Յուլիուս Մոզեն

Յուլիուս Մոզեն; գերմ.՝ Julius Mosen
Ծնվել է	հուլիսի 8, 1803
Ծննդավայր	Marieney, Mühlental, Ֆոգտլանդ, Գերմանիա
Մահացել է	հոկտեմբերի 10, 1867 (64 տարեկան)
Մահվան վայր	Օլդենբուրգ, Վայմարյան Հանրապետություն
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Կրթություն	Ենայի համալսարան
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, դրամատուրգ, բանաստեղծ-փաստաբան, փաստաբան և գրող
Անդամություն	Jenaische Burschenschaft Germania?
	Julius Mosen Վիքիպահեստում

Յուլիուս (Յուլի) Մոզեն (գերմ.՝ Julius Mosen, նաև Մոզես (գերմ.՝ Moses, հուլիսի 8, 1803(1803-07-08)^[1]^[2]^[3], Marieney, Mühlental, Ֆոգտլանդ, Գերմանիա - հոկտեմբերի 10, 1867(1867-10-10)^[4]^[1]^[2], Օլդենբուրգ, Վայմարյան Հանրապետություն^[5]), գերմանացի բանաստեղծ, դրամատուրգ և իրավաբան։ Ավստրիական Տիրոլ նահանգի օրհներգի տեքստի հեղինակը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յուլիուս Մոզենը ծնվել է 1803 թվականի հուլիսի 8-ին Մյուլենթալում՝ տեղի դպրոցի ուսուցչի և հոգևորականի ընտանիքում։ Սկզբում սովորել է Պլաուեն գիմնազիայում, այնուհետև Ենայի համալսարանում սովորել է իրավաբանություն^[6]^[7]։

1831 թվականին Կորենի դատավորից ստացել է քարտուղարի պաշտոն՝ դառնալով առաջին հրեաներից մեկը, որը Գերմանիայում զբաղեցրել է այդպիսի պաշտոն^[8]։

1844 թվականից Մոզենը եղել է Օլդենբուրգ քաղաքի թագավորական թատրոնի, որի համար գրել է մի շարք պատմական դրամաներ, մշտական աշխատակիցը։ Հայտնի դրամաներից են «Cola Rienzi»-ը, «Don Johann von Oesterreich»-ը և «Kaiser Otto III»-ը^[8]^[9]։

Բացի այդ, Յուլիուս Մոզենը հրատարակել է բանաստեղծությունների ժողովածու, որն ունեցել է մի քանի հրատարակություն։ Գրել է մի շարք վիպակներ և պատմվածքներ, որոնցից այդ ժամանակ ընթերցողների շրջանում սիրված էր պատմական «Der Kongress von Verona» (1842) գիրքը^[8]^[10]։

Հայտնի են նաև նրա խորհրդանշական «Ritter Wahn» (1831) և «Ahasver» (1838) պոեմները՝ երկուսն էլ, ըստ Ֆ. Ֆ․ Ֆիդլերի՝ գրված են «գեղեցիկ լեզվով և հարստացված նկարներով»^[11]։ Բնության հովվերգական պատկերներում (օրինակ՝ Bilder im Moose) գերակշռում է մի խորհրդավոր հեքիաթային տարր^[8]։

1863 թվականին լույս է տեսել Մոզենի ստեղծագործությունների ամբողջական ժողովածուն՝ 8 հատորով, իսկ 1880 թվականին՝ նոր հրատարակությունը՝ 6 հատորով^[8]։

Յուլիուս Մոզենը մահացել է 1867 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Օլդենբուրգ քաղաքում։

Բանաստեղծի մահից անմիջապես հետո Պլաուեն քաղաքում տեղադրվել է Մոզենի բրոնզե կիսանդրին։

Ընտրված մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ritter Wahn, epic poem, 1831
Gedichte, poems, 1836 (2nd ed 1843)
Heinrich der Fünfte, drama, 1836
Ahasvar, 1838
Der Kongreß von Verona, novel, 1842
Kaiser Otto der Dritte, drama, 1842
Cola Rienzi, drama, 1842 (in Theater)
Wendelin und Helene, drama, 1842 (in Theater)
Kaiser Otto III, drama, 1842 (in Theater)
Die Bräute von Florenz, drama, 1842 (in Theater)
Die Dresdner Gemäldegallerie, 1844
Bilder im Moose, collection of novellas, 1846
Bernhard von Weimar, drama, 1855
Der Sohn des Fürsten, drama, 1858
Erinnerungen, autobiography

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Discogs — 2000.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ Mosen (bis 1844 Moses), Julius.
↑ Mosen, Julius // Allgemeine Deutsche Biographie (գերմ.).
↑ Brümmer, Lex. der deut. Dichter. (գերմ.).
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 «Мозен, Юлий». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հրեական հանրագիտարան: In 86 Volumes (82 Volumes and 4 Additional Volumes). St. Petersburg. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
↑ Jüdischer Plutarch, IΙ, 219—221.
↑ Julius Mosen, Eine biograph. Skizze, Ольденбург, 1878.
↑ Фидлер Ф. Ф. (1890–1907). «Мозен, Юлий». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Mosen, Julius // Allgemeine Deutsche Biographie
Jewish Encyclopedia, IX, 41—42.
Zschommler, Mosen’s Erinnerungen, Рlauen, 1893

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Mosen (bis 1844 Moses), Julius

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուլիուս Մոզեն» հոդվածին։

[_1660e342a49e5ebd-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Discogs — 2000.

[_ee17fde67b1df24d-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_fcb2305fdfac3c74-3] 3,0 ^3,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL

[_65ba065bbe8ce0cc-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[5] Mosen (bis 1844 Moses), Julius.

[6] Mosen, Julius // Allgemeine Deutsche Biographie (գերմ.).

[7] Brümmer, Lex. der deut. Dichter. (գերմ.).

[Викитека_ЕЭБЕ-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 «Мозен, Юлий». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հրեական հանրագիտարան: In 86 Volumes (82 Volumes and 4 Additional Volumes). St. Petersburg. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

[9] Jüdischer Plutarch, IΙ, 219—221.

[10] Julius Mosen, Eine biograph. Skizze, Ольденбург, 1878.

[Викитека_ЭСБЕ-11] Фидлер Ф. Ф. (1890–1907). «Мозен, Юлий». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]