Մանավազյաններ

Մանավազյաններ, նախարարական տոհմ Արշակունյաց Հայաստանում։ Մանավազյանների ժառանգական կալվածքն էր Հայքի գավառը՝ Մանավազակերտ կենտրոնով։ Ըստ ավանդության, Մանավազյանները կոչվել են Հայկ Նահապետի որդի` Մանավազ նախնու անունով։ 330-ական թթ Մանավազյանների անհաշտ կռիվներ են մղել իրենց ազգակից իշխանական տոհմերի՝ Բզնունիների ու Որդունիների դեմ։ Չկարողանալով հաշտեցնել կռվող կողմերին՝ Խոսրով Գ Կոտակ թագավորի հրամանով սպարապետ Վաչե Մամիկոնյանը ոչնչացրել է նրանց և բռնագրավել տիրույթները։ Հարք գավառը տրվել է Աղբիանոսյանների եպիսկոպոսական տոհմին։

Պատմաբան Մնացական Ռաֆիկի Խաչատրեանը կարծում է, որ Արշակունեաց արքայատոհմը տուեալ իրադրութիւնում հենց ինքն էր միջնախարարական բախումների հրահրողը: Արդիւնքում արքունիքին յաջողուեց.

1. միմեանց ձեռքերով ոչնչացնել տալ Մեծ Հայքում կարևոր ռազմավարական դիրք զբաղեցնող երէք հին` "հայկազեան" նախարարական տոհմերի, որոնք նաև Խոսրով Կոտակի օրօք անհաշտ դիրք էին գրաւում եկուոր` պարթևազն Արշակունիների արքայական գահատոհմի հանդէպ,

2. յարքունիս գրաւել կարևոր նշանակութիւն ունեցող այն գաւառները, որոնք պատկանում էին վերոյիշեալ տոհմերին. դրանցից Հարք գաւառը տրուել է արքունիքին լիովին հնազանդ եպիսկոպոսական (նախկինում` քրմական) նշանաւոր տոհմին` Աղբյանոսեաններին:

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։