Jump to content

Շտիպ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաղաք
Շտիպ
մակեդոներեն՝ Штип
բուլղար․՝ Щип
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՀյուսիսային Մակեդոնիա Հյուսիսային Մակեդոնիա
ՇրջանԱրևելյան շրջան
ՀամայնքՇտիպի համայնք
Հիմնադրված է1920 թ.
Մակերես13,5 կմ²
ԲԾՄ300 մ
Խոսվող լեզուներմակեդոներեն
Բնակչություն43 652 մարդ (2002)
Ժամային գոտիUTC+1, ամառը UTC+2
Հեռախոսային կոդ(+389) 032
Փոստային ինդեքս2000
Փոստային դասիչ2000
Ավտոմոբիլային կոդŠT
Պաշտոնական կայքstip.gov.mk
Շտիպ (Հյուսիսային Մակեդոնիա)##
Շտիպ (Հյուսիսային Մակեդոնիա)

Շտիպ (մակեդոներեն՝ Штип, Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության Արևմտյան տարածաշրջանի ամենամեծ քաղաքը։ Հանդիսանում է համանուն համայնքի վարչական կենտրոնը։ 2007 թվականի մարտի 27-ին քաղաքում բացվել է Գոցե Դալչև պետական համալսարանը։

Շտիպը Մակեդոնիայի հնագույն քաղաքներից մեկն է։ Առաջին անգամ հիշատակվել է մ.թ.ա. I դարում Աստիբո անվամբ։ Ավելի ուշ բուլղարացիները տվել են նրան Շտիպ անունը։ IX դարից ընդգրկված է բուլղարական պետության կազմում։ Հետագա դարերի ընթացքում քաղաքի տիրապետությունն անցել է բյուզանդացիներին ու սերբերին (1330 թվականից հետո), իսկ 1382 թվականին նվաճվել է Օսմանյան կայսրության կաղմից, որի տիրապետության տակ քաղաքը մնացել է մինչև 1912 թվականը։ Թուրքերը քաղաքի տվել են Իստիպ (Իշտիպ) անունը։ XIX դարում Շտիպը դարձել է Օսմանյան կայսրության վարչական միավորներից մեկի՝ կազայի, վարչական կենտրոնը։ ХІХ դարում քաղաքը եղել է բուլղարական վերծննդի կենտրոններից մեկը[1]։ ХІХ դարի 40-ական թվականներին ռուս սլավոնագետ Վիկտոր Գրիգորովիչը նշել է, որ տեղի բուլղարացիները պահպանել են ոչ թե հունական, այլ սլավոնական դպրոցները[2]։

Բուլղարացի ժողովրդագիր Վասիլ Կինչովի հաղորդած տվյալների համաձայն՝ XIX դարի վերջում Շտիպի բնակչությունը կազմում էր 20 900 մարդ, որոնցից 10 900-ը բուլղարացիներ էին, 8 700-ը՝ թուրքեր, 800-ը՝ հրեաներ, 500-ը՝ գնչուներ[3]։

1912 թվականին՝ Բալկանյան պատերազմի ժամանակ, Շտիպն ազատագրվել է բուլղարական զորքերի կողմից, իսկ Բալկանյան երկրորդ պատերազմից հետո՝ 1913 թվականին, քաղաքն անցնում է Սերբիային։

Տեսարժան վայրեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Սուրբ Յակիմ Օսոգովսկու եկեղեցի
  • Աստվածամոր տաճարը Նովո-Սոլոյում

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքի բնակչությունը կազմում է 43 652 մարդ։ 2002 թվականի մարդահամարի տվյալների համաձայն՝ Շտիպ համայնքի (կազմված է 44 բնակավայրերից) բնակչությունը կազմում է 47796 մարդ[4]։

Շտիպ համայնք Թվաքանակ Մակեդոնացիներ թուրքեր Գնչուներ Առումիններ Սերբեր Ալբանացիներ Բոսնիացիներ Այլ
Ընդհանուր 47796 41670 1272 2195 2074 294 12 11 265
Կանայք 23876 20935 612 1039 981 153 4 6 146
Տղամարդիկ 23920 20735 660 1156 1093 144 8 5 119

Հայտնի բնակիչներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շտիպ» հոդվածին։