Վիդա[1][2] (ֆր.՝ Ouidah), քաղաք Բենինում, տեղակայված է երկրի հարավային մասում, Գվինեական ծոցի եզրին, Ատլանտիկա դեպարտամենտի գլխավոր քաղաքը։ Ծովային նավահանգիստ։ Վիդայի վարչական տարածքը կազմված է 10 շրջաններից, որոնցից 4-ը քաղաքներ են, իսկ 6-ը` գյուղեր։ Դրա տարածքը կազմում է 364 կմ2, բնակչության թիվը` 64 433 մարդ, ըստ 2002 թվականի տվյալների[3]։
Տեղաբնիկների գլխավոր զբաղմունքը գյուղատնտեսությունն է, Վիդա քաղաքի մոտ նաև գտնվում է ծխախոտի ֆաբրիկա։ Անցյալում Վիդան եղել է ստրուկների վաճառման գլխավոր կենտրոն, իսկ նավահանգիստը ծառայում էր նրանց տեղափոխման համար։
17-րդ դարում քաղաքը անվանվել է Աժուդա և եղել է Սեհե թագավորության մայրաքաղաքը։ 1680 թվականին պորտուգալացիները այստեղ կառուցել են նավահանգիստ և ամրոց, սակայն շուտով թողել են։ 1721 թվականին պորտուգալացիները վերադարձել են և վերակառուցել ամրոցը` տալով դրան Սան Ժուան Բապտիշտա դե Աժդու անվանումը։ 1727 թվականին այն հարձակման է ենթարկվել Դագոմե Դոսու Ագաջա արքայի կողմից, որը գրավել էր նաև Սահե թագավորությունը 1728 թվականին։ 1806-1849 թվականներին ամրոցի զորահրամանատարը եղել է Ֆրանսիսկո Ֆելիկս դի Սոզան, որը Գեզո թագավորի արյունակից եղբայրն էր, թագավորը նրան իրավունք էր տվել զբաղվել ստրկավաճառության մոնոպոլիայով։ 1859 թվականին պորտուգալացիները թողել են Վիդան, և 1861 թվականին Դագոմեյ թագավորն այն փոխանցել է ֆրանսիացի քարոզիչներին, սակայն 1869 թվականին պորտուգալացիները վերադարձրել են իրենց քաղաքը և այնտեղ նահանգապետ են նշանակում։ Հետո քաղաքը միացնում են Սան Տոմե և Պրինսիպի պետությանը։ 1961 թվականին Դոգոմեյը պահանջում է իրեն հանձնել իր քաղաը, և 1975 թվականին Պորտուգալիան պաշտոնապես հրաժարվում է Վիդա քաղաքի վրա ունեցած իր իրավունքներից։
Տեղի տեսարժան վայրերից է Պատմական թանգարանը, հին պորտուգալական ամրոցը, Սրբազան անտառը, Ստրուկների ճանապարհը, որը միացնում է ստրուկների նախկին շուկան նավահանգստին և «Վերադարձ չկա» մոնումենտալ դարպասներին, որը կառուցվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕի միջոցով։ Ամեն տարի հունվարի 10-ին Վիդա քաղաքի եզրին անցկացվում է վուդուների մեծ փառատոն։
↑Государства Западной Африки. Кабо-Верде // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 146—147. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
↑Вида // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 75.
Բենին
.jpg)
