Ավստրիական երաժշտություն

Ավստրիական երաժշտություն, 15-րդ դարի երաժշտությունը Ավստրիայի երաժշտության ինքնատիպությունը պայմանավորված է երկրի բնակչության բազմազգ բնույթով և տարբեր երաժշտական մշակույթների (լատիներեն, գերմաներեն, հունգարերեն, իտալերեն և այլն) ազդեցությամբ։

Վիեննայի ֆիլհարմոնիկ նվագախումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված:Վիեննայի ֆիլհարմոնիկ նվագախումբ

Վիեննայի ֆիլհարմոնիկ նվագախումբն իր պատմությունը կերտել է 1842 թվականից, երբ Օտտո Նիկոլաին ստեղծեց Ֆիլհարմոնիայի Ակադեմիան։ Ֆիլհարմոնիայի նվագախմբի շատ երաժիշտներ միաժամանակ աշխատում էին նաև Վիեննայի պետական օպերայի նվագախմբում։ Նվագախումբը որոշում կայացրեց՝ բոլոր երաժիշտներին ընտրել ժողովրդավարական քվեարկությունով, և այդ սկզբունքը այժմ էլ գործում է։

Ելույթները հիմնականում կատարվում են Վիեննայի համերգասրահում՝ Մուզիկվերայնում, որը համարվում է աշխարհի լավագույններից մեկը։ Համերգասրահն առաջին ելույթներն ունեցել է 1870 թվականի հունվարի 6–ին։ 1939 թվականին ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի ամանորյա համերգը, որն անցկացվեց այստեղ, ռադիոյով և հեռուստատեսությամբ հեռարձակեց ամբողջ աշխարհին։

Վիեննայի տղաների երգչախումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված:Վիեննայի տղաների երգչախումբ

Wiener Sängerknaben–ը հանդիսանում է աշխարհի ամենալավ տղաների երգչախմբերից մեկը։ Գերազանց վոկալային տվյալներ ունեցող տղաների երգչախումբը համագործակցել է այնպիսի երաժիշտների հետ, ինչպիսիք են Վոլֆգանգ Ամադեյ Մոցարտը, Անտոնիո Կալդրան, Սալերի Անտոնիոն, Անտոնիո Բրուկները։ Երգչախումբը հաստատվել է Հաբսբուրգի Մաքսիմիլյան I- ի 1498 թվականի հուլիսի 7-ի նամակով։ Աուգարտեն Պալատ ը երգչախմբի տղաների համար ծառայում է և՛ որպես փորձերի անցկացման տեղ, և՛ որպես գիշերօթիկ դպրոց։

Տարածում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ միջնադարում Ավստրիայի ժողովրդական երաժշտության տարածողները թափառաշրջիկ երգիչներն ու շպիլմաններն էին, ապա վագանտները՝ փախստական վանականները, որոնք ստեղծում էին հակաեկեղեցական երգեր։ 8-13-րդ դարերի երաժշտական արվեստի կազմավորմանը նպաստեցին մենաստանները։ 12-13-րդ դարերում մշակվեց միննեզինգերների պոեզիան, որոնք իրենց ստեղծագործության մեջ հենվում էին ժողովրդական երգերի վրա։ 14-րդ դարի վերջին հանդես են գալիս ժողովրդական բազմաձայնության առաջին նմուշները։ 15-րդ դարի Վիեննայում, Ինսբրուքում, Գրացում կազմակերպվեցին առաջին պալատական երգչախմբերը։ 15-16-րդ դարերի ֆլամանդացի Հ. Իզաակի և ուրիշների շնորհիվ Ավստրիայի երաժշտության մեջ ներդրվեցին բազմաձայնության նիդերլանդական սկզբունքները։ 1498 թվականին Վիեննայում հիմնադրվեց կայսերական կապելլան։ 17-18-րդ դարերի Վիեննայում ապրել և ստեղծագործել են իտալական դպրոցի կոմպոզիտորներ Ա. Չեստին, Ա. Սալիերին և ուրիշներ։ 1741 թվականին հիմնադրվեց «Բուրգ-թեատր»–ը, որտեղ բեմադրվեցին Ի. Ումլաուֆի և Կ.Դիտերսդորֆի զինգշպիլները։ 18-րդ դարի ավստրիացի ականավոր կոմպոզիտորներից է Ի. Ֆաքսը։ 18-րդ դարի կեսին կազմավորվում է, այսպես կոչված, հին վիեննական դպրոցը (Գ. Կ. Վագենզեյլ, Մ. Մոնն և ուրիշներ) և ավելի ուշ՝ վիեննական դասական դպրոցը, որի ներկայացուցիչներն էին Յ. Հայդնը, Վ. Մոցարտը և Վիեննայում ապրող գերմանացի կոմպոզիտոր Լ. Բեթհովենը^[1]։ Նրանց հարեց Ք. Վ. Գլուկը^[2]։

Ռոմանտիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երաժշտական ռոմանտիզմը սկզբնավորվեց Ֆ. Շուբերտի ստեղծագործության մեջ (երգ, սիմֆոնիա, կամերային-անսամբլային երաժշտություն)։ 19-րդ դարի 2-րդ կեսին որպես ուշ ռոմանտիկ հանդես եկավ կամերային վոկալ ժանրի վարպետ Հ. Վոլֆր։ Այդ շրջանում ավստրիական երաժշտական կյանքում մեծ դեր խաղացին Յ. Բրամսի ստեղծագործությունները։ Ավստրիան վալսի հայրենիքն է (Յ. Լաններ, Յ. Շտրաուս հայր, Յ. Շտրաուս որդի)։

Մոդոռալիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին վերածնվեց ավստր. սիմֆոնիզմը (Ա. Բրուքներ, Գ. Մահլեր)։ 1900-ական թվականներին Ավստրիայում սկզբնավորվեց մոդեռնիստական նոր վիեննական դպրոցը (Ա. Շյոնբերգ, Ա. Վեբեռն, Ա. Բերգ)։ Ավստրիայի մոդեռնիստներից են նաև Ֆ. Շրեկերը և է. Կշենեկը։ Ժամանակակից ավստրիական երաժշտության մեջ գոյակցում են տարբեր ուղղություններ և դպրոցներ։ Տարբեր ֆորմալիստական ուղղությունների ներկայացուցիչների (Հ. Ելինեկ, Հ. է. Ապոստել և ուրիշներ) հետ համընթաց ստեղծագործում են նեոկլասիցիստները (Պ. Անգերեր, Կ. Շիսկե)։ Դասական ավանդույթները շարունակվում են Յ. Մարքսի, Ա. Ուլի, Օ. Զիգլի, Մ. Ռուբինի ռեալիստական ստեղծագործություններում։

Ալպյան նոր ալիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված։ Ալպյան նոր ալիք Պանկ–ռոքի այս ժանրի անունը հավանաբար կապված է alpunk–ի հետ, գործել է Գերմանիայում, Շվեյցարիայում, Ավստրիայում։

Alpunk- ում գոյություն ունեն պանկ–ռոք երաժշտության քաոսային, էներգետիկ ռիթմեր, որոնք հնչում են ժողովրդական երաժշտության ակորդներով^[3] , որի համար էլ տարածաշրջանում հայտնի է։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Beethoven est né à Bonn, mais il a produit la plus grande partie de son œuvre à Vienne.
↑ Gluck est cependant né en Bavière.
↑ «Gasmac Gilmore». Austrian Music Export. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.

[1] Beethoven est né à Bonn, mais il a produit la plus grande partie de son œuvre à Vienne.

[2] Gluck est cependant né en Bavière.

[3] «Gasmac Gilmore». Austrian Music Export. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.

[1]

[2]

[3]