Առնոլդս Բուրովս

Առնոլդս Բուրովս; լատիշ․՝ Arnolds Burovs
Ծնվել է	ապրիլի 29, 1915
Ծննդավայր	Ռիգա, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	հունվարի 13, 2006 (90 տարեկան)
Մահվան վայր	Ռիգա, Լատվիա
Քաղաքացիություն	Լատվիա
Մասնագիտություն	մուլտիպլիկատոր և կինոռեժիսոր
Պարգևներ և ; մրցանակներ

Առնոլդս Բուրովս (լատիշ․՝ Arnolds Burovs, ապրիլի 29, 1915(1915-04-29)^[1]^[2], Ռիգա, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 13, 2006(2006-01-13)^[1]^[2], Ռիգա, Լատվիա), լատվիացի և խորհրդային ռեժիսոր, բեմանկարիչ և նկարիչ-մուլտիպլիկատոր։ Լատվիական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության ժողովրդական արտիստ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առնոլդս Բուրովսը ծնվել է 1915 թվականի ապրիլի 29-ին Ռիգայում, բանվոր Ալբերտ Բուրովսի ընտանիքում։

Հոր մահից հետո նա ստիպված համատեղում է դպրոցն ու աշխատանքը։ Սովորել է Ռիգայի 2-րդ գիմնազիայում, Ռիգայի արվեստագործական գեղարվեստական ուսումնարանում, Ռիգայի ժողովրդական կոնսերվատորիայի ջութակի դասարանում և Լիտվայի կոնսերվատորիայի կոնտրաբասի դասարանում։ Ավարտել է Բուլդուրի այգեգործության դպրոցը (1941 թվական) և Լատվիայի Յազեպ Վիտոլի անվան երաժշտական ակադեմիայի թատերական ֆակուլտետը (1953 թվական)։

Աշխատել է գրահրատարակչության և պոլիգրաֆիկական պետական վարչությունում (1941 թվական), որպես բանվոր աշխատել է Ժողովրդական թատրոնի դեկորացիայի արտադրամասում (1941-1944 թվական)։ Աշխատել է ռեժիսոր և գլխավոր ռեժիսոր Լատվիական տիկնիկային թատրոնում (1944-1964 թվական), Ռիգայի երաժշտական կոմեդիայի թատրոնում (1954-1959 թվական)։ 1964 թվականից աշխատել է Ռիգայի կինոստուդիայում որպես բեմադրող ռեժիսոր, լատվիական մուլտիպլիկացիայի առաջամարտիկներից մեկն է^[3]։

Մահացել է 2006 թվականի հունվարի 13-ին, Ռիգայում, 91 հասակում։ Այրին դերասանուհի Էլեոնարա Դուդան է։

Մրցանակներ և ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թատերական բեմականացումների և մուլտիպլիկացիոն ժապավենների համար մասնագիտական մեծաքանակ մրցանակների մրցանակակիր է.

Լատվիական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության պետական մրցանակի դափնեկիր (1987 թվական),
Լատվիական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության ժողովրդական արտիստ (1988 թվական),
«Մեծ Քրիստապ» կինոփառատոնի դափնեկիր,
Երեք աստղ շքանշանի ասպետ (1995 թվական)։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լատվիական տիկնիկային թատրոն

1946 թվական` Յանիս Ժիգուրսի «Ոսկե բանալին կամ Բուրատինոյի արկածները», ըստ` Ալեքսեյ Տոլստոյի հեքիաթի
1948 թվական` Յանիս Ժիգուրսի և Միրձա Քեմպեի «Ռոբինզոն Կրուզոն», ըստ` Դանիել Դեֆոյի վեպի
1950 թվական` «Թիմուրը և իր ջոկատը», ըստ` Արկադի Գայդարի պատմվածքի
1951 թվական` «Ալլադինի կախարդական լամպը», ըստ` Նինա Գերնետի արաբական հեքիաթների մոտիվների
1952 թվական` Պավել Մալյարևսկու «Հրաշալի գանձը»
1957 թվական` Աննա Բրիգադերեի «Սպրիդիտիս»
1959 թվական` Ելիզավետա Տարախովսկայայի «Գայլաձկան հրամանով», ըստ` ռուսական ժողովրդական հեքիաթների մոտիվների
1960 թվական` Բերտոլդ Բրեխտի «Երեք գրոշանոց օպերան»
1963 թվական` Բրունո Սաուլիտիսի «Չորս երաժիշտները», ըստ` Գրիմ եղբայրների հեքիաթի
1964 թվական` Աննա Բրիգադերի «Մայան և Պայան»
1964 թվական` Սոֆյա Պրոկոֆևայի և Վալենտին Անդրիևիչի «Աղբ Քեռին»

Երաժշտական կոմեդիայի թատրոն

1953 թվական` Ֆլորիմոնա Էրվեի «Օրիորդ Նիտուշը» (դիպլոմային աշխատանք)
1955 թվական` Ռոբեր Պլանկետի «Կորնևիլյան զանգերը»
1955 թվական` Ա. Վիլների և Հ. Ռեյգերտի «Տրեյմեյտենեսը», ըստ` Ֆրանց Շուբերտի երաժշտության
1957 թվական` Յուրի Միլյուտինի «Չանիտայի համբույրը»
1958 թվական` Ֆրանց Լեհարի «Կոմս Լյուքսեմբուրգը»

Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեժիսոր

1966 թվական` Կի-կե-րի-կու
1967 թվական` SOS
1967 թվական` Մյաու-մյաու վագրը
1968 թվական` Անսիսի ծաղիկները
1968 թվական` Տարօրինակ Դաուկան
1969 թվական` Բումը և Պիրամիդոնը
1969 թվական` Հեքիաթ պղնձադրամի մասին
1970 թվական` Նորաձևության վերջին ճիչը
1970 թվական` Խառնաշփոթությունը
1970 թվական` Պիգմալիոն
1970 թվական` Ծերուկը
1971 թվական` Խառնաշփոթությունը (հավաքածու)
1971 թվական` Կարմիր կոշիկները
1971 թվական` Եղջյուրավոր կավը
1971 թվական` Կալեյդոսկոպ-71
1972 թվական` Գողացված պուդելը
1973 թվական` Փոքրիկ խնձորենին
1974 թվական` Թե ինչպես ես դարձա տրակտորավարորդ
1975 թվական` Նվեր Աֆրիկայից
1975 թվական` Տասներեք
1976 թվական` Ումուրկումուրս
1977 թվական` Կոզետան
1977 թվական` Պո-Պո-Դրու
1978 թվական` Բազեիկ
1978 թվական` Բարեկեցություն փնտրողը
1979 թվական` Ինչու՞ մկնիկը չէր քնում
1980 թվական` Ձիու ծիծաղն էլ կգա
1981 թվական` Բիմինի
1983 թվական` Երազանքը
1984 թվական` Վերջին տերևը
1985 թվական` Հին դռնապանի արկածները
1986 թվական` Հայրիկ
1987 թվական` Արքայադուստրը և փուման
1987 թվական` Փոքրիկ եղբայրը
1988 թվական` Կսպասեմ քեզ
1990 թվական` Խաղ կյանքի հետ

Սցենարիստ

1966 թվական` Կի-կե-րի-կու
1967 թվական` SOS
1967 թվական` Մյաու-մյաու վագրը
1969 թվական` Բումը և Պիրամիդոնը
1969 թվական` Հեքիաթ պղնձադրամի մասին
1970 թվական` Նապաստակի կաղամբը
1970 թվական` Պիգմալիոն
1970 թվական` Ծերունին
1971 թվական` Կարմիր կոշիկները
1972 թվական` Գողացված պուդելը
1972 թվական` Ոզնու մորթին
1973 թվական` Փոքրիկ խնձորենին
1974 թվական` Թե ինչպես ես դարձա տրակտորավարորդ
1975 թվական` Նվեր Աֆրիկայից (Վալենտին Յակոբսոնի հետ համահեղինակությամբ)
1975 թվական` Կիսահեքիաթը (Վալենտին Յակոբսոնի հետ համահեղինակությամբ)
1975 թվական` Տասներեք
1976 թվական` Ումուրկումուրս
1977 թվական` Կոզետան
1978 թվական` Բազեիկ
1978 թվական` Բարեկեցություն փնտրողը
1980 թվական` Ձիու ծիծաղն էլ կգա
1981 թվական` Բիմինի
1983 թվական` Երազանքը
1984 թվական` Վերջին տերևը
1985 թվական` Հին դռնապանի արկածները
1986 թվական` Հայրիկ
1987 թվական` Արքայադուստրը և փուման
1987 թվական` Փոքրիկ եղբայրը
1988 թվական` Կսպասեմ քեզ
1990 թվական` Խաղ կյանքի հետ

Բեմադրող նկարիչ

1968 թվական` Անսիսի ծաղիկները
1970 թվական` Խառնաշփոթությունը
1973 թվական` Ուզում եմ, ուզում եմ, ուզում եմ
1975 թվական` Կիսահեքիաթ

Նկարիչ

1966 թվական` Կի-կե-րի-կու
1967 թվական` SOS
1969 թվական` Բումը և Պիրամիդոնը

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ČSFD (չեխերեն) — 2001.
↑ Teātris un kino biogrāfijās : enciklopēdija / sast. un galv. red. Māra Niedra; māksl. Aleksandrs Busse. — Rīga : Preses nams, 1999-. , (Latvija un latvieši). 1.sēj. A-J. — 1999. — 462 lpp. : il. ISBN 9984-00-331-0 (լատիշերեն)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Крыжановский Б. Арнольд Буровс. Мастера мультипликационного кино. Иллюстрации М. Киноцентр 1990 г.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արնոլդս Բուրովսի կենսագրությունը animator.ru կայքում
Արնոլդս Բուրովսի կենսագրությունը Լատվիական կիոյի թանգարան կայքում(լատիշերեն)(չաշխատող հղում)

[_bae6b8ea73fc0a2c-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_8f240df8367bbb9a-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ČSFD (չեխերեն) — 2001.

[3] Teātris un kino biogrāfijās : enciklopēdija / sast. un galv. red. Māra Niedra; māksl. Aleksandrs Busse. — Rīga : Preses nams, 1999-. , (Latvija un latvieši). 1.sēj. A-J. — 1999. — 462 lpp. : il. ISBN 9984-00-331-0 (լատիշերեն)

[1]

[2]

[3]