Jump to content

Թաթավոր բադ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Թաթավոր բադ
Թաթավոր բադ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Թռչուններ
Կարգ Սագեր
Ընտանիք Բադեր
Տեսակ Թաթավոր բադ
Լատիներեն անվանում
Biziura lobata
Հատուկ պահպանություն
Արեալ
պատկեր


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Թաթավոր բադ[1] (լատին․՝ Biziura lobata) բադերի ընտանիքին պատկանող ջրային թռչուն, նրանց անվանում են նաև՝ Biziura[2].

Թաթավոր բադերը սեռական երկնորություն են արտահայտել։ Երկու սեռերի գույնը նման է, բայց արուները շատ ավելի մեծ են, քան էգերը (մարմնի երկարությունը մինչև 73 սմ, միջին հաշվով մոտ 66 սմ, քաշը ՝ 1,8-3,1 կգ)։ Էգերի մարմնի երկարությունը հասնում է 55 սմ և կշռում են 1-1.9 կգ-ի սահմաններում։ Սեռը որոշելու համար միանշանակ նշան կարող է լինել ծոծրակին, որի գույնը սև է։ Մարմնի ներքևում գտնվող մաշկի այս կլորացված մասը ձգվում է արուների մոտ մինչև կրծքավանդակը, իսկ էգերի մոտ դա թերաճ է։ Կտղուցականչի սեզոնի ընթացքում տղամարդկանց արտահոսքը այտուցվում է։ Երկու սեռերն էլ ունեն գորշ-շագանակագույն փետուրներ՝ թեթև, բարակ շերտերով, գլխի վերևի մասը, թևերն ու պոչը գրեթե սև են։ Կրծքավանդակի կողմերն և փորի ստորին հատվածը սպիտակավուն կամ շագանակագույն է` սև բծերով։ Երիտասարդ թռչունները նման են մեծահասակների էգերին, նրանց կտուցը մուգ դեղին է, և ոչ թե մոխրագույն։ Ոտքերը մուգ մոխրագույն են։ Ծիածանաթաղանթը՝ շագանակագույն։

Տարածվածություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թաթավոր բադի տարածվածությունը հիմնականում ընդգրկում է երկու մեկուսացված տարածք. մեկը գտնվում է Ավստրալիայի հարավարևմտյան մասում և Ավստրալիայի հարավարևելյան մասում, տարածված են նաև Թասմանիայում։ Երբեմն արևելքում բնակվողների տեսակը նկարագրվում է որպես ենթատեսակ, սակայն մասնագիտական միջավայրում դա մերժվում է։ Բնի պատրաստման ընթացքում տեսակը պահվում է ամբողջովին անտես և խոնավ վայրերում, ինչպես նաև խիտ եղեգնի մեծ քանակությամբ ճահճոտ տարածքներում։ Բնադրման սեզոնից դուրս նրանց տեսակը բնակվում է մասամբ ծովի ափին և գետի բերաններին։ Նրանց թիվը գնահատվում է մոտ 20-50 հազար չափահաս թռչունների[3]։

Կախված ջրի մակարդակից, նրանց բնադրման սեզոնը կարող է փոխվել և բուծումը տեղի է ունենում սեպտեմբեր և հոկտեմբեր ամիսներին։ Էգերը երբեմն բավականին ագրեսիվ կերպով պաշտպանում են իրենց ընտանիքը և բնադրման տեղը, նրանք զուգակցվում են մի քանի էգերի հետ, որոնք այնուհետև ինքնուրույն բուծում են իրենց ձագերը։ Բույնը, որում միջին հաշվով լինում է կանաչավուն երանգով սպիտակ գույնի 3-4 ձու, կառուցվում է հիմնականում չոր ծղոտներից և փոքրիկ ճյուղերից, որոնք գտնվում են խիտ բուսականության մեջ։ Բնի մեջ հազվադեպ կարով է լինել մինչև տասը ձու։ Մեծ ձվեր կարող են լինել՝ 79-54 մմ, քաշը՝ մոտ 130 գրամ։ Բադերի մարմնի վերին մասը շագանակագույն է, իսկ ստորին մասը՝ ունի սպիտակ ցածրաթափանց գունավորում։ Սովորաբար, նրանցից միայն 1-2 էգ է գոյատևում։ Նրանք ապրում և բուծում են բավականին երկար ժամանակ`մինչև 20 տարի կամ ավելի։

Նրանք հիմնականում սնվում են անողնաշարավորներով, որոնց փոխարեն երբեմն սնվում են երկկենցաղներով ու փոքր ձկները։ Բացի այդ, բուսական սնունդը, հատկապես սերմերը, հազվադեպ և քիչ են ուտում։

Ծանոթագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Beme, R. L. (Ri︠u︡rik Lʹvovich) (1994). Pi︠a︡tii︠a︡zychnyĭ slovarʹ nazvaniĭ zhivotnykh. Ptit︠s︡y : latinskiĭ, russkiĭ, angliĭskiĭ, nemet︠s︡kiĭ, frant︠s︡uzskiĭ : 11060 nazvaniĭ. Sokolov, Vladimir Evgenʹevich., Flint, Vladimir Evgenʹevich. Moskva: "RUSSO". ISBN 5-200-00643-0. OCLC 32830504.
  2. «IOC World Bird List 3.2». IOC World Bird List Datasets. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
  3. BirdLife International (2011). Species factsheet: Oxyura australis. Downloaded from http://www.birdlife.org on 22/01/2011.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Josep del Hoyo, Andrew Elliot, Jordi Sargatal. Volume 1, Ostrich to Ducks. // Handbook of the birds of the world. — Barcelona: Lynx Edicions, 1992. — ISBN 84-87334-10-5.
  • Ken Simpson, Nicolas Day, Peter Trusler. Field Guide to the Birds of Australia. — A & C Black, 2004. — ISBN 0-7136-6982-9.
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թաթավոր բադ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թաթավոր բադ» հոդվածին։