«Աղաթթու»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

05:25, 23 Ապրիլի 2017-ի տարբերակ

Աղաթթու կամ HCl, քլորաջրածնի լուծույթը ջրում, ուժեղ, միահիմն թթու։

Ընդհանուր բնութագիրը

Քլորաջրածինը ջրում լուծվելիս ստացվում է առավելագույնս 40 %-անոց աղաթթու, որի խտությունը p=1,19 գ/մլ։ Խիտ աղաթթուն խոնավ օդում ծխում է, քանի որ քլորաջրածինը ցնդում է ու անոթի բերանի մոտ ջրի գոլորշիների հետ աղաթթվի մանրագույն կաթիլներ է առաջացնում։

Քիմիական հատկությունները

Աղաթթուն օժտված է թթուներին բնորոշ բոլոր քիմիական հատկություններով.

Փոխազդում է ջրածնից ձախ բոլոր մետաղների հետ.

Zn+2HCl=ZnCl₂+H₂↑

Fe+2HCl=FeCl₂+H₂↑

Փոխազդում է մյուս այլ մետաղների հետ.

$\mathrm {2Na+2\ HCl\longrightarrow 2\ NaCl+\ H_{2}\uparrow }$

$\mathrm {Mg+2\ HCl\longrightarrow \ MgCl_{2}+\ H_{2}\uparrow }$

$\mathrm {2Al+6\ HCl\longrightarrow 2\ AlCl_{3}+3\ H_{2}\uparrow }$

Փոխազդում է հիմնային և ամֆոտեր օքսիդների հետ.

$\mathrm {Na_{2}O+2\ HCl\longrightarrow 2\ NaCl+\ H_{2}O}$

$\mathrm {MgO+2\ HCl\longrightarrow \ MgCl_{2}+\ H_{2}O}$

$\mathrm {Al_{2}O_{3}+6\ HCl\longrightarrow 2\ AlCl_{3}+3\ H_{2}O}$

CuO+2HCl=CuCl₂+H₂O

Փոխազդում է լուծելի և անլուծելի հիմքերի հետ.

$\mathrm {NaOH+\ HCl\longrightarrow \ NaCl+\ H_{2}O}$

$\mathrm {Mg(OH)_{2}+2\ HCl\longrightarrow \ MgCl_{2}+2\ H_{2}O}$

$\mathrm {Al(OH)_{3}+3\ HCl\longrightarrow \ AlCl_{3}+3\ H_{2}O}$

Cu(OH)₂+2HCl=CuCl₂+2H₂O

Փոխազդում է աղերի հետ.

$\mathrm {Na_{2}CO_{3}+2\ HCl\longrightarrow 2\ NaCl+\ H_{2}O+\ CO_{2}\uparrow }$

CaCO₃+2HCl=CaCl₂+H₂O+CO₂↑

AgNO₃-ի հետ փոխազդելիս առաջացնում է AgCl լոռանման սպիտակ նստվածք, որը չի լուծվում ոչ ջրում, ոչ թթուներում.

HCl+AgNO₃=AgCl+HNO₃

Ag⁺+Cl^-=AgCl

այս ռեակցիան Cl^--ի որակական ռեակցիան է, բացի AgCl և PbCl₂-ից մնացած քլորիդները ջրում լուծելի են։

Փոխազդում է նաև կալիումի պերմանգանատի հետ.

$\mathrm {2KMnO_{4}+16\ HCl\longrightarrow 5\ Cl_{2}\uparrow +2\ MnCl_{2}+2\ KCl+8\ H_{2}O}$

Աղաթթուն դրսևորում է վերականգնիչ հատկություն ուժեղ օքսիդիչների հետ.

4HCl+MnO₂=MnCl₂+Cl₂↑+2H₂O

6HCl+KClO₃=KCl+3Cl₂↑+3H₂

$\mathrm {2KMnO_{4}+16\ HCl\longrightarrow 5\ Cl_{2}\uparrow +2\ MnCl_{2}+2\ KCl+8\ H_{2}O}$

Աղաթթվի աղերը

KClO₃-ի բաղադրությունը պարզաբանել է ֆրանսիացի գիտնական Բերթոլեն (ի պատիվ իրեն կոչվում է բերթոլետյան աղ), այն հալվում է 334°С-ում։ Նա քլորի ամենակարևոր և տարածված թթվածնավոր աղն է։ Այն անգույն ջրում լավ լուծվող նյութ է։

2KClO₃→ (t,MnO₂)2KCl+3O₂↑ առանց կատալիզատորի- 4KClO₃=3KClO₄+KCl

Երբ քլորը փոխազդում է Ca(OH)₂-ի հետ, առաջացնում է քլորակիր կամ սպիտակեցնող կիր՝ քլորի հոտով փխրուն սպիտակ փոշի, ուժեղ օքսիդիչ, օգտագործվում է բամբակյա գործվածքների, ղթի սպիտակեցման համար, ինչպես նաև կանխարգելիչ միջոց է զանազան վարակիչ բակտերիաների հնարավոր տարածման դեմ.

