Մկրտիչ Մարկոսյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մարկոսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Մկրտիչ Մարկոսյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 23, 1938 |
| Ծննդավայր | Դիարբեքիր, Թուրքիա |
| Վախճանվել է | ապրիլի 2, 2022 (83 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Թուրքիա |
| Մասնագիտություն | գրող և վիպասան |
| Քաղաքացիություն |  Թուրքիա |
| Կրթություն | Ստամբուլի համալսարան, Ստամբուլի համալսարանի գրականության ֆակուլտետ, Պեզճյան մայր վարժարան և Կեդրոնական վարժարան |
| Աշխատավայր | Սուրբ Խաչ դպրեվանք և Ժամանակ |
 Mıgırdic Margosyan Վիքիպահեստում | |
Մկրտիչ Մարկոսյան (թուրքերեն՝ Mıgırdiç Margosyan, դեկտեմբերի 23, 1938, Դիարբեքիր, Թուրքիա - ապրիլի 2, 2022, Թուրքիա)[1], հայ գրող։
Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1938 թվականի դեկտեմբերի 23-ին, Դիարբեքիրի Հանչեփեք թաղամասում (Գյավուրի թաղ)։ Կրթությունն ստացել է Սուլեյման Նազիֆ նախակրթարանում, Զիա Գյոքալփի անվան միջնակարգ դպրոցում, այնուհետև Ստամբուլի Պեզճյան միջնակարգ դպրոցում և Կեդրոնական վարժարանում։ Ավարտել է Ստամբուլի համալսարանի Գրականության ֆակուլտետի փիլիսոփայության բաժինը։
Մանկավարժական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1966-1972 թվականներին Սկյուտարի Սելամսըզում գտնվող Սուրբ Խաչ Դպրեվանքի հայկական վարժարանի տնօրենի պաշտոնը վարելու հետ մեկտեղ եղել է փիլիսոփայության, հոգեբանության, հայոց լեզվի և գրականության ուսուցիչ։ Ուսուցչությունը թողնելով՝ հետագայում զբաղվել է առևտրով։
Գրական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրել սկսել է Կեդրոնական վարժարանում ուսանելու տարիներին։ 1959 թվականին Վարդգես Կարագյոզյանի հետ հրատարակել է «Թօ» ամսագիրը։ «Մարմարա» թերթում լույս տեսնող հայերեն պատմվածքների մի մասը 1984 թվականին լույս է տեսել «Մեր այդ կողմերը» վերնագրով գրքում։ 1988 թվականին այն Փարիզում արժանացել է «Էլիզ Քավուքչույան» գրական մրցանակին, որը տրվում էր հայերեն ստեղծագործող գրողներին։ Հրատարակվել են նաև «Գյավուրի թաղ» (1992)[2], «Ասա՛, Մարկո՛ս, որտեղացի՞ ես» (1995), «Մեր տոմսը հատեց Ստամբուլը» (1998) թուրքերեն գրքերը, որոնց հրատարակությունից հետո՝ 1999 թվականին, հաջորդել է երկրորդ հայերեն՝ «Տիգրիսի ափերեն» գիրքը։ «Գյավուրի թաղ»-ը «Ավեստա» հրատարակչության կողմից «Li Ba Me, Li Wan Deran: Taxa Filla» («Մեր այն կողմերը») վերնագրով քրդերեն է թարգմանվել 1999 թվականին։
|
Արտագաղթել նշանակում է վերացնել և աստիճանական անկման հասցնել որևէ մշակույթ։ Հաղթահարենք արգելքները` Դիարբեքիրի մշակութային ժառանգությանը տեր կանգնելու համար։ Հակառակ դեպքում լեզու սովորելու համար ստիպված կլինեք Ստամբուլ գնալ, ինչպես վարվեցի ես։ - Մկրտիչ Մարկոսյան
|
|
2006 թվականին թուրքերենով գրված «Համրիչի հատիկներ» հուշապատումը տարբեր թերթերում լույս տեսած հոդվածներից «Արաս» հրատարակչության կողմից գրքի վերածված երեք հատընտիրներն են` «Զուռնա» (2009, «Ակօս» թերթում լույս տեսած հոդվածներ), «Ատամնափորիչ» (2010, «Ենի Յուզյըլ» և «Գյունդեմ» թերթերի հոդվածներ) և «Կեռիկով ասեղ» (2010, «Էվրենսել» թերթի հոդվածներ)[3]։
2016 թվականին լույս է տեսել գրողի՝ աշխարհի ստեղծման պատմությունը երգիծանքով ներկայացրած գիրքը՝ «Աստծո մատյանը»։
2018 թվականին ծննդյան 80-ամյակի առթիվ «Արաս» հրատարակչությունը հրատարակել է «Ֆըլլանամե» ժողովածուն, որը ներառում է գրողի գրած հինգ ստեղծագործությունները, ինչպես նաև Էմրե Զեյթինօղլուի նկարներն ու զեկուցումը, որոնց հիմքում ընկած են Մարկոսյանի պատմությունները։
Հրատարակված գրքերը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հարգանքի տուրք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դիարբեքիրի Սուր գավառի տեղական ինքնակառավարման մարմնի խորհրդի 2009 թ. դեկտեմբերի 9-ի որոշմամբ Հասըրլը թաղամասի Դիրեքչի փողոցը վերանվանվել է հայ գրող Մկրտիչ Մարկոսյանի անվամբ։ Այդ կապակցությամբ Սուրի քաղաքապետ Աբդուլա Դեմիրթաշը հայտարարել է, որ «իրենք հարգում և տեր են կանգնում Դիարբեքիրի մտավորական անհատականություններին»[4]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Կյանքից հեռացել է «Տիգրանակերտի հայ պատմիչը»». arevelk.am. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 2-ին.
- ↑ «Թուրքիայում լույս է տեսել Մկրտիչ Մարկոսյանի «Գյավուրի թաղ» գրքի անգլերեն թարգմանությունը». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 22-ին.
- ↑ «Մկրտիչ Մարկոսյանի անմահ ստեղծագործությունն այժմ երեք լեզվով».
- ↑ https://armenpress.am/arm/news/584108.html.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(օգնություն)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մկրտիչ Մարկոսյան» հոդվածին։ |
| ||||||||
