Սթենլի «Թուկի» Ուիլյամս
| Սթենլի «Թուկի» Ուիլյամս | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 29, 1953 |
| Ծննդավայր | Շրիվպորտ, Լուիզիանա[1] |
| Մահացել է | դեկտեմբերի 13, 2005 (51 տարեկան) |
| Մահվան վայր | San Quentin State Prison, Կալիֆոռնիա |
| Գերեզման | Սոուետո |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Կրթություն | Washington Preparatory High School? |
| Մասնագիտություն | գանգստեր |
| Անդամություն | Black Power? |
Սթենլի «Թուկի» Ուիլյամս (անգլ.՝ Stanley Williams, դեկտեմբերի 29, 1953, Շրիվպորտ, Լուիզիանա[1] - դեկտեմբերի 13, 2005, San Quentin State Prison, Կալիֆոռնիա), ամերիկացի ավազակ, «Crips» հանցախմբի հիմնադիրներից մեկը, որը հայտնի էր «Թուկի» մականունով։ Նա մահապատժի է դատապարտվել ավազակային հարձակման նպատակով չորս մարդու սպանության համար։ Բանտում նա սկսել է գրքեր գրել երեխաների համար և դարձել է հայտնի հումանիստ։ Նա մահապատժի է ենթարկվել 2005 թվականի դեկտեմբերին։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1953 թվականին, մեծացել է Լոս Անջելեսի աղքատ գետտոյում, Հարավային Լոս Անջելոսում։
Նա բավականին համարձակ կերպով մտել է ամերիկյան պատմության մեջ 1969 թվականին՝ համախմբելով իր շուրջը երիտասարդների մի մեծ խմբի և ստեղծելով դաժան հանցավոր խմբավորում, որը հայտնի է որպես «The Crips»: Նրա գործընկերն ու երկրորդ կազմակերպիչը նրա ընկեր Ռայմոնդ Վաշինգտոնն էր։ Ավազակախմբի անդամները, որոնց համազգեստը պարտադիր կապույտ բանդանան էր, իրենց առջև նպատակ են դրել արմատախիլ անել «քաոսային բռնությունը» Լոս Անջելեսի փողոցներում. այսպիսով, շուտով ամբողջ բռնությունն ու ողջ հանցագործությունը մեգապոլիսում (և ամբողջ հարավային Կալիֆոռնիայում) դարձել են միայն «The Crips» հանցախմբի գործը։ Առաջնորդ Սթենլի Ուիլյամսը, որն այն ժամանակ ավելի հայտնի էր որպես «Թուկի», նրա ուղեղն էր, շտաբը և օպերատիվ կենտրոնը։ Խմբի գործունեությունը ստանում էր ավելի ու ավելի վտանգավոր մասշտաբներ. երիտասարդ հանցագործներին իրենց անձնական թշնամիներն էին համարում նույնիսկ Չիկագոյի հանցավոր խմբավորումների անդամները, չնայած այն հանգամանքին, որ այն գտնվում է ԱՄՆ-ի մյուս կողմում։ Իր՝ Սթենլիի խոսքերով, ինքը և Վաշինգտոնը ցանկանում էին ազատել Հարավային Կենտրոնը խուլիգանների փոքր խմբերից և ստեղծել ուժեղ ասոցիացիա, որը կարող էր արդյունավետորեն հակազդել ոստիկանության բռնությանը, որից տուժել է ամբողջ տարածքը։ Լավ մտադրությունները, սակայն, վերածվել են հանցագործությունների։ Բանդայի պատճառով խանութի վրա հարձակում է տեղի ունեցել, որի ժամանակ չորս մարդ է զոհվել։
Դատ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Թուկին ձերբակալվել է 1981 թվականին։ Այդ ժամանակ Վաշինգտոնն արդեն մահացել էր, նրան գնդակահարել էին 1979 թվականին՝ 25 տարեկանում։ Բացի հանցավոր խմբավորման ստեղծման մեղադրանքից, Թուկիին այնուհետև մեղադրել են չորս մարդկանց սպանությամբ, ովքեր պատահաբար ականատես են եղել խանութի կողոպուտներին։ Սթենլի Ուիլյամսը երբեք իրեն մեղավոր չի ճանաչել սպանությունների մեջ ոչ այն ժամանակ, ոչ դրանից հետո։ Փաստաբանները փորձել են պնդել, որ մեղադրանքը հիմնված է կեղծ ապացույցների վրա, քանի որ Ուիլյամսի գործով վկաների մեծ մասը իրենք հանցագործներ են եղել։ Խիստ հակասական էին նաև դատաբժշկական փորձագետների եզրակացությունները։ Այնուամենայնիվ, Կալիֆորնիայի դատարանը Ուիլյամսին մահապատժի դատապարտեց, իսկ բանտարկյալը մահապատժին սպասում էր Սան Քվենտին բանտում։
