլ անվանել. նրանք պարզապես վազվզում էին և հարվածում գնդակին:[8]

Երբ Մարադոնան 7 տարեկան էր, նրա հորաքույր Նենոյի որդին` Բետոն,[7] նվիրեց նրան կյանքի առաջին գնդակը: Դիեգոն այնքան էր ուրախացել նվերի համար, որ առաջին գիշերը գնդակը գրկած անցկացրեց: Հետո Դիեգոն գնդակը դուրս բերեց բակ, որպեսզի պարծենա ընկերների մոտ, սակայն, որոշելով գնդակը ոչ ոքի չտալ, կրկին տուն բերեց այն: Ամբողջ ձմեռ գնդակը մնաց Դիեգոյի ննջարանում, և միայն երբեմն-երբեմն նա տանը քույրերի հետ խաղում էր գնդակով:[8] Գարնանը Դիեգոն այնուամենայնիվ որոշեց գնդակը բակ հանել. հայրը նրան ցույց տվեց, թե ինչպես է պետք հարվածել, իսկ որդին պարզապես մարզվում էր պատի մոտ` ձախ ոտքով գնդակին հարվածներ հասցնելով:

Երբ Դիեգոն մարզումների շնորհիվ արդեն սովորել էր բավականին լավ հարվածել գնդակին, նա սկսեց իրենից մեծ տղաների հետ արդեն իսկական ֆուտբոլ խաղալ: Սակայն խաղում նա դեռ հաջողակ չէր. ավելի մեծ խաղացողները սլանում էին նրա կողքով կամ պարզապես շրջանցում նրան, և վիրավորված Մարադոնան գրկում էր գնդակն ու ամուր սեղմում կրծքին:[8] Աստիճանաբար Մարադոնան սկսեց սովորել և, ինչպես բոլորը դաշտում, սկսեց խաղալ: Նա կարող էր ժամերով խաղալ, այսպես կոչված, «Յոթ դաշտեր» տարածքում, որտեղ կազմակերպվում էին բակային մրցախաղերը:[12] Դիեգոն գերադասում էր խաղալ ազատ պաշտպանի դերում, միայն ավելի մեծ հասակում նա անցավ հարձակվողի դերին:[13] Աստիճանաբար Մարադոնան դարձավ բակի խաղացողներից տեխնիկապես ամենաուժեղը, և դպրոցական թիմերից յուրաքանչյուրն ուզում էր, որպեսզի նա իրենց կազմում խաղա: «Ռեմեդիոս դե Էսկալադա Սան-Մարտին» դպրոցն ընդունվելուց անմիջապես հետո Մարադոնան ընդգրկվեց Էսկալադայի ֆուտբոլային թիմի կազմում, որտեղ խաղում էին տարրական դասարանների աշակերտները:[8] 1999 թվականին իր գրքում Մարադոնան գրել է. «Ես միշտ ասում եմ, որ պրոֆեսիոնալ եմ դարձել` սկսած ամենավաղ հասակից: Ես խաղում էի այն թիմի կազմում, որն առաջինն էր ինձ հրավիրում: Երբեմն ինձ տնից դուրս չէին թողնում, և այդ ժամանակ ես խելագարի պես ոռնում էի: Այնուամենայնիվ, մրցախաղից 5 րոպե առաջ Տոտան միշտ թույլ էր տալիս դուրս գալ: Բայց հորս` դոն Դիեգոյին, համոզելու համար շատ ավելի մեծ ջանքեր էին պահանջվում: Ես հասկանում էի ծերուկիս, և ինչպե՞ս չհասկանայի, եթե նա բացարձակապես ամեն ինչ անում էր, որպեսզի մենք քաղցած չմնանք ու սովորենք: Նա շատ էր ուզում, որ ես ուսում ստանամ»:[7]

Դիեգոյի ընտանիքն ապրում էր երեքսենյականոց բնակարանում, որը գտնվում էր Բուենոս Այրեսի հարավային ծայրամաս հանդիսացող Վիլյա Ֆիորիտո աղքատ թաղամասում,[12] Ասամոր և Մարիո Բրավո փողոցների խաչմերուկում:[8] Ընտանիքն էլ աղքատ էր, և երեխաները, ծնողներին օգնելու համար, կավից ծաղկամաններ էին ծեփում ու վաճառում տեղի շուկայում և աշխատած ողջ գումարը տալիս էին մորը:[8] Դրանով զբաղվում էր նաև Դիեգոն: Ավելի ուշ Դիեգոն ասել է. «Եթե ծնողներս լուսինն էլ խնդրեն ինձնից, ես ամեն ինչ կանեմ, որ ձեռք բերեմ այն: Եվ դա դեռ չնչին բան կլինի այն ամենի համեմատ, ինչ նրանք են արել ինձ համար»: [9]

