Jump to content

Մշակութային ձուլում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մշակութային ձուլում, գործընթաց, երբ փոքրամասնության խումբը կամ մշակույթը նմանվում է հասարակության մեծամասնության խմբին կամ յուրացնում է մեկ այլ խմբի արժեքները, վարքագիծը և համոզմունքները՝ ամբողջությամբ կամ մասնակի[1]։

Մշակութային ձուլման տարբեր տեսակները ներառում են լիարժեք ձուլում և բռնի ձուլում։ Լիարժեք ձուլումը ավելի տարածված է, քանի որ այն տեղի է ունենում ինքնաբերաբար[2]։ Երբ օգտագործվում է որպես քաղաքական գաղափարախոսություն, ասիմիլացիոնիզմը վերաբերում է էթնիկ խմբերին ազգային մշակույթին միտումնավոր ձուլելու կառավարական քաղաքականությանը[3]։

Մշակութային ձուլման ընթացքում ակնկալվում է, որ փոքրամասնությունների խմբերը կհարմարվեն գերիշխող մշակույթի առօրյա գործելակերպին լեզվի և արտաքին տեսքի, ինչպես նաև ավելի կարևոր սոցիալ-տնտեսական գործոնների միջոցով, ինչպիսիք են տեղական մշակութային և զբաղվածության համայնքներում ներգրավումը[4]։

Մշակութային ձուլման որոշ տեսակներ հիշեցնում են ակուլտուրացիան, որտեղ փոքրամասնության խումբը կամ մշակույթը ամբողջությամբ ձուլվում է գերիշխող մշակույթին, որտեղ փոքրամասնության մշակույթի որոշիչ բնութագրիչները ավելի քիչ են հակադրվում կամ անհետանում են. մինչդեռ մշակութային ձուլման այլ տեսակներում, ինչպիսին է մշակութային ինտեգրումը, որը հիմնականում հանդիպում է բազմամշակութային համայնքներում, տվյալ հասարակության մեջ փոքրամասնության խումբը ընդունում է գերիշխող մշակույթի ասպեկտները կամ մշակութային դիֆուզիայի միջոցով կամ գործնական պատճառներով, օրինակ՝ հարմարվելով մեկ այլ հասարակության սոցիալական նորմերին՝ պահպանելով իրենց սկզբնական մշակույթը։ . Կոնցեպտուալիզացիան նկարագրում է մշակութային ձուլումը որպես ակուլտուրացիայի[5][6] նման, մինչդեռ մյուսը պարզապես առաջինը համարում է վերջինիս փուլերից մեկը[1]։ Պատմության ընթացքում եղել են մշակութային ձուլման տարբեր ձևեր, օրինակներ, ինչպիսիք են կամավոր և ակամա ձուլումը[7]։

Ձուլումը կարող է ներառել նաև այսպես կոչված հավելումային մշակույթը, որտեղ նախնիների մշակույթին փոխարինելու փոխարեն անհատն ընդլայնում է իր գոյություն ունեցող մշակութային ռեպերտուարը[5]։

Ընդհանուր ակնարկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մշակութային ձուլումը կարող է ներառել կամ արագ կամ աստիճանական փոփոխություն՝ կախված խմբի հանգամանքներից։ Լիարժեք ձուլում տեղի է ունենում, երբ հասարակության անդամները դառնում են ոչ տարբերվող հասարակության գերիշխող խմբի անդամներից[2]։

Այն, թե արդյոք տվյալ խումբը պետք է ձուլվի, հաճախ վիճարկում են ինչպես խմբի անդամները, այնպես էլ հասարակության մյուս անդամները։ Մշակութային ձուլումը չի երաշխավորում սոցիալական նմանությունը։ Մշակույթների միջև աշխարհագրական և այլ բնական խոչընդոտները, նույնիսկ եթե դրանք ստեղծվել են գերակշռող մշակույթի կողմից, կարող են տարբեր լինել մշակութային առումով։ Մշակութային ձուլումը կարող է տեղի ունենալ կամ ինքնաբուխ կամ բռնի կերպով, վերջինս, երբ ավելի գերիշխող մշակույթները օգտագործում են տարբեր միջոցներ, որոնք ուղղված են բռնի ձուլմանը[2]։

Ձուլման տարբեր տեսակներ, ներառյալ հարկադիր մշակութային ձուլումը, հատկապես տեղին են 18-րդ, 19-րդ և 20-րդ դարերի միջև տեղի ունեցող գաղութատիրության ընթացքում բնիկ խմբերի համար։ Ձուլման այս տեսակը ներառում էր կրոնափոխություն, ընտանիքների բաժանում, գենդերային դերերի փոփոխություն, սեփականության բաժանում օտար ուժերի միջև, տեղական տնտեսությունների վերացում և սննդի կայուն մատակարարման բացակայություն։ Անկախ նրանից՝ գաղութատիրության միջոցով, թե մեկ ազգի ներսում, բռնի ձուլման մեթոդները հաճախ անկայուն են, ինչը հանգեցնում է ապստամբությունների և իշխանության փլուզումների՝ մշակութային նորմերի նկատմամբ վերահսկողությունը պահպանելու համար։ Հաճախ մշակույթները, որոնք պարտադրված են մշակութային տարբեր պրակտիկաների բռնի մշակութային ձուլման միջոցով, վերադառնում են իրենց հարազատ սովորույթներին և կրոններին, որոնք տարբերվում են այլ գերիշխող ուժերի պարտադրված մշակութային արժեքներից[2]։ Բացի այդ, պատմության ընթացքում կամավոր ձուլումը հաճախ արձագանքում է ավելի գերակշռող մշակույթի ճնշմանը, և համապատասխանությունը մարդկանց ապահովության մեջ մնալու լուծում է։ Կամավոր մշակութային ձուլման օրինակ կարող է լինել իսպանական ինկվիզիցիայի ժամանակ, երբ հրեաներն ու մուսուլմաններն ընդունեցին Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցին որպես իրենց կրոն, բայց միևնույն ժամանակ, շատ մարդիկ դեռ գաղտնի կերպով դավանում էին իրենց ավանդական կրոնները։ Ձուլման այդ տեսակն օգտագործվում է գերիշխող ուժին համոզելու համար, որ մշակույթը խաղաղ ճանապարհով ձուլվել է, սակայն հաճախ կամավոր ձուլումը չի նշանակում, որ խումբը լիովին համապատասխանում է ընդունված մշակութային համոզմունքներին[7]։

