Գրեյհաունդ

Գրեյհաունդ
Տեսակ	շան ցեղատեսակ
Բնաշխարհ	Միացյալ Թագավորություն
Առանձնահատկություններ
Դասակարգում և տեսականմուշ
Շուն (Canis lupus familiaris)

Գրեյհաունդ (անգլ.՝ greyhound, «մոխրագույն քերծե»), անգլիական քերծե: Կինոլոգիական միջազգային ֆեդերացիայի ստանդարտ № 158։

Գրեյհաունդները որսորդական շներ են, սակայն դա բնավ չի նշանակում, որ նրանք ընդունակ են որսին հետապնդելիս հաղթահարել հսկայական տարածություններ: Նրանց հիմնական յուրահատկությունը` դա շատ արագ վազքն է կարճ հեռավորությամբ, որի շնորհիվ միանշանակ կարող են նապաստակ որսալ(որը ոչ բոլոր կենդանիներն են ի զորու):

Անգլիական քերծեների ամենամեծ արագությունը արձանագրվել է 1994 թվականի մարտի 5-ին` Ավստրալիայում, Սթար Թայթլ անվամբ գրեյհաունդը զարգացրել է 67,32 կմ/ժ արագություն:

Վագրագույն գրեյհաունդ

Ցեղատեսակի պատմություն

Հին Եգիպտոսում գոյություն ուներ նման հարթ մաշկ ունեցող քերծեներ (եգիպ.՝ jesem), ինչը վկայում է Մերերուկայի դամբարանի պատկերներից (Մ. թ. ա. 24-րդ դար): Մինչդեռ 2004 թվականին արված ԴՆԹ-ի հետազոտությունները ցույց են տվել, որ գրեյհաունդը մոտ կապ չի ունեցել այդ ցեղատեսակների հետ, սակայն հանդիսացել է հովվաշների հարազատները: Ենթադրում են, որ նրանք բուծվել են «Vertagus» քերծեներից, որոնց պահում էին Արևելյան Եվրոպայի կամ Եվրասիայի կելտերը: Ենթադրվում է, որ նրանք (կամ շները, որոնց նույն կերպ են անվանել) հայտնվել են Բրիտանական կղզիների տարածքում մ.թ.ա. VI-V դարերում Եվրոպայի կելտերի նախնիներից:

Պատմությունը որոշ մանրամասներ թաքցնում է Եվրոպայում գրեյհաունդների հայտնվելու վերաբերյալ, չնայած քերծեների որսը X-րդ դարում դարձել էր անգլիական ազնվականների համար զվարճանք և գյուղացիների համար սննդի աղբյուր: Մինչդեռ 1014 թվականի «Օրենքներ անտառների համար» լույս տեսնելուց հետո գրեյհաունդը դարձավ ազնվականության բացառիկ արտոնությունը. գյուղացիներին խստիվ արգելվում էր պահել դրանք:

Բնութագիր

Վազքի ժամանակ

• Սովորական հասակը (բարձրությունը հաշվվում է թիկունքից) մեծ արու շների հասակը կազմում է 71-76սմ, իսկ էգերի մոտ` 68-71սմ:
• Ստանդարտը պայմանավորված չէ քաշով, սակայն այն հիմնականում կազմում է արուների մոտ 27-40կգ, իսկ էգերի մոտ` 26-34կգ:
• Գույնը սպիտակ, ոսկեգույն, երկնագույն, շագանակագույն, սև, ավազագույն, ոսկեդեղին, սպիտակի համադրությունը նշված գույների հետ:
• Մարմնային կառուցվածքը պնդակազմ, համաչափ և մկանուտ, հստակ ուրվագիծ, խորը կուրծք, զարգացած ուսեր, հետևի ամուր ոտքեր, երկարավուն գլուխ և երկար վիզ:
• Ինտելեկտը համարվում են ամենախելացի և մարդուն շատ լավ հասկացող շներից մեկը, հեշտ ընտելացող վարժեցնելուն:
• Խնամքը բավականին հեշտ, կարող են երջանիկ ապրել քաղաքային պայմաններում, երկարատև զբոսանք չեն պահանջում (օրական 2-3 անգամ` 1 ժամից ոչ ավելի):

Գրականություն

• Круковер В. И. Полная энциклопедия пород собак. — М.: Вече, 2003. — 336 с.
• Прекрасное рядом. Большая Английская Борзая — Грейхаунд. Архипова К.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրեյհաունդ» հոդվածին։

• "The Greyhound in 1864: ..." Walsh 1864
• "The Greyhound, ..." Dalziel 1887
• Of Greyhounds and of Their Nature, Chapter XV: "The Master of Game" Edward of York circa 1406
• "The Greyhound" Roger D. Williams, in The American Book of the Dog Editor George O. Shields. Chicago: Rand Mcnally 1891
• Greyhound Nation: A Coevolutionary History of England, 1200-1900 Edmund Russell, Cambridge University Press 2018. 978-0521762090
• The Greyhound and the Hare: A history of the breed and the sport Charles Blanning, The National Coursing Club, 2018

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրեյհաունդ» հոդվածին։