Jump to content

Յուղաձուկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յուղաձուկ
Դասակարգում
Թագավորություն  Կենդանիներ (Animalia)
Տիպ/Բաժին Քորդավորներ (Chordata)
Ենթատիպ Ողնաշարավորներ (Vertebrata)
Դաս Actinopteri
Ինֆրադաս Ոսկրային ձկներ (Teleostei)
Կարգ Scorpaeniformes
Ընտանիք Comephoridae
Ցեղ Յուղաձուկ (Comephorus)
Lacépède, 1800

Յուղաձուկ (լատին․՝ Comephorus) ՝ պարսատիկավորների ընտանիքի (Cottidae ) ձկների ցեղ, որն ներառում է երկու տեսակ։

Նկարագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս առանց թեփուկների թափանցիկ ձկները ունեն լողափամփուշտ , որոնց մարմնի 35% ֊ը կազմված է ճարպից; Ապրում են Բայկալ լճի մեծ խորություններում[1]; Ռուսերեն անվանումը «голоманка» ծագել է «голомень» բառից, որը նշանակում է «բաց ծով» և ճշտորեն արտահայտում է այդ ձկնների էկոլոգիայի առանձնահատկությունները; Նրան բնորոշ է գանգի ոսկորների բարակացումը, փորային լողակների թերզարգացում, և հակառակը, կրծքային, մեջքային, հետանցքի լողակների մեծացում։ Յուղաձուկը կարող է վերարտադրել մոտ 2000 փոքր ձկներ։ Դմիտրի Տալիևը հիշատակում է այս ձկան Comephorus baikalensis բազմացումը գինոգենեզի մի քանի ճանապարհով; Փոքրիկ յուղաձկան սննդի հիմնական բաղադրիչներն են ենպիշուրան և մակրոգյետոպուսը, երկրորդայինը կամ պատահականները՝ ցիկլոպները և յուղաճկան անչափահասները; Մեծ յուղաձկան էգերի երկարությունը հասնում է 25սմ իսկ արով, քանի որ ճարպի խտությունը ավելի փոքր է քան ջրինը, սատկած ձկները բարձրանում են ջրի մակերևույթ, ջրի հատակ իջնելու փոխարեն, որը հատուկ է մյոս ձկներին;Ոմանք պննդում են, որ յուղաձկները«հալչում են արևից»; Այս ձկան ճարպը ենթաթրաբար օգտագործվում է ավելի վաղ ժամանակներում որպես որակով յուղ լամպերի համար; Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ ունեցել է մեծ դեր, վիրավորների ուժը վերականգնելու ժւներինն՝ մինչև 16սմ; Փոքրիկ յուղաձկան անհատները ավելի փոքր են՝ էգերը հասնում են մինչև 15սմ, իսկ արուները՝ 12սմ; Երբեմն յուղաձկան մնացորդները կարելի գտնել ափի մոտ, օրինակ, փոթորկից հետո, կամ սառույցի հալոցքից հետո; Մեծ ճարպային շերտի պատճառոամանակ; Յուղաձկներով սնվում են համարյա բոլոր ձկները, հատկապես Բայկալի փոկերը։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Талиев Д. Н. Бычки-подкаменщики Байкала. — Издательство академии наук СССР 1995.
  • Стариков Г. В. Голомянки Байкала. — Новосибирск: Наука, 1977. 94 с.
  • Мазепова Г. Ф., Тимошкин О. А., Мельник Н. Г., Оболкина Л. А., Таничев А. И. Атлас и определитель пелагобионтов Байкала. Новосибирск: Наука, 1995. 693 с.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Голомянка». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուղաձուկ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուղաձուկ» հոդվածին։