«Ձուլում» տերմինը հաճախ օգտագործվում է ոչ միայն բնիկ խմբերի, այլև նոր հողում հաստատված ներգաղթյալների մասին։ Նոր մշակույթը և բնօրինակ մշակույթի նկատմամբ նոր վերաբերմունքը ձեռք են բերվում շփման և հաղորդակցության միջոցով։ Ձուլումը ենթադրում է, որ համեմատաբար թույլ մշակույթը պետք է միավորվի մեկ միասնական մշակույթի մեջ։ Այդ գործընթացը տեղի է ունենում յուրաքանչյուր մշակույթի միջև շփման և հարմարեցման միջոցով։ Ձուլման ներկայիս սահմանումը սովորաբար օգտագործվում է ներգաղթյալներին վերաբերելու համար, սակայն բազմամշակույթայնությունում մշակութային ձուլումը կարող է տեղի ունենալ ամբողջ աշխարհում և սոցիալական տարբեր համատեքստերում և չի սահմանափակվում կոնկրետ ոլորտներով։

Ներգաղթյալների ձուլում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հասարակագետները ներգաղթյալների ձուլումը գնահատելու համար հիմնվում են չորս հիմնական չափանիշների վրա՝ սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակ, աշխարհագրական բաշխվածություն, երկրորդ լեզվի ձեռքբերում և խառնամուսնություններ[8] :Ուիլյամ Ա.Վ. Քլարկը սահմանում է ներգաղթյալների ձուլումը Միացյալ Նահանգներում որպես «ամերիկյան հասարակության սոցիալական դինամիկան հասկանալու միջոց, և որ դա այն գործընթացն է, որը տեղի է ունենում ինքնաբուխ և հաճախ չնախատեսված մեծամասնության և փոքրամասնության խմբերի միջև փոխգործակցության ընթացքում»[9]։

Ուսումնասիրությունները նաև նշել են ներգաղթյալների ձուլման դրական հետևանքները։ Բլեկլիի և Չինի (2010) ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ մարդիկ, ովքեր ժամանել են ինը տարեկանից առաջ կամ ավելի վաղ ոչ անգլիախոս երկրներից, հակված են անգլերեն խոսել նույն մակարդակով, ինչ անգլիախոս երկրներից։ Ընդհակառակը, նրանք, ովքեր ժամանել են 9-ից հետո ոչ անգլիախոս երկրներից, խոսելու շատ ավելի ցածր իմացություն ունեն, և դա գծայնորեն աճում է տարիքի հետ։ Հետազոտությունը նաև նշել է, որ սոցիոմշակութային ազդեցությունները, ինչպիսիք են ավելի լավ անգլերենի իմացություն ունեցողները, ավելի քիչ հավանական է, որ ներկայումս ամուսնացած լինեն, ավելի հավանական է ամուսնալուծվեն, ավելի քիչ երեխաներ ունենան և իրենց տարիքին ավելի մոտ ամուսիններ ունենան։ Ենթադրվում է, որ լավ խոսել անգլերեն սովորելը կբարելավի եկամուտը ավելի քան 33 տոկոսով[10]։ 2014 թվականին Վերկույտենի կողմից կատարված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ ներգաղթյալ երեխաները, ովքեր հարմարվում են ինտեգրման կամ ձուլման միջոցով, ավելի դրական են ընդունվում իրենց հասակակիցների կողմից, քան նրանք, ովքեր հարմարվում են մարգինալացման կամ բաժանման միջոցով։

Գերիշխող մշակույթի հեռանկար

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հիմնական հոդված՝ Dominant culture

Գոյություն ունեցող քիչ հետազոտություններ կամ ապացույցներ չկան, որոնք ցույց են տալիս, թե արդյո՞ք և ինչպես է ներգաղթյալների շարժունակության ձեռքբերումները (ձուլվելով գերիշխող երկրին, ինչպիսիք են լեզվական կարողությունները, սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակը և այլն), փոփոխություններ առաջացնում գերիշխող երկրում ծնվածների ընկալման մեջ։ Հետազոտության այս կարևոր տեսակը տեղեկատվություն է տալիս այն մասին, թե ինչպես են ներգաղթյալներն ընդունվում գերիշխող երկրներում։ Արիելա Շախթերի հոդվածում, որը վերնագրված է «Տարբերից դեպի «նմանատիպ» վերնագրով. փորձարարական մոտեցում ըմբռնելու ձուլումը», հարցում է անցկացվել սպիտակամորթ ամերիկացի քաղաքացիների շրջանում՝ տեսնելու նրանց ընկալումը ներգաղթյալների մասին, ովքեր այժմ բնակվում են Միացյալ Նահանգներում[11]։ Հարցումը ցույց է տվել, որ սպիտակամորթները հանդուրժում են ներգաղթյալներին իրենց հայրենիքում։ Սպիտակամորթ բնիկները բաց են «կառուցվածքային» հարաբերություններ ունենալու համար ներգաղթյալների ծագում ունեցող անհատների, օրինակ՝ ընկերների և հարևանների հետ. սակայն, սա բացառությամբ սևամորթ ներգաղթյալների և բնիկների և առանց փաստաթղթերի ներգաղթողների[11]։ Այնուամենայնիվ, միևնույն ժամանակ, սպիտակամորթ ամերիկացիները բոլոր ոչ սպիտակամորթ ամերիկացիներին, անկախ իրավական կարգավիճակից, տարբեր էին համարում։

Յենս Հայնմյուլլերի և Դենիել Ջ. Հոփքինսի «Թաքնված ամերիկյան ներգաղթի կոնսենսուս. ներգաղթյալների նկատմամբ վերաբերմունքի համատեղ վերլուծություն» վերնագրով նմանատիպ ամսագիրը հաստատել է ներգաղթյալների[12] նկատմամբ նմանատիպ վերաբերմունքը։ Հետազոտողները փորձ են կիրառել՝ հասնելու իրենց նպատակին, որն էր ստուգել հիպոթետիկ ներգաղթյալների ինը տեսական համապատասխան հատկանիշներ։ Բնակչության վրա հիմնված ԱՄՆ քաղաքացիների ընտրանքին խնդրելով որոշել ԱՄՆ ընդունվելու համար դիմող ներգաղթյալների զույգերի միջև, ԱՄՆ քաղաքացին կտեսնի դիմում երկու ներգաղթյալների համար, ներառյալ նշումներ նրանց կրթական կարգավիճակի, երկրի, ծագման և այլ հատկանիշների մասին։ Արդյունքները ցույց են տվել, որ ամերիկացիները դրական են վերաբերվում բարձր կարգավիճակ ունեցող ներգաղթյալներին, մինչդեռ նրանք անբարենպաստ են համարում հետևյալ խմբերին.

