Jump to content

Տամոյոս էկոլոգիական կայան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տամոյոս էկոլոգիական կայան
Estação Ecológica de Tamoios
Տեսակէկոլոգիական կայան
Կազմված էԱնտլանտյան անտառ և ծովային պահպանվող տարածք
Երկիր Բրազիլիա
ՎարչատարածքՌիո դե Ժանեյրո
Հիմնվել է1990 և հունվարի 23, 1990
Մակերես8660 հեկտար, 188 հեկտար և 8472 հեկտար
ԿառավարումԲրազիլիայի դաշնային կառավարություն
Տամոյոս էկոլոգիական կայանը գտնվում է Բրազիլիաում
Տամոյոս էկոլոգիական կայան

Տամոյոս էկոլոգիական կայան (պորտ.՝ Estação Ecológica de Tamoios), առափնյա ծովային էկոլոգիական կայան Բրազիլիայի Ռիո դե Ժանեյրո նահանգում։

Առափնյա ծովային էկոլոգիական կայանը, որն ունի 9361 հա տարածք, ստեղծվել է 1990 թվականի հունվարի 23-ին։ Կառավարվում է Չիկո Մենդեսի Կենսաբազմազանության պահպանության ինստիտուտի կողմից։ Տեղակայված է Ռիո դե Ժանեյրո նահանգի Անգրա դուս Ռեիս և Պարատի մունիցիպալիտետներում։ Էկոլոգիական կայանը ընդունում է 1980 թվականի հրամանագիրը, որը նախատեսում է ատոմակայանների և էկոլոգիական կայանների համատեղ տեղակայում։ Գտնվում է Իլհա Գրանդե ծովածոցում և ընդգրկում է 29 կղզիներ ու կղզյակներ։ Ամենաբարձր կետը 132 մետր է[1]։ Այն նաև ներառում է 1 կիլոմետր շառավղով ծովային միջավայրը, որը կազմում է Իլհա Գրանդե ծովածոցի 4 %-ը[2]։ Էկոլոգիական կայանի տարածքը 96,64 % ծովային է և 3,36 % ցամաքային[1]։

Այն դասվում է Բնության պահպանության միջազգային միության Iա կատեգորիային (խիստ բնական արգելավայր)։ Ընդհանուր նպատակն է պահպանել բնությունը և աջակցել գիտական հետազոտություններին[1]։ Հատուկ նպատակն է պաշտպանել և վերահսկել Ատլանտյան ծովային կղզու էկոհամակարգի ու դրա ծովային-ջրային միջավայրի ներկայացուցչական նմուշը[1]։ Գտնվում է 12,400 հա տարածքով Տամոյոս շրջակա միջավայրի պահպանության տարածքում, որը ստեղծվել է 1982 թվականին[3]։ Այն Բոկաինա մոզաիկի (221,754 հա) մի մասն է, որը ստեղծվել է 2006 թվականին[4]։

Տարեկան տեղումների քանակը 2500 մմ է։ Ջերմաստիճանը տատանվում է 19-ից մինչև 27 °C։ Ծովածոցը խառը գետախորշային համակարգ է՝ 2 օվկիանոսների ջրառով. մեկը Իլհա Գրանդեի յուրաքանչյուր կողմում, իսկ մյուսը` Սեպետիբա ծովածոցից եկող քաղցրահամ ջրի հիմնական աղբյուրը։ Ափամերձ լեռնաշղթան մոտ է առափնյա գծին։ Այն խափանում է օվկիանոսի խոնավ օդը և ստեղծում է շատ խոնավ կլիմա՝ տեղատարափ անձրևներով, որոնք առաջացնում են գետի հոսքի կտրուկ աճ[1]։

Հարավամերիկյան ջրածիծառը այցելում է կղզիներ հունիս-օգոստոս ամիսներին։ Կղզիներում բուսականությունը Ատլանտյան անտառ բիոմի մաս է կազմում և զգալիորեն տարբերվում է՝ կախված կղզու չափից, հողի պայմաններից և մարդու խանգարման աստիճանից։ Ներառում է արմավենու ծառերով և խոտերի, բոշխերի ու կակտուսների ժայռային գոյացություններով հարուստ ցածր լեռնային կազմավորումներ[1]։ Անտառահատումներից, հրդեհներից և այլ անպատշաճ հողօգտագործումներից կղզիներում կան դեգրադացված տարածքներ։ Նախկինում տարածաշրջանում ձկնորսությունը կործանարար է եղել։ Հուսով ենք, որ էկոլոգիական կայանը կծառայի որպես պաշտպանիչ վահան առափնյա ծովածոցերի համար՝ թույլ տալով ծովային էկոհամակարգերին վերականգնվել[5]։ Արգելված գործողություններն են՝ կղզիներում վայրէջք կատարել, սուզվել, ձկնորսություն անել ու խարիսխ գցել[2]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 [1]
  2. 2,0 2,1 [2]
  3. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 22-ին.
  4. [3]
  5. [4]