Հ. Սամուելյան արևելյան գրախանութ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հ. Սամուելյան արևելյան գրախանութ
Տեսակգրախանութ և հրատարակչություն
Երկիր Ֆրանսիա
Հիմնադրվածօգոստոս 1930
Լուծարված2016
Գլխադասային գրասենյակՓարիզ
Անվանված էHrant Samuelian?
ՀիմնադիրHrant Samuelian?

Հ. Սամուելյան արևելյան գրախանութ (ֆր.՝ Librairie orientale H. Samuelian), գրախանութ, որը մասնագիտացած է արևելյան գրականության, մասնավորապես հայկական (բայց հիմնականում ասիական, նույնիսկ աֆրիկյան) գրականության մեջ։ Այն հիմնադրվել է 1930 թվականի օգոստոսին Հրանտ Սամուելյանի կողմից, Monsieur-le-Prence 51 փողոց, Լատինական թաղամասում, Փարիզում։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հ.Սամուելյան արևելյան գրախանութը հիմնադրվել է 1930թ. օգոստոսին Հրանտ Սամուելյանի կողմից, Monsieur-le-Prence 51 փողոցում, Լատինական թաղամասում, Փարիզում[1] ·[2]: Դրա համար նա գնում է Կոստանդնուպոլսից նախկին հայ գրավաճառ Պ. Պալենցի հիմնադրամը, որը նույնպես աքսորված էր Ֆրանսիայի մայրաքաղաքում[1]:Այս ժամանակ Ֆրանսիայում հայկական սփյուռքը, որն առաջանում է 1920-ական թթ Հայոց ցեղասպանության հետևանքով փախստականների հոսքից հետո, հետեւաբար երիտասարդ է և այնուհետև սկսում է ձևավորվել։ Այսպիսով, ինչպես նշում է պատմաբան Անահիտ Տեր Մինասյանը, այս գրախանութի ստեղծումը «նպատակ ունի բավարարել հայ ընթերցողների կարիքները այն ժամանակ, երբ փախստականները կայունանում են, որպեսզի դառնան  սփյուռք»[3]:

Իր գոյության ընթացքում գրախանութը ձեռք է բերում Հայաստանին ու հայերին, ինչպես  նաև ամբողջ Արևելքին, այսինքն՝ Մերձավոր, Միջին (արաբերեն, պարսկական, թուրքական) և Հեռավոր Արևելքին (Հնդկաստան, Չինաստան, Ճապոնիա) վերաբերող աշխատություններ, ինչպես եւ Ռուսաստանը, Հունաստանը և նույնիսկ Աֆրիկան[4]։ Այն ունի նաև կատալոգներ և համաշխարհային թղթակիցների ցանց, ինչը թույլ է տալիս ներգրավել մտավորականներին, պատմաբաններին, լրագրողներին և հետաքրքրասերներին [3]: Նրանց թվում կարելի է նշել բազմաթիվ արևելագետների՝ Ժիրայր Դեդեյանին[1], Ժորժ Դյումեզիլին, Էմիլ Բենվենիստին, Հենրի Կորբինին, Ֆրեդերիկ-Արման Ֆեյդիին, Ֆերնան Բրոդելին, Ժիլբեր Դագրոնին, Կլոդ Հագեին, Կլոդ Կահենին, Գեւորգ Ժերանիան, Պ. Սիրարփի Տեր Ներսիսյան, Սերժ Վենտուրինի կամ Նինա Գարսոյեան։ Հայերի համար այն «հաստատություն է ներկայացնում» այնպես, ինչպես Փարիզի Սորբ-Ժան-Բատիստ հայկական տաճարը և հանրաճանաչ համալսարանը[3]:

Այն կառավարում էր նրա հիմնադիր Հրանտ Սամուելյանը մինչև իր մահը՝ 1977 թվականը, այնուհետև նրա զավակները՝ Արմեն Սամուելյանը և Ալիս Ասլանյանը[5][6] մինչև իրենց մահը՝ 2016 թվականը[7]։ 1977-2016 թվականներին նրանք համատեղ կառավարում էին ընտանեկան բիզնեսը՝ համաձայն «օրինակ հազվագյուտ եղբայրական ներդաշնակության [… ] և հավատարմությունը հայրական ժառանգությանը ընդունված որպես պարտականություն»[5]:

Գրախանութն այժմ փակ է։

Հրատարակչական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրախանութը ժամանակ առ ժամանակ հրատարակում է նաև ստեղծագործություններ, այդ թվում՝

  • Հրանդ Պասդերմաճյան, Հայաստանի պատմություն, ակունքներից մինչև Լոզանի պայմանագիրը, Փարիզ, Հ. Սամուելյան, 1949, էջ 485

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Foi et Traditions des Chrétiens Orientaux (09-09-1990). «Librairie Hrant Samuelian» (Vidéo). youtube.com (ֆրանսերեն).
  2. Cyril Le Tallec, էջ 84-85
  3. 3,0 3,1 3,2 Anahide Ter Minassian, էջ 24
  4. Laurent De Saint Perier (08-07-2013). «Librairies orientales au cœur de Paris». jeuneafrique.com (ֆրանսերեն).
  5. 5,0 5,1 Anahide Ter Minassian, էջ 26
  6. «La Librairie Samuelian». editionsthaddee.com (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 15-ին.
  7. Belin, ed. (2016). Exils arméniens (ֆրանսերեն). ISBN 978-2701198385. {{cite book}}: External link in |lire en ligne= (օգնություն); Unknown parameter |auteur1= ignored (օգնություն); Unknown parameter |lire en ligne= ignored (|url= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |pages totales= ignored (օգնություն); Unknown parameter |sous-titre= ignored (օգնություն)