Հարմարվել նոր երկրին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քանի որ ԱՄՆ մուտք գործող միջազգային ուսանողների թիվը աճել է, նույնքան էլ աճել է միջազգային ուսանողների թիվը ԱՄՆ քոլեջներում և համալսարաններում։ Այս նորեկների հարմարեցումը կարևոր է միջմշակութային հետազոտություններում։ Յիկանգ Վանգի «Միջազգային քոլեջի ուսանողի միջմշակութային ադապտացիան Միացյալ Նահանգներում» ուսումնասիրության մեջ նպատակն էր ուսումնասիրել, թե ինչպես են տարբերվել միջազգային քոլեջի ուսանողների հոգեբանական և սոցիալ-մշակութային հարմարվողականությունը ժամանակի ընթացքում[13]։ Հարցումը ներառում էր 169 միջազգային ուսանողների օրինակներ, որոնք հաճախում էին համատեղ կրթական պետական համալսարան։ Ուսումնասիրվել են հարմարվողականության երկու ենթատեսակները՝ հոգեբանական և սոցիալ-մշակութային։ Հոգեբանական ադապտացիան վերաբերում է «բարեկեցության կամ բավարարվածության զգացումներին միջմշակութային անցումների ժամանակ»[14]. մինչդեռ սոցիալ-մշակութայինը վերաբերում է նոր մշակույթին հարմարրվելու կարողությանը[14]։ Ե՛վ ասպիրանտների, և՛ մագիստրատուրայի ուսանողների արդյունքները ցույց են տալիս, որ ժամանակի ընթացքում փոխվել են և՛ գոհունակությունը, և՛ սոցիալ-մշակութային հմտությունները։ Հոգեբանական ադապտացիան ամենաէական փոփոխությունն է ունեցել այն ուսանողի համար, ով բնակվել է ԱՄՆ-ում առնվազն 24 ամիս, մինչդեռ սոցիալ-մշակութային հարմարվողականությունը ժամանակի ընթացքում անշեղորեն աճել է։ Կարելի է եզրակացնել, որ, ի վերջո, ժամանակի ընթացքում փոքրամասնությունների խումբը կթողնի իր մշակույթի որոշ առանձնահատկություններ, երբ գտնվում է նոր երկրում և կներառի մշակութային նոր որակներ։ Նաև հաստատվեց, որ նոր երկրում անցկացրած ավելի շատ ժամանակը կհանգեցնի գերիշխող երկրների բնութագրերին ավելի ընտելանալու։

Քանի որ ԱՄՆ-ում բնակվելու ժամանակը մեծանում է - գերիշխող երկիրը, կյանքից բավարարվածությունը և սոցիալ-մշակութային հմտությունները նույնպես աճում են ինչպես դրական հարաբերակցությունը[13]։

Իր հերթին, Caligiuri-ի խմբի հետազոտությունը, որը հրապարակվել է 2020 թվականին, ցույց է տալիս, որ դասասենյակային փորձառությունների մեկ կիսամյակը նախատեսված է խթանելու միջազգային և ներքին ուսանողների սոցիալական փոխգործակցությունը ծառայում է խթանելու միջազգային ուսանողների պատկանելության և սոցիալական աջակցության զգացումը[15]։

Վիոլա Անջելինիի «Ներգաղթյալի կյանքից բավարարվածությունը. նշանակություն ունի՞ մշակութային ձուլումը» ուսումնասիրության մեջ ասիմիլացիայի տեսությունը, որպես բարեկեցության[16] համար օգուտներ։ Այս հետազոտության նպատակն էր գնահատել մշակութային ձուլման և ներգաղթյալների սուբյեկտիվ բարեկեցության միջև եղած տարբերությունը։ Ամսագիրը ներառում էր մի հետազոտություն, որն ուսումնասիրում էր «ընդունող մշակույթի և ներգաղթյալների սուբյեկտիվ բարեկեցության[16] հետ ձուլման ուղղակի չափանիշը»։ Օգտագործելով գերմանական սոցիալ-տնտեսական խմբի տվյալները, եզրակացվեց, որ դրական հարաբերակցություն կա մշակութային ձուլման և ներգաղթյալի կյանքի բավարարվածության/բարեկեցության միջև, նույնիսկ այն բանից հետո, երբ հրաժարվեցին այնպիսի գործոններից, ինչպիսիք են զբաղվածության կարգավիճակը, աշխատավարձը և այլն։ Ձուլման խնդիրը նաև հաստատում է, որ «կյանքով բավարարվածության հետ կապն ավելի ուժեղ է կայացած ներգաղթյալների համար, քան վերջինների համար[16]։ Պարզվել է, որ որքան շատ ներգաղթյալներ են նույնանում գերմանական մշակույթի հետ և ովքեր խոսում են սահուն ազգային լեզվով՝ գերիշխող երկրի լեզվով, այնքան ավելի շատ են նրանք գոհ իրենց կյանքից։ Կյանքից բավարարվածության մակարդակն ավելի բարձր էր նրանց համար, ովքեր ձուլվել էին գերիշխող երկրին, քան նրանք, ովքեր չէին ձուլվել, քանի որ նրանք իրենց մեջ ներառում էին գերիշխող լեզուն, կրոնը, հոգեբանական ասպեկտները և այլն։

Ձուլվելու պատրաստակամություն և մշակութային ցնցում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քլեր Դ’Սուզայի «Մշակութային ցնցումների, միջմշակութային զգայունության և որդեգրման պատրաստակամության ուսումնասիրություն» աշխատության մեջ ուսումնասիրությունը օգտագործում է օրագրի մեթոդ՝ հավաքագրված տվյալները վերլուծելու համար[17]։ Ուսումնասիրությանը մասնակցել են արտասահմանյան շրջագայություն անցնող ուսանողներ։ Արդյունքները ցույց են տալիս, որ բացասական միջմշակութային զգայունությունը շատ ավելի մեծ է այն մասնակիցների մոտ, ովքեր ապրում են «մշակութային շոկ»[17]։ Նրանք, ովքեր ապրում են մշակութային շոկ, ունեն հուզական արտահայտություններ և արձագանքներ թշնամանքի, զայրույթի, բացասականության, անհանգստության հիասթափության, մեկուսացման և ռեգրեսիայի։ Նաև, նրանց համար, ովքեր ճանապարհորդել են երկիր նախքան մշտական ​​տեղափոխվելը, նրանք կանխորոշված համոզմունքներ կունենան մշակույթի և երկրի ներսում իրենց կարգավիճակի վերաբերյալ։ Այս անհատի հուզական արտահայտությունը ներառում է հուզմունք, երջանկություն, եռանդ և էյֆորիա։