Los Cebollitas

Ութ տարեկանում Մարադոնան ծանոթացավ տասնամյա Գոյյո Կարիսոյի հետ, որը խաղում էր «Արխենտինոս Խունիորս» ակումբի մանկական թիմում: Կարիսոն տարված էր ֆուտբոլով, այդ հողի վրա էլ տղաներն ընկերացան. առավել փորձված Կարիսոն կրտսեր ընկերոջը պատմում էր անցյալի ականավոր ֆուտբոլիստների մասին, որոնք Մարադոնային շատ էին հետաքրքրում[8]:

1969 թվականի կեսերին Կարիսոն Մարադոնային ծանոթացրեց «Արխենտինոս Խունիորս»-ի սկաուտ և մինչև 14 տարեկանների թիմի մարզիչ Ֆրանսիսկո Կորնեխոյի հետ[12][14]: Առաջին իսկ ցուցադրական խաղում Մարադոնան այնքան լավ խաղաց, որ Կորնեխոն կասկածեց նրա տարիքի հարցում` մտածելով, որ տղան գաճաճ է[14]: Կորնեխոն Մարադոնային հրավիրեց այցելել ավագ թիմի խաղերը, որտեղ Դիեգոն, մյուս պատանի խաղացողների նման, գնդակ էր տալիս ֆուտբոլիստներին: Այդ տղաներից Կորնեխոն ստեղծեց «Սոխուկներ» (իսպ.՝ Los Cebollitas) թիմը, որը «Արխենտինոս Խունիորս»-ի պատանեկան թիմն էր հանդիսանում: Նա տղաներին ապահովեց համազգեստով և դաշտով, որտեղ պարբերաբար անցկացվում էին մարզումները: Թիմը բավականին ուժեղ էր ստացվել. պատանի ֆուտբոլիստները հաղթում էին տեղի բոլոր պատանեկան թիմերին: «Սոխուկներ»-ի առաջնորդը Մարադոնան էր, որը տիրապետում էր հրաշալի տեխնիկայի, դաշտում ճիշտ որոշումներ կայացնելու ունակությանը և գտնվում էր գերազանց ֆիզիկական վիճակում, ինչի շնորհիվ կարողանում էր երկու խաղակեսի ընթացքում անընդհատ վազել` գրեթե առանց հոգնելու: Դիեգոյի անգնահատելի արժանիքներից մեկն էլ այն էր, որ նա ոտքերին հարվածներ ստանալուց վայր չէր ընկնում: Ֆրանսիսկո Կորնեխոն ասում էր. «Դեռ այն ժամանակ Մարադոնան կարողանում էր գնդակի հետ անել գրեթե ամեն ինչ: Նա նման էր փայտե չընկնող տիկնիկի. ինչքան ուզում ես` հրիր, նա, միևնույն է, կանգնած կմնա»: Այդ ամենով հանդերձ` Դիեգոն թիմի մյուս անդամներից փոքր էր երեք տարով[15][14]:

«Սոխուկները» գնալով կատարելագործվում էին. հաճախակի էին դառնում երկնիշ թվով հաղթանակները: Մարադոնայի թիմի ապոթեոզը դարձավ «Ռիվեր Փլեյթ» երիտասարդական թիմի հետ մրցախաղը 1971 թվականի սեպտեմբերի 21-ին, որն ավարտվեց 7:1 հաղթական հաշվով: Այդ խաղում Դիեգոն, որն ընդամենը 10 տարեկան էր, 5 գոլ խփեց: Բանն այն է, որ նա խաղից առաջ խոստացել էր վնասվածք ստացած ընկերոջը, որ երկու գոլ կխփի իր, երեքն` ընկերոջ փոխարեն: «Դաշտում մենք մեքենաներ էինք հիշեցնում: Բոլորին հաղթում էինք, նույնիսկ 20:0 հաշվով: Մենք երազում էինք խաղալ հանրահայտ «Ռիվեր Փլեյթ»-ի պատանեկան թիմի հետ, որն այդ ժամանակ Արգենտինայի չեմպիոնն էր: Վերջապես այդ մրցախաղը կայացավ: Մենք հաղթեցինք 7:1 հաշվով, և ես մի հրաշալի գոլ խփեցի, իսկ ընդամենը խփեցի 5-ը, ինչպես և խոստացել էի: Պետք էր տեսնել, թե հակառակորդն ինչպես էր կատաղում և դաշտով մեկ վազում հետևիցս»[16]:

