Լատվիայի համալսարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լատվիայի համալսարան
ռուս.՝ Латвийский университет, ռուս.՝ Высшая школа Латвии, ռուս.՝ Латвийский университет, ռուս.՝ Латвийский Государственный университет, ռուս.՝ Рижский университет, ռուս.՝ Латвийский Государственный университет, ռուս.՝ Латвийский государственный университет им. П. Стучки, լատիշ․՝ Latvijas Universitāte, լատիշ․՝ Latvijas Augstskola, լատիշ․՝ Latvijas Universitāte, լատիշ․՝ Latvijas Valsts universitāte, լատիշ․՝ Rīgas Universitāte, լատիշ․՝ Pētera Stučkas Latvijas Valsts Universitāte և լատիշ․՝ Latvijas Universitāte
Տեսակհամալսարան և հրատարակչություն
Հիմնադրված է1919
ՌեկտորGundars Berzins?
ԱնդամակցությունՈւտրեխտի ցանց, Եվրոպական համալսարանական հիմնադրամ, Եվրոպայի համալսարանների միություն[1], Ազատ մուտքով շտեմարանների կոնֆեդերացիա[2], Սպորտի և ժամանցի օբյեկտների միջազգային ասոցիացիա[3], ORCID[4] և Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալություն[5]
Երկիր Լատվիա[6]
ՏեղագրությունՌիգա
Կայքlu.lv(լատիշերեն)
Լատվիայի համալսարան (Լատվիա)##
Լատվիայի համալսարան (Լատվիա)
Լատվիայի համալսարան, Լատվիա
 University of Latvia Վիքիպահեստում

Լատվիայի համալսարան (լատիշ․՝ Latvijas Universitāte), պետական համալսարան Լատվիայի մայրաքաղաք Ռիգայում։ Հիմնադրվել է 1919 թվականին։ Համաշխարհային մասշտաբով աշխարհում զբաղեցնում է 701–750-րդ տեղը[7], Բալթյան երկրների համալսարանների շարքում Տարտուի, Տալլինի տեխնոլոգիական և Վիլնյուսի համալսարաններից հետո 4-րդ համալսարանն է[8]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կենտրոնական մասնաշենքը, որը ի սկզբանե կառուցվել է Ռիգայի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի համար

Լատվիայի համալսարանը, որը ի սկզբանե կոչվել է «Լատվիայի բարձրագույն դպրոց» (լատիշ․՝ Latvijas Augstskola), հիմնադրվել է 1919 թվականի սեպտեմբերի 28-ին Ռիգայի նախկին պոլիտեխնիկական ինստիտուտի (հիմնադրված 1862 թվականին) հենքի վրա։ Համալսարանի առաջին ռեկտորն է եղել քիմիկոս Պաուլ Վալդենը։ 1923 թվականին դպրոցն անվանվել է Լատվիայի համալսարան (Universitas Latviensis)։

1919-1940 թվականներին Լաատվիայի համալսարանը եղել է Լատվիայի բարձրագույն կրթության, գիտության և մշակույթի ամենամեծ կենտրոնը։ Համալսարանի գլխավոր շենքը զբաղեցնում է Ռաինա բուլվարի 19 հասցեում գտնվող Ռիգայի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի նախկին շենքը։

Նախապատերազմական տարիներին հնարավոր է եղել բարձրագույն ակադեմիական կրթություն ձեռք բերել ոչ միայն Լատվիայի համալսարանում, այլ նաև Լատվիայի պետական կոնսերվատորիայում և Լատվիայի գեղարվեստի ակադեմիայում։ Ժամանակի ընթացքում Լատվիայի համալսարանից առանձնացել և ինքնուրույն բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ են դարձել Լատվիայի գյուղատնտեսական համալսարանը, Ռիգայի Ստրադինի անվան համալսարանը և Ռիգայի տեխնիկական համալսարանը։

Անվանումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռիգայի տեխնիկական համալսարանի շենքը փոստային բացիկի վրա, 20-րդ դարի սկիզբ, այժմ՝ Լատվիայի համալսարան
  • Լատվիայի բարձրագույն դպրոց(1919-1923)
  • Լատվիայի համալսարան (1923-1940)
  • Լատվիայի պետական համալսարան (1940-1941, 1944-1958)
  • Համալսարան Ռիգայում (1942-1944)
  • Պյոտր Ստուչկայի անվան Լատվիայի պետական համալսարան (1958-1990)
  • Լատվիայի համալսարան (1990)

Ֆակուլտետներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Քիմիայի ֆակուլտետ
  • Ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի ֆակուլտետ
  • Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետ
  • Կրթության, հոգեբանություն և արվեստի ֆակուլտետ
  • Աշխարհագրության և երկրի մասին գիտության ֆակուլտետ
  • Պատմության և փիլիսոփայության ֆակուլտետ
  • Իրավագիտության ֆակուլտետ
  • Բժշկական ֆակուլտետ
  • Հումանիտար ֆակուլտետ
  • Սոցիալական գիտությունների ֆակուլտետ
  • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
  • Կոմպյուտերային գիտությունների ֆակուլտետ

Ի լրումն համալսարանի տարբեր ֆակուլտետների և նրա բժշկական մասնաճյուղի՝ Ռիգայի բժշկական քոլեջի (Rīgas Medicīnas koledža), համալսարանն առաջարկում է ռեսուրսներ, որոնք ավանդաբար կապված են հավատարմագրված բուհերի, այդ թվում մի քանի գրադարանների, հետազոտական կենտրոնների, ուսումնական կենտրոնների, լեզվի դպրոցի և կարիերայի կենտրոնի հետ[9]։

Մաթեմատիկայի և համակարգչային գիտությունների ինստիտուտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաթեմատիկայի և համակարգչային գիտությունների ինստիտուտ (ՄՀԳԻ) հիմնադրվել է 1959 թվականին որպես համակարգչային գիտահետազոտական կենտրոն։ Ունի 200 հետազոտողներ, ասիստենտներ, ինժեներներ, ծրագրային ապահովման մասնագետներ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://eua.eu/about/member-directory.html
  2. https://web.archive.org/web/20190714135243/https://www.coar-repositories.org/community/members-and-partners-by-country/
  3. https://iaks.sport/find-a-member
  4. https://web.archive.org/web/20231020113811/https://orcid.org/members
  5. https://web.archive.org/web/20221123144401/https://www.auf.org/les_membres/nos-membres/
  6. Բաց մատչելիության ամսագրերի տեղեկատու — 2003.
  7. QS World University Rankings 2013
  8. University comparision in Estonia, Latvia and Lithuania QS World University Rankings
  9. «LU.lv». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 15-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լատվիայի համալսարան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 504