Նիշ Բելֆորդի «Միջազգային ուսանողները Մելբուռնից նկարագրում են իրենց միջմշակութային անցումների փորձը. մշակութային ցնցում, սոցիալական փոխազդեցություն և բարեկամության զարգացում» վերնագրով հոդվածը կենտրոնանում է մշակութային ցնցումների վրա[18]։ Բելֆորդը հարցազրույց է վերցրել միջազգային ուսանողներից՝ Ավստրալիայի Մելբուռնում ապրելուց և սովորելուց հետո նրանց փորձը բացահայտելու համար[18]։ Հավաքագրված տվյալները ուսանողների պատմություններն էին, որոնք կենտրոնացած էին այնպիսի փոփոխականների վրա, ինչպիսիք են «մշակութային նմանությունը, միջմշակութային հաղորդակցման իրավասությունը, միջմշակութային բարեկամությունը և հարաբերական ինքնությունը՝ իրենց փորձառությունների վրա ազդելու համար»[18]։

Միացյալ Նահանգներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1880-ից 1920 թվականներին Միացյալ Նահանգները ընդունել է մոտավորապես 24 միլիոն ներգաղթյալների[8]:: Ներգաղթի այս աճը կարելի է վերագրել պատմական բազմաթիվ փոփոխություններին։ 21-րդ դարի սկիզբը նաև նշանավորեց ներգաղթի հսկայական դարաշրջան, և սոցիոլոգները ևս մեկ անգամ փորձում են հասկանալ, թե ինչ ազդեցություն է թողնում ներգաղթը հասարակության և հենց ներգաղթյալների վրա[8]։

Ամերիկյան սոցիոլոգիայում ձուլումը տարբեր իմաստներ ուներ։ Հենրի Փրատ Ֆերչայլդը ամերիկյան ձուլումը կապում է ամերիկյանացման կամ «հալեցման կաթսայի» տեսության հետ։ Որոշ գիտնականներ նույնպես կարծում էին, որ ձուլումը և կուլտուրացիան հոմանիշներ են։ Ընդունված տեսակետի համաձայն, ձուլումը «մեկնաբանության և միաձուլման գործընթաց է» մեկ այլ խմբի կամ անձի կողմից։ Դա կարող է ներառել հիշողություններ, վարքագիծ և զգացմունքներ։ Կիսելով իրենց փորձն ու պատմությունը՝ նրանք միախառնվում են ընդհանուր մշակութային կյանքին[19]։ Հարակից տեսություն է կառուցվածքային բազմակարծությունը, որն առաջարկել է ամերիկացի սոցիոլոգ Միլթոն Գորդոնը։ Այն նկարագրում է ամերիկյան իրավիճակը, երբ չնայած էթնիկ խմբերի մշակութային ձուլմանը ամերիկյան հասարակության հիմնական հոսքին, նրանք պահպանեցին կառուցվածքային տարանջատումը[20]։ Գորդոնը պնդում էր, որ կա ներգաղթյալների սահմանափակ ինտեգրում ամերիկյան սոցիալական հաստատություններին, ինչպիսիք են կրթական, մասնագիտական, քաղաքական և սոցիալական խմբավորումները[5]։

1607-1776 թվականների գաղութատիրության ժամանակաշրջանում անհատները ներգաղթեցին բրիտանական գաղութներ երկու շատ տարբեր ճանապարհներով՝ կամավոր և հարկադիր միգրացիա։ Նրանք, ովքեր սեփական կամքով գաղթեցին, նրանց գրավում էին էժան հողի, բարձր աշխատավարձի և բրիտանական Հյուսիսային Ամերիկայի[21] խղճի ազատության գրավչությունը։ Երկրորդ կեսին գաղութներ հարկադիր միգրանտների ամենամեծ բնակչությունը աֆրիկացի ստրուկներն էին[22]։ Ստրկությունը տարբերվում էր մյուս հարկադիր միգրացիաներից, քանի որ, ի տարբերություն դատապարտյալների, չկար ազատություն վաստակելու հնարավորություն, թեև որոշ ստրուկներ դուրս էին բերվել ամերիկյան քաղաքացիական պատերազմին[23]նախորդող դարերում։ Ստեղծված իրավիճակում ներգաղթի երկար պատմությունը նշանակում է, որ ներգաղթյալների տեղը դասակարգային, ռասայական և էթնիկական հիերարխիայի առումով ավանդական պայմաններուն ավելի կառուցված կամ հաստատված է, բայց մյուս կողմից՝ նոր դարպասները ներգաղթի մեծ պատմություն չունեն։ Եվ այսպես, ներգաղթյալների տեղը դասակարգային, ռասայական և էթնիկական հիերարխիայի առումով ավելի քիչ է սահմանված, և ներգաղթյալները կարող են ավելի մեծ ազդեցություն ունենալ իրենց դիրքը որոշելու համար։ Երկրորդ, նոր դարպասների չափը կարող է ազդել ներգաղթյալների ձուլման վրա։ Ավելի փոքր դարպաս ունենալը կարող է ազդել ներգաղթյալների և բնիկ մարդկանց միջև ռասայական տարանջատման մակարդակի վրա։ Երրորդ, ինստիտուցիոնալ պայմանավորվածությունների տարբերությունը կարող է ազդել ներգաղթյալների ձուլման վրա։ Ավանդական դարպասները, ի տարբերություն նոր դարպասների, ունեն բազմաթիվ հաստատություններ, որոնք ստեղծվել են ներգաղթյալներին օգնելու համար, ինչպիսիք են իրավաբանական օգնությունը, բյուրոները և սոցիալական կազմակերպությունները։ Վերջապես, Ուոթերսը և Խիմենեսը միայն ենթադրել են, որ այդ տարբերությունները կարող են ազդել ներգաղթյալների ձուլման վրա և հետազոտողների վրա, որոնք պետք է գնահատեն ներգաղթյալների ձուլումը[8]։

Ավելին, ներգաղթյալների առաջխաղացումը և ինտեգրումը Միացյալ Նահանգներ 2000[24] թվականից ի վեր կազմում է ԱՄՆ բնակչության աճի 29%-ը։ Ներգաղթյալների վերջին ժամանումը Միացյալ Նահանգներ ուշադիր ուսումնասիրվել է վերջին երկու տասնամյակների ընթացքում։ Արդյունքները ցույց են տալիս ներգաղթի շարժիչ գործոնները, ներառյալ քաղաքացիությունը, տան սեփականությունը, անգլերեն լեզվի իմացությունը, աշխատանքի կարգավիճակը և ավելի լավ եկամուտ ստանալը[25]։

Կանադա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կանադայի բազմամշակութային պատմությունը սկիզբ է առնում 16-19-րդ դարերի եվրոպական գաղութացման ժամանակաշրջանից՝ տարածաշրջան էթնիկ եվրոպական արտագաղթի ալիքներով։ 20-րդ դարում հնդկացիները, չինացիները և ճապոնացիները ներգաղթյալների ամենամեծ խմբերն էին[26]։

