«Շուշիի բերդ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ առանց քննարկման այսպիսի փոփոխություններ մի կատարեք |
→Պատմություն: Բոլոր լուսանկարներն ազատ լիցենզավորված են։ Լուսանկարները տեղադրված են ՝ ընթերցողներին ցույց տալու ամրոցի ներկայիս վիճակը։ |
||
Տող 58. | Տող 58. | ||
Shushi-walls-P1003108.JPG |
Shushi-walls-P1003108.JPG |
||
Շուշիի ամրոց, ArmAg (5).jpg |
Շուշիի ամրոց, ArmAg (5).jpg |
||
Shusha fortress at night with red fireworks.jpg |
|||
Ganja gate of Shusha fortress.jpg |
|||
Shusha fortress01.jpg |
|||
Shusha fortress02.jpg |
|||
</gallery> |
</gallery> |
||
08:21, 19 Օգոստոսի 2021-ի տարբերակ
Նկարագրություն | |
Տեսակ | ամրոց |
Տեղագրություն | Շուշի |
Վարչական միավոր | Շուշիի շրջան և Shusha State Historical and Architectural Reserve? |
Երկիր | Արցախ |
Կառուցված | 1752 |
Շինանյութ | Q55704274? |
Şuşa fortress Վիքիպահեստում |
Շուշիի բերդ, հայկական միջնադարյան ամրոց-բնակավայր։ Գտնվում է Արցախի Հանրապետության Շուշի քաղաքում։
Պատմություն
Բերդը հիմնադրվել է Փանահ-Ալիի կողմից[1][2][3][4], ով ռազմական ծառայություն էր իրականացնում Նադիր շահի մոտ։ Վերջինիս մահից հետո Իրանում սկսվում են գահակալական կռիվներ, և Փանահ-Ալին, օգտվելով դրանից, հեռանում է Շաքի, ապա՝ Շիրվան, և իրեն հռչակում Ղարաբաղի խան։ Խամսայի հայ մելիքների միությունը խախտելով՝ նա 1748-1759 թվականներին դառնում է տեղի վարչական ղեկավարը։
1744 թվականին Վարանդայի տիրակալ է նշանակվել Մելիք-Հուսեյնի ավագ որդի Մելիք-Հովսեփը, որին պարսիկները Հուսեյն էին անվանում[5]։ Նա Խաչենի Հասան-Ջալալյանների տան փեսան էր։ Նրա կրտսեր եղբայր Մելիք-Շահնազար 2-րդը, օգտվելով Իրանի գահակալական կռիվներից, սպանել է եղբորը, կոտորել նրա ընտանիքը և իրեն հռչակել Վարանդայի մելիք։
Մելիք-Հովսեփը և Մելիք-Շահնազարը խորթ եղբայրներ էին, Հովսեփը ծնված էր Մելիք-Հուսեինի Աննա-խաթուն անունով կնոջից, որը Դիզակի իշխան Մելիք-Ավանի քույրն էր, իսկ Մելիք-Շահնազարը ծնված էր Զոհրախանումից, որը Նախիջևանի խանի աղջիկն էր, ազգով թուրք։ Մելիք-Հուսեինը նրան իբրև գերի բերեց Նախիջևանից, հետո ամուսնացավ նրա հետ: - Րաֆֆի
|
Իրանի Ալի Իբրահիմ շահը հաստատում է Շահնազարի իշխանությունը։ Արցախ մելիքները միավորում են իրենց ուժերը, պաշարում Մելիք-Շահնազարի Ավետարանոց բերդը, բայց ձմռան պատճառով վերադառնում են՝ գարնանը կրկին արշավելու պայմանով։ Վարանդայի մելիքը դիմում է Փանահ խանի օգնությանը, նրան հպատակվում և հավատարմության երդում է տալիս և նրա աջակցությամբ ազատվում մելիքների պատժից։ Ապա Մելիք- Շահնազարը իր աղջկան Հուրզադ խանումին, կնության է տալիս Փանահի որդուն՝ Իբրահիմ խանին, նրանց նվիրում Արցախի անառիկ բերդաքաղաք Շուշին։
Շուշին կոչվում է «Փանահաբադ»[6], իսկ ավելի ուշ՝ մոտակա Շուշիքենդ գյուղի անունից՝ Շուշի[1], որի բնակիչների մի մասը տեղափոխվում է այս ամրոց[7]՝ Շահբուլաղի բնակիչների հետ միասին։
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 «Шуша». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - ↑ Шуша հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում
- ↑ Mirza Yusuf Nersesov. A Truthful History. (անգլ.)
- ↑ Мирза Адигезаль-бек. Карабаг-Наме. Глава 4.
- ↑ Պարսամյան Վ.Ա. - Հայ ժողովրդի պատմություն. հատոր 2 -րդ Չ (IX- XIX դդ.)
- ↑ Аббас-Кули-Ага Бакиханов, «Гюлистан-и Ирам», Период V.
- ↑ Րաֆֆի՝ Խամսայի Մելիքությունները
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Շուշիի բերդ կատեգորիայում։ |