Սիլվիա Փլաթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սիլվիա Փլաթ
անգլ.՝ Sylvia Plath
Ծնվել էհոկտեմբերի 27, 1932(1932-10-27)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԲոստոն, ԱՄՆ
Վախճանվել էփետրվարի 11, 1963(1963-02-11)[1][2][3][…] (30 տարեկան)
Վախճանի վայրԼոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
ԳերեզմանHeptonstall
Գրական անունVictoria Lucas[4]
Մասնագիտությունբանաստեղծուհի, գրող, վիպասան, ակնարկագիր, ինքնակենսագիր, օրագրի հեղինակ և մանկագիր
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՍմիթ Քոլեջ և Նյունհեմի քոլեջ
Ժանրերconfessional poetry?
Ուշագրավ աշխատանքներԱպակե կափարիչի տակ, Արիել[5] և The Colossus?[6]
ԱշխատավայրՍմիթ Քոլեջ[5]
Պարգևներ
ԱմուսինԹեդ Հյուզ
ԶավակներՖրիդա Հյուզ և Նիքոլաս Հյուզ
Изображение автографа
Կայքsylviaplath.info
 Sylvia Plath Վիքիպահեստում

Սիլվիա Փլաթ (անգլ.՝ Sylvia Plath, հոկտեմբերի 27, 1932(1932-10-27)[1][2][3][…], Բոստոն, ԱՄՆ - փետրվարի 11, 1963(1963-02-11)[1][2][3][…], Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն), ամերիկացի բանաստեղծուհի և գրող, համարվում է անգլալեզու գրականության մեջ «դավանանքային/ խոստովանական պոեզիա» ժանրի հիմնադիրներից մեկը[8][9]։ Փլաթի կենդանության օրոք լույս է տեսնում միայն «Հսկա» ժողովածուն (անգլ.՝ The Colossus & Other Poems, Լոնդոն, 1960) և «Ապակե կափարիչի տակ» (1963) կիսակենսագրական վեպը։ 1965 թվականին հրատարակվել է «Արիել» ժողովածուն, որն արժանացավ բուռն քննադատությունների՝ դառնալով 20-րդ դարաշրջանի անգլամերիկական պոեզիայի բեսթելերներից մեկը[10]։ 1982 թվականին հատընտիր պոեմների ժողովածու գրքի համար Փլաթը հետմահու ստացավ Պուլիցերյան մրցանակ[11]։

Սիլվիա Փլաթը բրիտանացի բանաստեղծ-դափնեկիր Թեդ Հյուզի կինն էր։ Այս ամուսնությունը ոչ միայն միություն էր երկու սիրող մարդկանց միջև, այլև ստեղծագործական տանդեմը, որում առաջատար դեր խաղաց Հյուզը, իսկ Փլաթը նրան հնարավորություն տվեց ստեղծագործելու։ Բայց Փլաթի և Հյուզի հարաբերություններն ավարտվեցին ողբերգությոամբ, սկզբում 1963 թվականին, Փլաթը տառապել է ծանր դեպրեսիայից, որը նրանց բաժանման պատճառն է դարձել։ Հուսահատված բաժանումից, Փլաթը, թողնելով երկու երեխաներին, ինքնասպան եղավ։ Օգտվելով բանստեղծուհու գրական ժառանգությունից, Փլաթի մահից հետո Հյուզը հիմնեց Estate of Sylvia Plath-ը։

Փլաթի բանաստեղծական տաղանդը ճանաչում գտավ նրա մահից հետո։ Միաժամանակ մամուլում հիստերիա բռնկվեց նրա ինքնասպանության և Հյուզի մահվան մեջ մեղավոր լինելու համար։ Նրա բանաստեղծական տաղանդի հետևորդներից ոմանք, ինչպես նաև գրական քննադատները հայտարարեցին և նրան անվանեցին «Սիլվիա Փլաթի մարդասպանը»[12]։

Որպես խոստովանական պոեզիայի իրական ներկայացուցիչ, Սիլվիա Փլաթը գրում էր իր անահանգստությունների և վախի զգացողությունների մասին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 RKDartists (նիդերլ.)
  4. Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  5. 5,0 5,1 https://poets.org/poet/sylvia-plath
  6. https://www.poetryfoundation.org/poems/89119/the-colossus
  7. https://www.pulitzer.org/prize-winners-by-category/224
  8. Steven Axelrod. «Sylvia Plath». The Literary Encyclopedia. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 4-ին.
  9. «A Brief Guide to Confessional Poetry». Academy of American Poets. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին.
  10. «Sylvia Plath». Kuusankosken kaupunginkirjasto. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  11. Елена Кассель. «Сильвия Плат. Предисловие к полному изданию стихов на русском языке». magazines.russ.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 4-ին.
  12. Anita Plath Helle The unraveling archive: essays on Sylvia Plath. — The University of Michigan Press, 2007. — С. 163. — 282 с. — ISBN 0-472-06927-6