1900-ականներ – այսօր. Ինտեգրում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կանադան մնում է աշխարհի ամենամեծ ներգաղթյալներից կազմված հասարակություններից մեկը։ 2016 թվականի մարդահամարը գրանցել է 7,5 միլիոն փաստագրված ներգաղթյալ, որը ներկայացնում է երկրի ընդհանուր բնակչության մեկ հինգերորդը։ Ուշադրությունը մշակութային ձուլման հռետորաբանությունից տեղափոխվել է մշակութային ինտեգրում[27]։ Ի տարբերություն ասիմիլացիոնիզմի՝ ինտեգրացիան նպատակ ունի պահպանել փոքրամասնության հասարակության արմատները՝ միաժամանակ թույլ տալով սահուն համակեցություն գերիշխող մշակույթի հետ[26]։

Բնիկ ձուլում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրալիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրալիայի աբորիգենների նկատմամբ «պաշտպանության» (նրանց սպիտակ հասարակությունից[28] բաժանելու) քաղաքականությունը կիրառող օրենսդրություն ընդունվել է Ավստրալիայի որոշ նահանգներում և տարածքներում, երբ նրանք դեռ գաղութներ էին, մինչև Ավստրալիայի դաշնությունը. Վիկտորիայում 1867.,Արևմտյան Ավստրալիա 1886 և Քվինսլենդը 1897։ Ֆեդերացիայից հետո Նոր Հարավային Ուելսը մշակեց իր քաղաքականությունը 1909 թվականին, Հարավային Ավստրալիան և Հյուսիսային տարածքը (որն այդ ժամանակ գտնվում էր հսկողության տակ և Հարավային Ավստրալիան էր) 1910–11-ին։ Ստեղծվեցին առաքելության կայանների և կառավարության կողմից ղեկավարվող աբորիգենների արգելոցներ, և աբորիգենները տեղափոխվեցին այդտեղ։ Օրենսդրությունը սահմանափակեց նրանց տեղաշարժը, արգելեց ալկոհոլի օգտագործումը և կանոնակարգեց զբաղվածությունը։ Քաղաքականությունն ամրապնդվեց 20-րդ դարի առաջին կեսին (երբ հասկացան, որ աբորիգենները չեն մահանա կամ լիովին կլանվեն սպիտակամորթ հասարակության մեջ[28]), ինչպես, օրինակ, 1953 թվականի «Բարեկեցության մասին» հրամանագրի դրույթներում, որոնցում աբորիգեններին ենթարկում։ էին պետության խնամակալությանը։ «Part-aboriginal» (հայտնի է որպես կիսակաստա) երեխաները բռնի կերպով հեռացվել են իրենց ծնողներից՝ նրանց եվրոպական ձևերով կրթելու նպատակով. աղջիկները հաճախ սովորում էին տնային ծառայողներ լինելու համար[29]։ Պաշտպանողական քաղաքականությունը դադարեցվեց, և ձուլման քաղաքականությունը տիրեց։ Սրանք առաջարկեցին, որ «լիարժեք» բնիկ ավստրալացիներին պետք է թույլ տրվի «անհետանալ», մինչդեռ «կիսակաստաներին» խրախուսվում էր ձուլվել սպիտակամորթ համայնքին։ Այս քաղաքականությամբ բնիկները համարվում էին սպիտակամորթ մարդկանցից ցածր և հաճախ խտրականության էին ենթարկվում հիմնականում սպիտակամորթ քաղաքներում աշխատանք փնտրելու համար տեղափոխվելուց հետո[28][30]։

1910-ից 1970 թվականներին բնիկ երեխաների մի քանի սերունդ հեռացվել է իրենց ծնողներից և դարձել է Գողացված սերունդներ։ Քաղաքականությունը տևական վնաս է հասցրել անհատներին, ընտանիքին և բնիկ մշակույթին[28]։

Կանադա 1800-1990-ականներ. բռնի ձուլում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

19-րդ և 20-րդ դարերի ընթացքում և շարունակվելով մինչև 1996 թվականը, երբ փակվեց կանադական հնդկական վերջին բնակելի դպրոցը, Կանադայի կառավարությունը, քրիստոնեական եկեղեցիների աջակցությամբ, սկսեց ասիմիլացիոն արշավ՝ Կանադայում բնիկ ժողովուրդներին բռնի կերպով ձուլելու համար։ Կառավարությունը համախմբեց իշխանությունը բնիկների հողի վրա պայմանագրերի և ուժի կիրառման միջոցով՝ ի վերջո բնիկ ժողովուրդների մեծ մասին մեկուսացնելով պահուստներում։ Արգելվել են ամուսնական արարողությունները և հոգևոր արարողությունները, իսկ հոգևոր առաջնորդները բանտարկվել են։ Բացի այդ, Կանադայի կառավարությունը ստեղծեց ընդարձակ բնակելի դպրոցական համակարգ՝ երեխաներին ձուլելու համար։ Բնիկ երեխաներին բաժանել են իրենց ընտանիքներից և այլևս թույլ չեն տվել իրենց մշակույթն արտահայտել այս նոր դպրոցներում։ Նրանք իրավունք չունեին խոսել իրենց լեզվով կամ կիրառել իրենց ավանդույթները՝ առանց պատիժ ստանալու։ Քրիստոնեական եկեղեցու կողմից բռնության և սեռական բռնության բազմաթիվ դեպքեր են եղել։ Կանադայի Ճշմարտության և հաշտեցման հանձնաժողովը եզրակացրեց, որ այս ջանքերը մշակութային ցեղասպանություն են։ Դպրոցներն ակտիվորեն աշխատել են երեխաներին իրենց մշակութային արմատներից օտարելու ուղղությամբ։ Ուսանողներին արգելվել է խոսել իրենց մայրենի լեզվով, պարբերաբար բռնության են ենթարկվել, իսկ ուսումն ավարտելուց հետո կառավարության կողմից պայմանավորվել են ամուսնություններ։ Կանադայի կառավարության բացահայտ նպատակը կաթոլիկ և անգլիկան եկեղեցիների միջոցով բնիկ ժողովուրդներին ամբողջությամբ յուրացնելն էր կանադական ավելի լայն հասարակության մեջ և ոչնչացնել նրանց հայրենի պատմության բոլոր հետքերը[31]։

Բրազիլիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2019 թվականի հունվարին Բրազիլիայի նորընտիր նախագահ Ժաիր Բոլսոնարոն զրկեց բնիկների գործերի գործակալությանը FUNAI-ին բնիկ հողերը բացահայտելու և սահմանազատելու պատասխանատվությունից։ Նա պնդում էր, որ այդ տարածքներն ունեն շատ փոքր մեկուսացված բնակչություն և առաջարկեց դրանք ինտեգրել ավելի մեծ բրազիլական հասարակությանը[32]։ Survival International-ի համաձայն՝ «FUNAI-ից՝ Հնդկաստանի գործերի վարչությունից հեռացնելով բնիկ հողերի սահմանազատման պատասխանատվությունը և այն տալը գյուղատնտեսության նախարարությանը, գործնականում բաց պատերազմի հայտարարություն է Բրազիլիայի ցեղային ժողովուրդների դեմ»[33]։