Այդ մրցախաղից հետո Մարադոնայի մասին սկսեցին խոսել` որպես արգենտինական ֆուտբոլի ապագա գերաստղի, իսկ Clarín թերթը Դիեգոյի մասին հոդված գրեց, որում սխալմամբ նրան անվանել էին Կարադոնա[17]: Թիմն այնքան ուժեղ էր խաղում, որ հասավ 136 խաղ անընդմեջ առանց պարտության ցուցանիշին[14][17]: «Բենֆիլդ»-ի երիտասարդական թիմի հետ խաղից առաջ Դիեգոն լուրջ վնասեց ձեռքը, վերքի վրա 7 կար դրվեց, և Կորնեխոն չէր ցանկանում նրան դաշտ թողնել: Սակայն Մարադոնան, մարզչին համոզելով, խաղաց այդ մրցախաղում` խփելով 5 գոլ, և նրա ակումբը հաղթեց 7:1[14] հաշվով: Ներքին մրցաշարերից բացի` թիմը մասնակցում էր նաև Պերուում և Ուրուգվայում տեղի ունեցող մրցույթներին: «Սոխուկներ»-ում խաղի հետ միաժամանակ` Մարադոնան ելույթ էր ունենում «Արխենտինոս Խունիորս»-ի խաղերի ընդմիջումներում` գնդակով հնարքներ ցուցադրելով: Այդ ունակության համար նա հրավիրվեց հեռուստատեսություն` «Sabados Circulares» հեռուսատածրագրի կողմից[18]:

12 տարեկանից Մարադոնան սկսեց խաղալ «Արխենտինոս Խունիորս»-ի երիտասարդական կազմում: Որպեսզի Դիեգոն կարողանար խաղալ «Խունիրս»-ում, մարզիչն ստիպված էր թաքցնել նրա տարիքը, որը ցածր էր թույլատրելի սահմանից: Այդ պատճառով Մարադոնան սկսեց խաղալ «Կարմիր բզեզներ» թիմում` ուրիշի անվան տակ[19]: 1973 թվականին «Արխենտինոս»-ի երիտասարդական թիմը Էվիթի գավաթի եզրափակչում հաղթեց «Ռիվեր Փլեյթին»` 5:4 հաշվով: Այդ խաղում Մարադոնան գոլ խփեց` շրջանցելով 7 խաղացողի: Խաղից մեկ շաբաթ անց «Ռիվեր Փլեյթ»-ի նախագահ Ուիլյամ Քեյթը Դիեգոյի հորն առաջարկեց գնել Մարադոնային, սակայն մերժում ստացավ: Հաջորդ տարի թիմը հաղթեց Արգենտինայի իններորդ լիգայի չեմպիոնատը` դուրս գալով ութերորդ լիգա: 1975 թվականին թիմը կարողացավ առաջ անցնել ամենամոտ գտնվող թիմից 10 միավորով, և Դիեգոն ուղարկվեց «Արխենտինոս»-ի յոթերորդ թիմ: Յոթերորդ թիմում նա խաղաց ընդամենը երկու խաղ, և նրան անմիջապես տեղափոխեցին հինգերորդ թիմ: Հինգերորդ թիմում Մարադոնան խաղաց չորս մրցախաղ և տեղափոխվեց երրորդ թիմ: Երրորդ թիմում Դիեգոն անցկացրեց երեք խաղ, որից հետո նրան տեղափոխեցին «Արխենտինոս Խունիորս»-ի հիմնական կազմ[14]:

Չնայած այս նվաճումներին, Մարադոնայի ընտանիքն առաջվա պես աղքատ էր: Դիեգոյից հետո ընտանիքում ծնվել էին եղբայրները` Ռաուլը և Ուգոն, և քույրը` Կլավդիան: Հայրը խրախուսում էր որդու նախասիրությունը` ամեն օր աշխատանքից հետո նրան ակումբ մարզումների տանելով, հույս ունենալով, որ որդին հռչակավոր ֆուտբոլիստ կդառնա և դուրս կբերի ընտանիքն այդ աղքատություհից: «Հայրս շարունակում էր աշխատել ալրաղացում: Նա միշտ աշխատանքից գալիս էր հոգնած: Աշխատում էր երկու հերթով` առավոտյան և երեկոյան: Ցորենը բերվում էր ամբողջ օրն անընդմեջ, և թարմ աղացած ալյուրն անմիջապես վերադարձվում էր տիրոջը: Այնուամենայնիվ, ցերեկը նա բռնում էր ձեռքս և տանում ինձ ակումբ...»[8]:


