Տամոյոս էկոլոգիական կայան
 Estação Ecológica de Tamoios | |
|---|---|
.jpg) | |
| Տեսակ | էկոլոգիական կայան |
| Կազմված է | Անտլանտյան անտառ և ծովային պահպանվող տարածք |
| Երկիր |  Բրազիլիա |
| Վարչատարածք | Ռիո դե Ժանեյրո |
| Հիմնվել է | 1990 և հունվարի 23, 1990 |
| Մակերես | 8660 հեկտար, 188 հեկտար և 8472 հեկտար |
| Կառավարում | Բրազիլիայի դաշնային կառավարություն |
  | |
Տամոյոս էկոլոգիական կայան (պորտ.՝ Estação Ecológica de Tamoios), առափնյա ծովային էկոլոգիական կայան Բրազիլիայի Ռիո դե Ժանեյրո նահանգում։
Հիմնադրում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առափնյա ծովային էկոլոգիական կայանը, որն ունի 9361 հա տարածք, ստեղծվել է 1990 թվականի հունվարի 23-ին։ Կառավարվում է Չիկո Մենդեսի Կենսաբազմազանության պահպանության ինստիտուտի կողմից։ Տեղակայված է Ռիո դե Ժանեյրո նահանգի Անգրա դուս Ռեիս և Պարատի մունիցիպալիտետներում։ Էկոլոգիական կայանը ընդունում է 1980 թվականի հրամանագիրը, որը նախատեսում է ատոմակայանների և էկոլոգիական կայանների համատեղ տեղակայում։ Գտնվում է Իլհա Գրանդե ծովածոցում և ընդգրկում է 29 կղզիներ ու կղզյակներ։ Ամենաբարձր կետը 132 մետր է[1]։ Այն նաև ներառում է 1 կիլոմետր շառավղով ծովային միջավայրը, որը կազմում է Իլհա Գրանդե ծովածոցի 4 %-ը[2]։ Էկոլոգիական կայանի տարածքը 96,64 % ծովային է և 3,36 % ցամաքային[1]։
Այն դասվում է Բնության պահպանության միջազգային միության Iա կատեգորիային (խիստ բնական արգելավայր)։ Ընդհանուր նպատակն է պահպանել բնությունը և աջակցել գիտական հետազոտություններին[1]։ Հատուկ նպատակն է պաշտպանել և վերահսկել Ատլանտյան ծովային կղզու էկոհամակարգի ու դրա ծովային-ջրային միջավայրի ներկայացուցչական նմուշը[1]։ Գտնվում է 12,400 հա տարածքով Տամոյոս շրջակա միջավայրի պահպանության տարածքում, որը ստեղծվել է 1982 թվականին[3]։ Այն Բոկաինա մոզաիկի (221,754 հա) մի մասն է, որը ստեղծվել է 2006 թվականին[4]։
Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարեկան տեղումների քանակը 2500 մմ է։ Ջերմաստիճանը տատանվում է 19-ից մինչև 27 °C։ Ծովածոցը խառը գետախորշային համակարգ է՝ 2 օվկիանոսների ջրառով. մեկը Իլհա Գրանդեի յուրաքանչյուր կողմում, իսկ մյուսը` Սեպետիբա ծովածոցից եկող քաղցրահամ ջրի հիմնական աղբյուրը։ Ափամերձ լեռնաշղթան մոտ է առափնյա գծին։ Այն խափանում է օվկիանոսի խոնավ օդը և ստեղծում է շատ խոնավ կլիմա՝ տեղատարափ անձրևներով, որոնք առաջացնում են գետի հոսքի կտրուկ աճ[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հարավամերիկյան ջրածիծառը այցելում է կղզիներ հունիս-օգոստոս ամիսներին։ Կղզիներում բուսականությունը Ատլանտյան անտառ բիոմի մաս է կազմում և զգալիորեն տարբերվում է՝ կախված կղզու չափից, հողի պայմաններից և մարդու խանգարման աստիճանից։ Ներառում է արմավենու ծառերով և խոտերի, բոշխերի ու կակտուսների ժայռային գոյացություններով հարուստ ցածր լեռնային կազմավորումներ[1]։ Անտառահատումներից, հրդեհներից և այլ անպատշաճ հողօգտագործումներից կղզիներում կան դեգրադացված տարածքներ։ Նախկինում տարածաշրջանում ձկնորսությունը կործանարար է եղել։ Հուսով ենք, որ էկոլոգիական կայանը կծառայի որպես պաշտպանիչ վահան առափնյա ծովածոցերի համար՝ թույլ տալով ծովային էկոհամակարգերին վերականգնվել[5]։ Արգելված գործողություններն են՝ կղզիներում վայրէջք կատարել, սուզվել, ձկնորսություն անել ու խարիսխ գցել[2]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- APA de Tamoios (Portuguese), INEA: Instituto Estadual do Ambiente, Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-04-ին, Վերցված է 2016-09-26-ին
{{citation}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - «Estação Ecológica de Tamoios», Ambiente Brasil (Portuguese), Վերցված է 2016-04-20-ին
{{citation}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - Estação Ecológica de Tamoios (Portuguese), ICMBio, Վերցված է 2016-04-20-ին
{{citation}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - Mosaico de Unidades de Conservação da Bocaina - SP e RJ (PDF) (Portuguese), RBMA, Վերցված է 2016-09-22-ին
{{citation}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - Unidade de Conservação: Estação Ecológica de Tamoios (Portuguese), MMA: Ministério do Meio Ambiente, Վերցված է 2016-04-20-ին
{{citation}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)