Մեքսիկա և Պերու

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարավային Ամերիկայում մշակութային ձուլման հիմնական ներդրումը սկսվեց հետախուզման և գաղութատիրության ժամանակ, ինչպես հաճախ կարծում է Բարտոլոմե դե Լաս Կասասը, որը սկսվեց 1492 թվականին, երբ եվրոպացիները սկսեցին ուսումնասիրել Ատլանտյան օվկիանոսը՝ փնտրելով «Հնդկաստանը», ինչը հանգեցրեց Ամերիկայի բացահայտմանը։ Եվրոպան գերիշխող մնաց Ամերիկայի բնիկ բնակչության նկատմամբ, քանի որ այնպիսի ռեսուրսներ, ինչպիսիք են աշխատուժը, բնական ռեսուրսները, օրինակ՝ փայտանյութը, պղինձը, ոսկին, արծաթը և գյուղատնտեսական ապրանքները հեղեղվեցին Եվրոպա, սակայն այդ ձեռքբերումները միակողմանի էին, քանի որ բնիկ խմբերը չեն շահում առևտրային գործարքներից։ գաղութատիրական տերությունների հետ[34]։ Բացի այդ, գաղութատիրական մետրոպոլիաները, ինչպիսիք են Պորտուգալիան և Իսպանիան, պահանջում էին, որ Հարավային Ամերիկայի գաղութները ձուլվեն եվրոպական սովորույթներին, ինչպիսիք են Սուրբ Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցուն հետևելը, իսպաներենի կամ պորտուգալերենի ընդունումը բնիկ լեզուների փոխարեն և ընդունել եվրոպական ոճի կառավարություն[35]։

Ուժեղ ձուլման քաղաքականության միջոցով գաղութատիրական տերությունները, ինչպիսին Իսպանիան է, կիրառեցին բռնության մեթոդներ՝ բնիկների[36] վրա մշակութային գերակայություն հաստատելու համար։ Օրինակներից մեկը տեղի ունեցավ 1519 թվականին, երբ իսպանացի հետախույզ Էրնան Կորտեսը հասավ Տենոչտիտլան՝ Մեքսիկայում Ացտեկների կայսրության սկզբնական մայրաքաղաքը։ Այն բանից հետո, երբ հայտնաբերեց, որ ացտեկները մարդկային զոհաբերություններ էին անում, Կորտեսը սպանեց բարձրաստիճան ացտեկներին և գերի պահեց ացտեկների կառավարիչ Մոկտեզումա II-ին։ Կարճ ժամանակ անց Կորտեսը սկսեց դաշինքներ ստեղծել Տենոչտիտլանում իշխանությունը վերսկսելու համար և այն վերանվանեց Մեխիկո Սիթի։ Առանց սպանությունների և վարակիչ հիվանդությունների միջոցով իշխանությունը խլելու, իսպանացի կոնկիստադորները (համեմատաբար փոքրաթիվ) չէին կարողանա գրավել Մեքսիկան և շատ մարդկանց դարձի բերել կաթոլիկությանն և ստրկությանն։ Թեև իսպանացիներն ազդել են Հարավային Ամերիկայի բնիկ ժողովուրդների լեզվական և կրոնական մշակութային ձուլման վրա գաղութատիրության ժամանակ, բնիկ շատ լեզուներ, ինչպիսին է Ինկան լեզվի կեչուան, դեռևս օգտագործվում են այնպիսի վայրերում, ինչպիսին Պերուն է մինչև այսօր առնվազն 4 միլիոն մարդ։

Նոր Զելանդիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

18-րդ դարի վերջից սկսած Նոր Զելանդիայի գաղութացման ընթացքում բնիկ մաորի բնակչության ձուլումը եկող եվրոպացի այցելուների և վերաբնակիչների մշակույթին սկզբում տեղի ունեցավ ինքնաբուխ։ Գենետիկական ձուլումը սկսվել և շարունակվել է. 1961թ. Նոր Զելանդիայի մարդահամարը մաորիների միայն 62,2%-ին դասակարգեց որպես «լիարժեք մաորիներ»[37]։ (Համեմատե՛ք Pākehā մաորին:) Լեզվական ձուլումը նույնպես տեղի է ունեցել վաղ և շարունակական. եվրոպացի վերաբնակիչները որդեգրել և հարմարեցրել են մաորի բառերը, մինչդեռ եվրոպական լեզուներն ազդել են մաորի բառապաշարի վրա (և, հնարավոր է, հնչյունաբանության վրա)[38]։

19-րդ դարում գաղութային կառավարությունները դե ֆակտո խրախուսում էին ձուլման քաղաքականությունը[39]. 20-րդ դարի վերջին քաղաքականությունը նպաստում էր երկմշակութային զարգացմանը[40]։ Մաորիները հեշտությամբ և վաղ որդեգրեցին եվրոպական նյութական մշակույթի որոշ ասպեկտներ (մետաղներ[41], մուշկետներ[42], կարտոֆիլ[43]) համեմատաբար արագ։ Ներմուծված գաղափարները, ինչպիսիք են գիրը[44], քրիստոնեությունը[45], միապետությունը, աղանդավորությունը, ամենօրյա եվրոպական ոճի հագուստը[46] կամ ստրկության դեմ անհավանությունը[47], ավելի դանդաղ տարածվեցին։ Հետագա զարգացումները (սոցիալիզմ[48], հակագաղութատիրական տեսություն[49], նոր դարաշրջանի գաղափարներ) ավելի շարժուն դարձան միջազգային մակարդակով։ Երկարատև տեսակետներից մեկը մաորիի կոմունալիզմը ներկայացնում է որպես եվրոպական ոճի անհատականության հետ չյուրացված[50]։

Ծանոթություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Spielberger, Charles (2004). Encyclopedia of Applied Psychology. New York: Academic Press. էջեր 615. ISBN 9780126574104.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Cultural Assimilation» (PDF).
  3. ↑ «assimilationism». Dictionary.com. Rock Holdings.
  4. ↑ «Cultural Assimilation».(չաշխատող հղում)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Abe, David K. (2017 թ․ հուլիսի 19). Rural Isolation and Dual Cultural Existence: The Japanese-American Kona Coffee Community. Cham: Palgrave Macmillan. էջեր 17–18. ISBN 9783319553023.
  6. ↑ Carter, Prudence L. (2005 թ․ սեպտեմբերի 15). Keepin' It Real: School Success Beyond Black and White (անգլերեն). Oxford University Press. ISBN 9780199883387.
  7. ↑ 7,0 7,1 «assimilation | Definition, History, & Facts». Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 28-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Waters, Mary C.; Jiménez, Tomás R. (2005). «Assessing Immigrant Assimilation: New Empirical and Theoretical Challenges». Annual Review of Sociology. 31 (1): 105–125. doi:10.1146/annurev.soc.29.010202.100026. S2CID 9815854.
  9. ↑ Clark, W. (2003). Immigrants and the American Dream: Remaking the Middle Class. New York: Guilford Press. ISBN 978-1-57230-880-0.
  10. ↑ Bleakley, Hoyt; Chin, Aimee (2004 թ․ մայիս). «Language Skills and Earnings: Evidence from Childhood Immigrants*». Review of Economics and Statistics. 86 (2): 481–496. doi:10.1162/003465304323031067. ISSN 0034-6535. S2CID 18694108.
  11. ↑ 11,0 11,1 Schachter, Ariela (2016 թ․ հոկտեմբերի 1). «From "Different" to "Similar": An Experimental Approach to Understanding Assimilation». American Sociological Review (անգլերեն). 81 (5): 981–1013. doi:10.1177/0003122416659248. ISSN 0003-1224. S2CID 151621019.
  12. ↑ Hainmueller, Jens; Hopkins, Daniel J. (2015). «The Hidden American Immigration Consensus: A Conjoint Analysis of Attitudes toward Immigrants». American Journal of Political Science. 59 (3): 529–548. doi:10.1111/ajps.12138. ISSN 0092-5853. JSTOR 24583081.
  13. ↑ 13,0 13,1 Wang, Yikang; Li, Ting; Noltemeyer, Amity; Wang, Aimin; Zhang, Jinghua; Shaw, Kevin (2017 թ․ նոյեմբերի 30). «Cross-Cultural Adaptation of International College Students in the United States». Journal of International Students (անգլերեն). 8 (2): 821–842. doi:10.32674/jis.v8i2.116. ISSN 2162-3104.
  14. ↑ 14,0 14,1 Ward, Colleen A. (2001). The psychology of culture shock. Bochner, Stephen., Furnham, Adrian. (2nd ed.). Hove, East Sussex: Routledge. ISBN 978-0415162340. OCLC 44927055.
  15. ↑ Caligiuri, Paula; DuBois, Cathy L.Z.; Lundby, Kyle; Sinclair, Elizabeth A (2020 թ․ դեկտեմբերի 1). «Fostering international students' sense of belonging and perceived social support through a semester-long experiential activity». Research in Comparative and International Education (անգլերեն). 15 (4): 357–370. doi:10.1177/1745499920954311. ISSN 1745-4999. S2CID 225001702.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Angelini, Viola; Casi, Laura; Corazzini, Luca (2015 թ․ հուլիսի 1). «Life satisfaction of immigrants: does cultural assimilation matter?» (PDF). Journal of Population Economics (անգլերեն). 28 (3): 817–844. doi:10.1007/s00148-015-0552-1. ISSN 1432-1475. S2CID 9417180.
  17. ↑ 17,0 17,1 D’Souza, Clare; Halimi, Tariq; Singaraju, Stephen; Sillivan Mort, Gillian (2016 թ․ սեպտեմբերի 21). «Examination of cultural shock, intercultural sensitivity and willingness to adapt». Education + Training. 58 (9): 906–925. doi:10.1108/ET-09-2015-0087. ISSN 0040-0912.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 Belford, Nish (2017). «International Students from Melbourne Describing Their Cross-Cultural Transitions Experiences: Culture Shock, Social Interaction, and Friendship Development». Journal of International Students (անգլերեն). 7 (3): 499–521. doi:10.32674/jis.v7i3.206. ISSN 2162-3104.
  19. ↑ «Assimilation facts, information, pictures | Encyclopedia.com articles about Assimilation». www.encyclopedia.com. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
  20. ↑ Anderson, Shannon Latkin (2016). Immigration, Assimilation, and the Cultural Construction of American National Identity. New York: Routledge. էջ 135. ISBN 9781138100411.
  21. ↑ Spickard, Paul (2007). Almost All Aliens: Immigration, Race, and Colonialism in American History and Identity. New York: Routledge. էջեր 50–51.
  22. ↑ «An Overview of the Trans-Atlantic Slave Trade». Brewminate: A Bold Blend of News and Ideas (ամերիկյան անգլերեն). 2018 թ․ հուլիսի 25. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 14-ին.
  23. ↑ «A Brief History of U.S. Immigration Policy from the Colonial Period to the Present Day». www.cato.org. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 14-ին.
  24. ↑ «Chapter 5: U.S. Foreign-Born Population Trends». Pew Research Center's Hispanic Trends Project (ամերիկյան անգլերեն). 2015 թ․ սեպտեմբերի 28. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 14-ին.
  25. ↑ «Assimilation Today». Center for American Progress (անգլերեն). 2010 թ․ սեպտեմբեր. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 14-ին.
  26. ↑ 26,0 26,1 Griffith, Andrew (2017 թ․ հոկտեմբերի 31). «Building a Mosaic: The Evolution of Canada's Approach to Immigrant Integration». migrationpolicy.org (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
  27. ↑ «Canadian Multiculturalism». lop.parl.ca. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 16-ին.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 «A White Australia». Australians Together. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  29. ↑ Australian Law Reform Commission (2010 թ․ օգոստոսի 18). «3. Aboriginal Societies: The Experience of Contact: Changing Policies Towards Aboriginal People». Recognition of Aboriginal Customary Laws. ALRC Report 31. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  30. ↑ Northern Territory Administration. Welfare Branch (1959). «Annual Report 1958/59» (PDF). Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 10-ին – via AIATSIS.
  31. ↑ «Honouring the Truth, Reconciling for the Future: Summary of the Final Report of the Truth and Reconciliation Commission of Canada» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ հունիսի 26-ին.
  32. ↑ «Brazil's new president makes it harder to define Indigenous lands». Global News. 2019 թ․ հունվարի 2.
  33. ↑ «President Bolsonaro 'declares war on Brazil's Indigenous peoples – Survival responds». Survival International. 2019 թ․ հունվարի 3.
  34. ↑ «The American Yawp».
  35. ↑ «The Columbian Exchange: Biological and Cultural Consequences of 1492». Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 15-ին. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 27-ին.
  36. ↑ Gabbert, Wolfgang (2012). «The longue durée of Colonial Violence in Latin America». Historical Social Research / Historische Sozialforschung. 37 (3 (141)): 254–275. ISSN 0172-6404. JSTOR 41636608.
  37. ↑ New Zealand. Department of Statistics (1962). Population Census, 1961. Vol. 10. էջ 23. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 16-ին. «Full-blood Maoris totalled 103,987 [...], or 62 2 per cent of the Maori population as it is defined for the purposes of the census.»