2Cl₂+2Ca(OH)₂=Ca(ClO)₂+CaCl₂+2H₂O

Տես նաև

Ընթերցե՛ք «աղաթթու» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։

@@ Տող 11. / Տող 11. @@
 == Քիմիական հատկությունները ==
 Աղաթթուն օժտված է թթուներին բնորոշ բոլոր քիմիական հատկություններով.
-#Փոխազդում է [[Ջրածին|ջրածնից]] ձախ բոլոր մետաղների հետ.
+# Փոխազդում է [[Ջրածին|ջրածնից]] ձախ բոլոր մետաղների հետ.
 Zn+2HCl=ZnCl<sub>2</sub>+H<sub>2</sub>↑
@@ Տող 17. / Տող 17. @@
 Fe+2HCl=FeCl<sub>2</sub>+H<sub>2</sub>↑
-*Փոխազդում է մյուս այլ [[մետաղ]]ների հետ.
+* Փոխազդում է մյուս այլ [[մետաղ]]ների հետ.
 <math>\mathrm{2Na + 2\ HCl \longrightarrow 2\ NaCl + \ H_2 \uparrow}</math>
@@ Տող 25. / Տող 25. @@
 <math>\mathrm{2Al + 6 \ HCl \longrightarrow 2 \ AlCl_3 + 3 \ H_2 \uparrow}</math>
-*Փոխազդում է հիմնային և ամֆոտեր օքսիդների հետ.
+* Փոխազդում է հիմնային և ամֆոտեր օքսիդների հետ.
 <math>\mathrm{Na_2O +  2 \ HCl \longrightarrow 2 \ NaCl + \ H_2O}</math>
@@ Տող 35. / Տող 35. @@
 CuO+2HCl=CuCl<sub>2</sub>+H<sub>2</sub>O
-*Փոխազդում է լուծելի և անլուծելի [[հիմքեր]]ի հետ.
+* Փոխազդում է լուծելի և անլուծելի [[հիմքեր]]ի հետ.
 <math>\mathrm{NaOH + \ HCl \longrightarrow \ NaCl + \ H_2O}</math>
@@ Տող 45. / Տող 45. @@
 Cu(OH)<sub>2</sub>+2HCl=CuCl<sub>2</sub>+2H<sub>2</sub>O
-*Փոխազդում է [[աղեր]]ի հետ.
+* Փոխազդում է [[աղեր]]ի հետ.
 <math>\mathrm{Na_2CO_3 + 2 \ HCl \longrightarrow 2 \ NaCl + \ H_2O + \ CO_2 \uparrow}</math>
@@ Տող 51. / Տող 51. @@
 CaCO<sub>3</sub>+2HCl=CaCl<sub>2</sub>+H<sub>2</sub>O+CO<sub>2</sub>↑
-*AgNO<sub>3</sub>-ի հետ փոխազդելիս առաջացնում է AgCl լոռանման սպիտակ նստվածք, որը չի լուծվում ոչ ջրում, ոչ թթուներում.
+* AgNO<sub>3</sub>-ի հետ փոխազդելիս առաջացնում է AgCl լոռանման սպիտակ նստվածք, որը չի լուծվում ոչ ջրում, ոչ թթուներում.
 HCl+AgNO<sub>3</sub>=AgCl+HNO<sub>3</sub>
@@ Տող 59. / Տող 59. @@
 այս ռեակցիան Cl<sup>-</sup></tt>-ի որակական ռեակցիան է, բացի AgCl և PbCl<sub>2</sub>-ից մնացած քլորիդները ջրում լուծելի են։
-*Փոխազդում է նաև [[կալիումի պերմանգանատ]]ի հետ.
+* Փոխազդում է նաև [[կալիումի պերմանգանատ]]ի հետ.
 <math>\mathrm{2KMnO_4 + 16 \ HCl \longrightarrow 5 \ Cl_2 \uparrow + 2 \ MnCl_2 + 2 \ KCl + 8 \ H_2O}</math>
-*Աղաթթուն դրսևորում է վերականգնիչ հատկություն ուժեղ օքսիդիչների հետ.
+* Աղաթթուն դրսևորում է վերականգնիչ հատկություն ուժեղ օքսիդիչների հետ.
 HCl+MnO<sub>2</sub>=MnCl<sub>2</sub>+Cl<sub>2</sub>↑+2H<sub>2</sub>O