Նվաճումները

Թիմային

  • «Բոկա Ջունիորս»
  • ։ Արգենտինայի չեմպիոն - 1981
  • «Բարսելոնա»
  • ։ Իսպանիայի գավաթ -1983
  • ։ Իսպանիայի լիգայի գավաթ - 1983
  • ։ Իսպանիայի սուպերգավաթ - 1984
  • «Նապոլի»
  • ։ Իտալիայի չեմպիոն -1987, 1990
  • ։ Իտալիայի գավաթ - 1987
  • ։ ՈւԵՖԱ-յի գավաթ - 1988-1989
  • ։ Իտալիայի սուպերգավաթ - 1990
  • Արգենտինայի հավաքական
  • ։ Աշխարհի չեմպիոն (մինչև 20 տարեկան), 1979
  • ։ Աշխարհի չեմպիոն - 1986
  • ։ Աշխարհի առաջնության արծաթե մրցանակ - 1990
  • ։ Արտեմիո Ֆրանկիի գավաթ - 1993

Անձնական

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ https://encuentro.gob.ar/programas/10416
  2. ↑ https://autority.snk.sk/cgi-bin/koha/opac-authoritiesdetail.pl?marc=1&authid=200320
  3. ↑ https://www.clarin.com/zonales/conmocion-country-murio-maradona-recibimos-vecino-_0_JQopO_t9U.html
  4. ↑ http://de.fifa.com/worldcup/awards/golden-ball/intro.html
  5. ↑ https://www.fundacionkonex.org/premios1990-deportes
  6. ↑ Maradona: I hold my hands up Wells, Tom; The Sun; Accessed 29-01-08
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 «Биография Диего Марадоны». maradona.cc. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-02-01-ին. Վերցված է 2010-06-10-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 8,8 Выборнов Ю. В., Горанский И. В. Марадона, Марадона…. — Физкультура и спорт, 1989. — Т. 1. — 192 с. — (Звезды зарубежного спорта). — ISBN 5278001860
  9. ↑ 9,0 9,1 Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «footballplayers%ru1» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  10. ↑ «Потомок Марко Поло». Спорт-Экспресс. 27 сентября 2002. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-02-01-ին. Վերցված է 2010-04-09-ին.
  11. ↑ «Biography of Diego Armando Maradona» (անգլերեն). new-dimension-software.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-02-01-ին. Վերցված է 2010-05-21-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 «Я — Диего». euro-football.ru. 16 января 2001. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-02-01-ին. Վերցված է 2010-06-10-ին.
  13. ↑ «Двуличный гений: Диего Армандо Марадона». euro-football.ru. 12 апреля 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-02-01-ին. Վերցված է 2010-04-09-ին.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Марадона Д. А., перевод Юнгер М. Диего Армандо Марадона. О себе о футболе и не только = Yo soy el Diego. — Москва: АСТ и У-Фактория, 2010. — Т. 1. — С. 18-22, 24-25, 28, 32-35, 38, 40, 47-50, 53-58, 66-67, 69-71, 75-76, 80-84, 87-88, 99-100, 106-107, 111-112, 115-117, 119, 122, 126, 128, 130, 136, 139-142, 143-145, 147, 149, 157, 161, 165-166, 174-175, 177-178, 181, 186, 192, 194-195, 197-199, 202-203, 205, 208, 211-212, 217-220, 222-224, 233, 245-247, 250-252, 254, 256, 258-259, 261, 268, 271, 276-280. — 320 с. — 4000 экз. — ISBN 9785170592685
  15. ↑ «Диего Армандо Марадона». view-sport.ru. Վերցված է 2010-04-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  16. ↑ «Диего Марадона. Биография игрока». soccerland.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-02-01-ին. Վերցված է 2010-05-11-ին.
  17. ↑ 17,0 17,1 «Официальный сайт Марадоны — Себольитас» (իսպաներեն). diegomaradona.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2006-11-04-ին. Վերցված է 2010-04-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  18. ↑ «En el recuerdo» (իսպաներեն). Clarin. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-08-18-ին. Վերցված է 2010-04-09-ին.
  19. ↑ Diego Armando Maradona. Yo soy el Diego. — Planeta, 2000. — Т. 1. — P. 20, 26, 47, 71, 79, 84, 93—96, 220, 221, 240, 250.

Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link FA Կաղապար:Link GA

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դիեգո_Մարադոնա&oldid=2307965» էջից