Բանտում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մահապատժի սպասող բանտում գտնվելու ընթացքում, որը տևեց ավելի քան երկու տասնամյակ, Սթենլի Ուիլյամսը կարողացավ դառնալ համաշխարհային հայտնիություն։ 1990-ականների կեսերին, երբ նրա բազմաթիվ բողոքները մերժվեցին տարբեր ատյանների դատարանների կողմից, նա զղջաց իր հանցանքների համար, սկսեց գրել մանկական գրքեր, որոնց հիմնական թեման փողոցային բռնության դեմ պայքարն էր։ Դրանք բոլորը դարձան բեսթսելլերներ։ Նրա վառ ու համոզիչ արձակը, ուղղված ոչ բռնությանը, գրավեց մեծ թվով երկրպագուներ։ Բացի այդ, գրողն արժանացել է ԱՄՆ նախագահի մրցանակին։ Հենց նրա կյանքն էլ հիմք հանդիսացավ 2004 թվականին Վոնդի Քերթիս-Հոլի կողմից նկարահանված «Քավություն» ֆիլմի համար[2]։ Բոլոր այն տարիները, որ Ուիլյամսն անցկացրել է բանտում, նրա փաստաբանները փորձել են վիճարկել մահապատիժը և այն փոխարինել ցանկացած ժամկետով։ Սակայն սրա համար նույնիսկ 24 տարվա ազատազրկումը բավարար չէր։ Թուկիի հայտնիությունը իր երկրպագուների մոտ ժամանակի ընթացքում հսկայական մասշտաբներ է ձեռք բերել, օրինակ՝ գրողի տաղանդի կողմնակիցները չեն բավարարվել Նոբելյան կոմիտե դիմումներով և նահանգապետից պահանջել են չեղարկել մահապատիժը։ Ինքը՝ Ուիլյամսը, ներում է խնդրել։ Նրան պաշտպանում էին այնպիսի հայտնի մարդիկ, ինչպիսիք են իրավապաշտպան Ջեսի Ջեքսոնը, ռեփեր Սնուփ Դոգը, դերասան Ջեյմի Ֆոքսը, ով մարմնավորում էր Ուիլյամսին իրեն նվիրված կենսագրական ֆիլմում և շատ ուրիշներ։
Միևնույն ժամանակ, մահապատժի կայացումից հետո նա ընդհանուր առմամբ 6,5 տարի անցկացրել է պատժախցում՝ պահակների վրա հարձակումների և սիստեմատիկ ծեծի ենթարկելու համար։ Նահանգի իշխանությունները բազմիցս հայտարարել են, որ նա շարունակել է ղեկավարել Crips-ին բանտից, և նրա շատ պաշտպաններ և աջակիցներ տարբեր ժամանակներում պատկանել են այս կազմակերպությանը[3]։
Սակայն, չնայած հանրության խնդրանքներին ու բողոքներին[4][5], Կալիֆորնիայի նահանգապետ Առնոլդ Շվարցենեգերը հրաժարվել է ներում շնորհել մարդասպանին։ «Ուսումնասիրելով բոլոր ապացույցները և այս գործի պատմությունը՝ լսելով փաստարկները և հաշվի առնելով բոլոր հնարավոր հետևանքները, ես չկարողացա ներման հիմքեր գտնել», - մեկնաբանել է իր մերժումը Շվարցենեգերը։ Սթենլի Ուիլյամսն իր հերթին հանգիստ է արձագանքել սեփական կյանքի համար մղվող պայքարի արդյունքին։ «Ես վախենում եմ միայն Աստծուց»,ասել է նա հարցազրույցներից մեկում։
Մահապատիժ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2005 թվականի դեկտեմբերի 13-ին Սթենլի Ուիլյամսին մահապատժի ենթարկեցին մահացու ներարկումով։ Պատժի կատարմանը հետեւել է մոտ 50 մարդ։ Բանտի դարպասներից դուրս Ուիլյամսի մի քանի հարյուր կողմնակիցներ վանկարկել են՝ «Կալիֆորնիա նահանգը հենց նոր անմեղ մարդ է սպանել»։ Սթենլի Ուիլյամսի մահապատիժը երրորդ մահապատիժն էր նահանգապետ Առնոլդ Շվարցենեգերի օրոք (այն ժամանակ)։ Այն փաստը, որ Սթենլի Ուիլյամսը աֆրոամերիկացի էր, մի շարք բողոքի ցույցեր է առաջացրել սևամորթ բնակչության շրջանում՝ համոզված լինելով, որ գրողը վճարել է դրա գինը, այդ թվում՝ իր մաշկի գույնի համար։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Los Angeles Daily News, Los Angeles Daily — LA: 1911.
- ↑ «Фильм Искупление (Redemption) на сайте IMDB». Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 27-ին.
- ↑ Вячеслав Белаш Преступление и ожидание Արխիվացված 2017-10-13 Wayback Machine Журнал «Коммерсантъ Власть», № 50, 19.12.2005
- ↑ «Статья на сайте RSNews.net». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 27-ին.
- ↑ «Статья на сайте BBCRussian — «Казнь в Калифорнии: возможно ли искупление?»». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 27-ին.