Jump to content

Մուդանիայի զինադադար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Այն կառույցը, որտեղ կնքվել է զինադադարը

Մուդանիայի զինադադար, զինադադար, որը կնքվել է քեմալականների (Թուրքիայի մեծ ազգային ժողովի, որի պարագլուխը Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքն էր) և Անտանտի երկրների միջև (Մեծ Բրիտանիա, Ֆրանսիա, Իտալիա) 1922 թվականի հոկտեմբերի 11-ին թուրքական ծովափնյա Մուդանիա քաղաքում, որը գտնվում է Մարմարա ծովի ափին[1]։ Զինադադարը վերջ դրեց երկրորդ Հույն-թուրքական պատերազմին[1] : Համաձայնագրի արդյունքում 1922 թվականին ստեղծվեց Հունաստանի թագավորությունը։ Մուդանիայի զինադադարը համարվում է կարևոր իրադարձություն թե Թուրքիայի, և թե Հունաստանի պատմության մեջ։

1922 թվականի հոկտեմբերի 14-ին զինադադարին միացավ նաև Հունաստանը, որը համարվում էր պարտություն կրած գլխավոր կողմը։

Զինադադարը պարտադրում էր կողմերին՝

  • դադարեցնել Հույն-թուրքական պատերազմը Թուրքիայի և Հունաստանի միջև,
  • հունական զորքերի դուրս բերումը Արևելյան Թրակիայից դեպի սահմանագիծ, որն անցնում էր Մարիցա գետի ձախ ափով,
  • Մարիցա գետի մերձափնյա տարածքների անցումը Անտանտի երկրներին, մինչև հաշտության պայմանագրի կնքումը;
  • քաղաքացիական իշխանության փոխանցումը թուրք ներկայացուցիչներին Թրակիայի ամբողջ տարածքում;
  • կողմերը պարտավորություն էին ստանձնում չավելացնել իրենց զորքերի քանակը, չկառուցել պաշտպանական ամրոցներ և չիրականացնել ռազմական գործողություններ շրջաններում և կետերում, որոնք նշված են զինադադարի մեջ,
  • Թուրքիայի պարտավորվածությունը չմտցնել զորքեր Արևելյան Թրակիայի տարածք։

Կողմերին կոչ արվեց մասնակցելու նաև Լոզանի կոնֆերանսին, որտեղ էլ կնքվեց Լոզանի Դաշնագիրը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 A.L. Macfie, 'The Chanak affair (September-October 1922)' Balkan Studies 20(2) (1979), 328.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մուդանիայի զինադադար» հոդվածին։