Jump to content

Լոլա Մորա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լոլա Մորա
Lola Mora
Ծնվել էնոյեմբերի 17, 1866(1866-11-17)[1]
ԾննդավայրEl Tala, Սալտա, Արգենտինա
Վախճանվել էհունիսի 7, 1936(1936-06-07)[2] (69 տարեկան)
Մահվան վայրԲուենոս Այրես, Արգենտինա
ՔաղաքացիությունԱրգենտինա
Մասնագիտությունքանդակագործ և նկարչուհի
Ոճկլասիցիզմ
Թեմաներքանդակագործություն
Ուշագրավ աշխատանքներFuente de las Nereidas?
ԱշակերտներGonzalo Leguizamón Pondal?[3]
 Lola Mora Վիքիպահեստում

Դոլորես Կանդելարիա Մորա Վեգա (իսպ.՝ Dolores Candelaria Mora Vega, հայտնի է որպես Լոլա Մորա, նոյեմբերի 17, 1866(1866-11-17)[1], El Tala, Սալտա, Արգենտինա - հունիսի 7, 1936(1936-06-07)[2], Բուենոս Այրես, Արգենտինա), արգենտինացի քանդակագործ, որը ծնվել է Արգենտինայի Սալթա նահանգում գտնվող Էլ Տալա քաղաքում։ Նա հայտնի է եղել որպես արվեստի բնագավառի ռահվիրա։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լոլա Մորան Ռոմուալդո Ալեխանդրո Մորայի դուստրն էր, որը իսպանական Տուքուման նահանգի բարգավաճ հողատեր էր։ Ռոմուալդոն ուներ յոթ երեխա` երեք տղա և չորս աղջիկ։ Ընտանիքում Լոլա Մորան երրորդ երեխան էր։ Նրա ծնողները որոշում են, որ իրենց աղջիկները` բոլոր մյուսների նման նույնպես պետք է ունենան լավագույն կրթություն։ 1870 թվականին, երբ Լոլան 4 տարեկան էր, ծնողները որոշեցին ընտանիքով տեղափոխվել Սան Միգուել դել Տուզիան։ 1874 թվականին, երբ Լոլան 7 տարեկան էր, նա եղել է Քոլեգիո Սարմիենտո դե Տուքուման նահանգի գիշերօթիկ դպրոցի աշակերտ։ 1885 թվականին դժբախտ դեպք տեղի ունեցավ ինչի հետևանքով նրա ծնողները մահացան։ Նրա ավագ քույրը` Պաուլա Մորա Վեգան ամուսնացավ ինժեներ Գիլերմո Ռուքերի հետ։ Նրանք միասին հոգ էին տանում որբ երեխաների մասին[4]։

1903 թվականին Մորան աշխատում է իր Ներեդի քանդակի վրա

20 տարեկանում նա սկսում է նկարել նկարներ, բայց որոշ ժամանակ անց նա ավելի կատարելագործվում է քանդակագործության մեջ։ Նա արդեն կարողանում էր քանդակել մարմարի և գրանիտի վրա։ Նա այդ ամենը սովորել է ինքնուրույն, այնուհետև` Հռոմում[5]։ 1900 թվականին նա վերադառնում է Արգենտինա և կառավարությունը նրան հանձնարարում է ստեղծել երկու սալաքարեր Թուզիան պատմական տան համար։

1903 թվականին Բուենոս Այրես քաղաքի համար ստեղծված Ներեդիի քանդակը, որը քաղաքային խորհրդաժողովում հանդիպեց բյուրոկրատական խնդիրներին, որտեղ քանդակը տեղից տեղ տեղափոխվեց[6]։

1996 թվականին Մորային արգենտինացի ռեժիսոր Խավիեր Թորրենը հրավիրեց, որպեսզի նա կատարի «Լոլա Մորա» ֆիլմի գլխավոր հերոսուհու դերը[7]։

Կատարած աշխատանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներքևում նշված գրեթե բոլոր աշխատանքները կատարվել են Բուենոս Այրեսում

1900 թվական, Տուչումանի տանը երկու սալաքարեր, մայիսյան հեղափոխության առաջին ազգային կառավարության և Անկախության հռչակագրի թեմաներով, 1903 թվական, Նարեիդսի շատրվաններ, որն այժմ գտնվում է Պուերտո Մադերոյում, 1912 թվական, Ռուբեն Լոպեզ Լեքուբեի, Լա Ռաքոլեթա գերեզմանոցի գաղտնի կինը[8], 1913 թվական, Ավելլանեդայի հուշահամալիր, Պլասսա Ալսինա, Ավելլանեդա, Հուշարձան Ֆրանցիսկո Նարցիսո դե Լապրիդա։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. SavoyB: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088doi:10.1515/AKL
  2. 2,0 2,1 2,2 Benezit Dictionary of ArtistsOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  3. https://www.anba.org.ar/academico/leguizamon-pondal-gonzalo/
  4. Haedo, Oscar Félix (1974). Lola Mora: Vida y obra de la primera escultora argentina. Eudeba.
  5. Encyclopedia of Contemporary Latin American and Caribbean Cultures, edited by Daniel Balderston, Mike Gonzalez, Ana M. Lopez, 2002, page 994
  6. Los mejores inventos argentinos de la historia Արխիվացված 2011-10-06 Wayback Machine (Իսպաներեն)
  7. http://www.lanacion.com.ar/1054987-javier-torre-refleja-la-violencia-actual Արխիվացված 2016-02-07 Wayback Machine (Spanish-language)
  8. City of Angels: The History of Recoleta Cemetery : a Guide to Its Treasures, OLMO Ediciones, 2002, page 71

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լոլա Մորա» հոդվածին։