Չովգան

Չովգան
Մարմին	Ադրբեջանի ձիասպորտի ֆեդերացիան (Equestrian Federation of the Republic of Azerbaijan)
Ծագման երկիր	Ադրբեջան և Իրան
Կարգավիճակ	թիմային, գնդակով խաղ
Հարմարանք	Չովգանի գնդակ ;
Վայր	250 x 120 յարդ, Չովգանի դաշտ
Առաջին առաջնություն	մթա 6-րդ դար
Տարբերվում է	chaugan?
	Chovgan Վիքիպահեստում

Չովգան (ադրբ.՝ Çövkən պարս.՝ چوگان ایرانی‎), խմբակային սպորտի տեսակ, որ խաղում են մականներով և գնդակով։ Ժամանակակից պոլո խաղի մեկ այլ տարբերակը^[3]։ Խաղը ունի հնագույն պատմություն։ Հին ժամանակներում Չովգանը համարվում էր արիստոկրատական խաղ և անցկացվեց առանձին դաշտում^[4]։

Չովգանը 2013 թվականից ի վեր գրանցված է Ադրբեջանական Հանրապետությունում ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում^[5]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չովգանը ծագում էր մեր դարաշրջանի առաջին հազարամյակի կեսին որպես թիմային խաղ։ Բառը ծագում է կեռված ծայրով փայտի անունից, որը նախկինում օգտագործում էին չոբանները։ Այսօր խաղը խաղում են երկու թիմեր՝ ավանդական հագուստով ու ավանդական երաժշտության հնչյունների ներքո։ Այն խաղը շատ տարածված է Ադրբեջանի Հանրապետությունում, Կենտրոնական Ասիայում, Իրանում, Թուրքիայում, Իրաքում և հարևան երկրներում։ Չովգանը մարզաձևը 2013 թվականին ներառվել է ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում։ Չովգան խաղում էին հիմնականում քոչվորները, ու այն ընտրվել է, քանի որ գտնվում է վերացման սպառնալիքի ներքո։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[_35cdc27d18535a1e-1] List of Intangible Cultural Heritage in Need of Urgent Safeguarding, Liste du patrimoine immatériel nécessitant une sauvegarde urgente, Lista del Patrimonio Cultural Inmaterial que requiere medidas urgentes de salvaguardia

[_8e79d2da8f9d4df9-2] Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Liste représentative du patrimoine culturel immatériel de l’humanité, Lista Representativa del Patrimonio Cultural Inmaterial de la Humanidad

[3] Azerbaijan and Iran: Wrestling over Polo-like Game

[4] Չովգան

[5] .unesco.org

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]