Գերտրուդ Վանդերբիլթ Ուիթնի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գերտրուդ Վանդերբիլթ Ուիթնի
անգլ.՝ Gertrude Vanderbilt
Ծնվել էհունվարի 9, 1875(1875-01-09)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՆյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Մահացել էապրիլի 18, 1942(1942-04-18)[1][2][3][…] (67 տարեկան)
Վախճանի վայրըՆյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՆյու Յորքի արվեստի ուսանողական լիգա
Ժանրհանրային արվեստ[4]
Մասնագիտությունարվեստի կոլեկցիոներ, քանդակագործ, բարձրաշխարհիկ հեղինակություն և արվեստագետ
ԱմուսինHarry Payne Whitney?
Ծնողներհայր՝ Cornelius Vanderbilt II?, մայր՝ Alice Claypoole Gwynne?
ԱնդամությունԱմերիկյան հեղափոխության դստրեր
ԵրեխաներFlora Payne Whitney?, Cornelius Vanderbilt Whitney? և Barbara Whitney?[5]
 Gertrude Vanderbilt Whitney Վիքիպահեստում
Գերտրուդ Վանդերբիլթ Ուիթնի, «Վոգ» ամսագիր, 1917

Գերտրուդ Վանդերբիլթ Ուիթնի (անգլ.՝ Gertrude Vanderbilt Whitney, հունվարի 9, 1875(1875-01-09)[1][2][3][…], Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - ապրիլի 18, 1942(1942-04-18)[1][2][3][…], Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի քանդակագործ և բարերար, որը Նյու Յորքում հիմնադրել է Ամերիկյան արվեստի Ուիթնի թանգարանը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

13 տարեկան Գերտրուդ Վանդերբիլթի դիմանկարը, հեղինակ՝ Ջոն Էվերեթ Միլլե, 1888

Ծնվել է ամերիկյան բարձրաշխարհիկ հասարակությանը պատկանող ընտանիքում․ պապիկը եղել է Կոռնելիուս Վանդերբիլթը՝ ԱՄՆ-ի ամենահարուստ մարդկանցից մեկը։

Մանկությունն ու դեռահասությունն անցկացրել է Ռոդ Այլենդ նահանգի Նյուպորտ քաղաքում։ Կրթություն ստացել է մասնավոր ուսուցիչների մոտ ու Նյու Յորքի հեղինակավոր Բրեդլի դպրոցում։ 21 տարեկանում ամուսնացել է միլիոնատեր սպորտսմեն Գարի Փեյն Ուիթնիի հետ, որը բանկիրի որդի էր ու «Ստանդարտ օյլ» ընկերության համասեփականատիրոջ թոռ։ Այս ամուսնությունից ունեցել է երեք երեխա՝ երկու դուստր և մեկ որդի։

Գերտրուդ Վանդերբիլթ Ուիթնի, հեղինակ՝ Ռոբերտ Հենրի, 1916 թվական

1900 թվականին Եվրոպայում ճանապարհորդելիս իր համար բացահայտել է արվեստի աշխարհը։ Նրա վրա հատկապես մեծ տպավորություն է գործել Փարիզն իր նկարիչների Մոնպառնաս և Մոնմարտր թաղամասերով։ Սկսել է քանդակագործություն ուսումնասիրել նախ Նյու Յորքի Արվեստների ուսանողական լիգայում, ապա Օգյուստ Ռոդենի մոտ Փարիզում, որից հետո բացել է սեփական քանդակագործական արվեստանոցները Նյու Յորքի Գրինվիչ Վիլիջ արվարձանում ու Փարիզի մերձակա Պասի թաղամասում։ Նրա կողմից ստեղծված քանդակները բարձր են գնահատվել քննադատների կողմից։

Բազմիցս հանդես է եկել որպես նկարիչների ու երաժիշտների հովանավոր։ 1931 թվականին Նյու Յորքում հիմնադրել է Ամերիկյան արվեստի Ուիթնի թանգարանը, որն ստեղծվել է 1914 թվականին իր իսկ կողմից երիտասարդ նկարիչների համար կառուցված ցուցասրահի հիման վրա։ Նոր թանգարանին իր հավաքածուից նվիրել է ավելի քան 700 նկար ու քանդակ։ Համապարփակ աջակցություն է ցուցաբերել նաև արվեստով զբաղվող կանանց։ Եղել է ժամանակակից երաժշտության տարածմամբ զբաղվող «Կոմպոզիտորների միջազգային գիլդայի» գլխավոր հովանավորը։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին ֆինանսական աջակցություն է ցուցաբերել տարբեր բարեգործական կազմակերպությունների, անձամբ աշխատել է բոլոր տեսակի հայրենասիրական հանձնաժողովներում, սեփական միջոցներով կառուցել ու ֆինանսավորել է ռազմական հիվանդանոց Ֆրանսիայում։

Քանդակների ընտրանի (հուշարձաններ)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բուֆալո Բիլլին պատկերող հուշարձան «Սկաուտ» Կոդիում, Վայոմինգ։ Հեղինակ՝ Գերտրուդ Վանդերբիլթ Ուիթնի
Կոլումբոսի հուշարձանը Ուելվայում, Իսպանիա։Հեղինակ՝ Գերտրուդ Վանդերբիլթ Ուիթնի

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Gertrude Whitney (նիդերլ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
  4. ↑ https://picasso.iro.umontreal.ca/~mona/api/v3/artists
  5. ↑ Lundy D. R. The Peerage

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գերտրուդ Վանդերբիլթ Ուիթնի» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Գերտրուդ_Վանդերբիլթ_Ուիթնի&oldid=9747143» էջից