  38. ↑ Thomason, Sarah Grey (2001). Language Contact. Reference, Information and Interdisciplinary Subjects Series. Georgetown University Press. էջ 135. ISBN 9780878408542. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 16-ին. «It is possible that, although older English loanwords were nativized into Maori phonology, newer loanwords are no longer being nativized, with the eventual result being a changed Maori phonological system.»
  39. ↑ Hoskins, Te Kawehau; McKinley, Elizabeth (2015). «New Zealand: Maori Education in Aotearoa». In Crossley, Michael; Hancock, Greg; Sprague, Terra (eds.). Education in Australia, New Zealand and the Pacific. Education Around the World. London: Bloomsbury Publishing. էջ 159. ISBN 9781472503589. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «The gaping disparity in outcomes between indigenous Māori students and Pākehā (New Zealand Europeans) has its genesis in the colonial provision of education for Māori driven by a social policy of cultural assimilation and social stratification for over 100 years.»
  40. ↑ Hoskins, Te Kawehau; McKinley, Elizabeth (2015). «New Zealand: Maori Education in Aotearoa». In Crossley, Michael; Hancock, Greg; Sprague, Terra (eds.). Education in Australia, New Zealand and the Pacific. Education Around the World. London: Bloomsbury Publishing. էջ 159. ISBN 9781472503589. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «From the 1970s, Maori activism across the social field has led to [...] a formal social policy of biculturalism and iwi (tribes) positioned as partners with the state.»
  41. ↑ Neich, Roger (2001). Carved Histories: Rotorua Ngati Tarawhai Woodcarving. Auckland: Auckland University Press. էջ 147. ISBN 9781869402570. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «The change from stone to metal tools occurred at different times in different areas of the North Island, depending on the amount of contact with European visitors. In the coastal areas this happened very early, starting with the metal obtained from Captain Cook's men and other eighteenth-century explorers such as Jean-Francois-Marie de Durville and Marion du Fresne, followed very soon after by the sealers and whalers. Away from the coasts, the first metals arrived later, in the early nineteenth century, usually as trade items brought by missionary explorers.»
  42. ↑ Smith, Ian (2019). «Sojourning settlers». Pākehā Settlements in a Māori World: New Zealand Archaeology 1769–1860. Wellington: Bridget Williams Books (published 2020). էջ 129. ISBN 9780947492496. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «It appears that firearms were first acquired by Māori somewhere in the northern North Island about 1806 or 1807.»
  43. ↑ Harris, Warwick; Kapoor, Promila, eds. (1988). Nga Mahi Maori O Te Wao Nui a Tane: Contributions to an International Workshop on Ethnobotany, Te Rehua Marae, Christchurch, New Zealand, 22–26 February 1988. Botany Division, DSIR. էջ 181. ISBN 9780477025799. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «The first record of potatoes being grown in New Zealand is dated 1769. [...] The Maori community were quick to see the advantages the potato had over the kumara: its greater cold tolerance, better storage qualities and higher yields.»
  44. ↑ McKenzie, Donald Francis (1985). Oral Culture, Literacy & Print in early New Zealand: The Treaty of Waitangi. Wellington: Victoria University Press. էջ 20. ISBN 9780864730435. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «In the early 1830s we see the hesitant beginnings of letter writing in written requests for baptism [...]. The effective use of letters for political purposes was many years away. Nor did printing of itself become a re-expressive tool for the Maori until the late 1850s.»
  45. ↑ Crosby, Alfred W. (1986). Ecological Imperialism: The Biological Expansion of Europe, 900–1900. Studies in Environment and History (2 ed.). Cambridge: Cambridge University Press (published 2004). էջ 246. ISBN 9781107394049. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «There were no Maori conversions up to 1825, and only a few - usually of the moribund - between 1825 and 1830.»
  46. ↑ King, Michael (2003). The Penguin History of New Zealand. ReadHowYouWant.com (published 2011). էջ 286. ISBN 9781459623750. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «Traditional Maori clothing had gone out of general use by the 1850s (and much earlier in communities associated with whaling and trading and those close to European settlements), though it would still be donned, especially cloaks, for ceremonial occasions and cultural performances. As the European settler population had begun to swell in the 1840s, so European clothes, new and second-hand, had become widely available along with blankets, which had the advantage of being usable as clothing and/or bedding.»
  47. ↑ Petrie, Hazel (2015). Outcasts of the Gods? The Struggle over Slavery in Maori New Zealand. Auckland University Press. ISBN 9781775587859. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին.
  48. ↑ Stoddart-Smith, Carrie (2016). «Radical kaupapa Maori politics». In Godfery, Morgan (ed.). The Interregnum: Rethinking New Zealand. BWB Texts. Vol. 39. Bridget Williams Books. էջեր 38–39. ISBN 9780947492656. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. «[...] different western ideas may complement the diverse perspectives of kaupapa Māori frameworks, but it would be an error to construe such ideas as essential to them. Many Māori drive a socialist agenda, for example, and although there are commonalities with some aspects of tikanga Māori, socialism as a political philosophy should not be seen to be implied by Māori narratives.»
  49. ↑ Buick-Constable, John (2005). «Indigenous State Relations in Aotearoa/New Zealand: A Contractual Approach to Self-determination». In Hocking, Barbara Ann (ed.). Unfinished Constitutional Business?: Rethinking Indigenous Self-determination. Canberra: Aboriginal Studies Press. էջ 120. ISBN 9780855754662. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 16-ին. «From the 1970s, [...] in the wake of a changed international climate of human rights and anti-colonialism, Indigenous peoples around the world sought a reinvigoration of their Indigenous identity and a renewal of their Indigenous self-determination. [...] Largely in tandem with these trends has been a renaissance of the theory and practice of contractualism [...]. The history of Maori-Crown relations in Aotearoa/New Zealand is exemplary of this contractual approach in the struggles of Maori for self-determination historically and contemporaneously.»
  50. ↑ For example: Ward, Alan (1974). «Myths and Realities». A Show of Justice: Racial 'amalgamation' in Nineteenth Century New Zealand. Auckland University Press (published 2013). ISBN 9781869405717. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 16-ին. «It is often said that Western individualism is in conflict with Polynesian communalism [...]. It is hardly surprising that today Maori attitudes to the law appear more ambivalent than they did in the 1870s and 1880s.»

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մշակութային ձուլում» հոդվածին։
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մշակութային_ձուլում&oldid=10092266» էջից