Դրակուլայի տունը
| Շարք | Dracula, Frankenstein, The Wolf Man  | |
|---|---|---|
| Ժանր | սարսափ ֆիլմ, քրոսովեր, վամպիրների մասին ֆիլմ, ֆանտաստիկ ֆիլմ, մարդագայլ ֆիլմ | |
| Ծագման երկիր | Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ | |
| Աշխատանքի բնօրինակ լեզուն | անգլերեն | |
| Թողարկման ամսաթիվ | 1945, 7 Դեկտեմբերի 1945 | |
| Ռեժիսոր | Erle C. Kenton | |
| Սցենարի հեղինակ | Edward T. Lowe, Jr. | |
| Կինոօպերատոր | Ջորջ Ռոբինսոն | |
| Մոնտաժող | Russell F. Schoengarth | |
| Կոմպոզիտոր | William Lava | |
| Պրոդյուսեր | Joseph E. Gershenson | |
| Արտադրող ընկերություն | Universal Studios | |
| Բաշխիչ ընկերություն | Universal Studios | |
| Տեսարան | Շվեյցարիա | |
| Տևողություն | 67 րոպե | |
| Կողմերի հարաբերակցությունը | Academy ratio | |
| Գույն | սև ու սպիտակ | |
| Review score | 5.2/10, 56% | |
| Կերպարներ | Ֆրանկենշթեյն, Կոմս Դրակուլա | |
| Ստեղծագործության տարածում | video on demand | |
| FSK film rating | FSK 12 | |
| Set in environment | դղյակ | |
| IMDb identifier | tt0037793 | |
Դրակուլայի տունը (անգլ.՝ House of Dracula), սարսափ ֆիլմ Universal-ի դասական սարսափ ֆիլմերի շարքից։ Ֆիլմը միանգամից երեք ցիկլերի շարունակությունն է՝ Դրակուլայի, Գայլ մարդու և Ֆրանկենշտեյնի հրեշի մասին։
Դիպաշար
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չղջիկը թռչում է դոկտոր Էդելմանի ամրոց և կերպարանափոխվում սև ֆրակով անծանոթի։ Անծանոթը տենչանքով նայում է խաղաղ քնած գեղեցկուհուն՝ միսս Մելիսա Մորելին։ Հետո նա գալիս է ամրոցի տիրոջ մոտ և ներկայանում որպես բարոն Լատոս։ Լատոսը խնդրում է իրեն թույլ տալ մտնել ամրոցի նկուղ։ Ճանապարհին բարոնը բժշկի հետ զրույց է սկսում վամպիրների մասին։ Նկուղում նա Էդելմանին ցույց է տալիս Դրակուլայի զինանշանով դագաղը և խոստովանում, որ ինքը կոմս Դրակուլան է։ Կոմսը խնդրում է բժշկին բուժել իրեն վամպիրիզմից։ Գիտության շահերից ելնելով՝ բժիշկը համաձայնում է։
Առավոտյան բժիշկը հրավիրում է իր օգնականներից մեկին՝ կուզիկ Նինային, որպեսզի պատրաստի Դրակուլայի արյունը հետազոտության համար։ Մանրադիտակում Էդելմանը տարօրինակ պատկեր է տեսնում․ կարմիր արյան բջիջների շուրջ տարօրինակ մակաբույծներ կան։
Երեկոյան Դրակուլան արթնանում է և գալիս բժշկի մոտ, որտեղ հանդիպում է միսս Մորելի հետ։ Բժիշկն առաջարկում է հակատոքսին ստեղծել՝ մակաբույծները ոչնչացնելու համար։ Կոմսին արյան փոխներարկում են անում։ Այս պահին ամրոց է գալիս Լոուրենս Թալբոտը, որը նույնպես հույս ունի բժշկի օգնությունից։ Սակայն, իմանալով, որ բժիշկը զբաղված է, Թալբոթը փախչում է։ Նա ուղիղ գնում է ոստիկանական բաժանմունք և պահանջում փակել իրեն։ Տեսուչն այնտեղ է հրավիրում նաև բժշկին։ Թալբոտը բժշկին խնդրում է օգնել։ Գալիս է լիալուսնի գիշերը, Լորենսը փոխվում է և փորձում հարձակվել ներկաների վրա, բայց խցերի ճաղավանդակները խանգարում են։
Առավոտյան Թալբոտը գալիս է բժշկի մոտ։ Բժիշկը փորձում է գտնել հիվանդության պատճառը, նա բուժման ծրագիր ունի՝ օգտագործելով էկզոտիկ բույսի սպորները։ Մինչ այդ Էդելմանը Թալբոտին առաջարկում է կրկին ոստիկանական պաշտպանության տակ լինել, բայց Լոուրենսը դժգոհ է դրանից և փորձում է ինքնասպան լինել՝ իրեն ժայռից ծովը նետելով։
Բժիշկը հուսով է, որ Թալբոտը չի մահացել և գիշերը իջնում է՝ ափամերձ քարերը հետազոտելու համար։ Լոուրենսը իսկապես այնտեղ է՝ նա հարձակվում է բժշկի վրա, բայց չի սպանում նրան։ Նա հուսահատված է կատարվածից։ Այնուամենայնիվ, Էդելմանը համոզում է Թալբոտին, որ կարող է օգնել նրան։ Թափառելիս քարանձավում նրանք հանդիպում են անգիտակից Ֆրանկենշտեյնի հրեշին։ Բայց սա միակ հայտնագործությունը չէ, պարզվում է, որ այդտեղից դեպի ամրոց գետնուղի կա։
Բժիշկը հրեշին տանում է ամրոց և նախ մտածում նրան վերակենդանացնելու մասին։ Սակայն Էդելմանը հետո փոխում է իր ծրագիրը։ Գիշերը Դրակուլան գալիս է ամրոց։ Նա փորձում է վերահսկել Մելիսայի միտքը։ Նրան ժամանակավորապես փրկում է պարանոցի խաչը։ Սակայն Դրակուլան ի վերջո ստիպում է Մելիսային հեռանալ իր հետ ամրոցից։ Սա տեսնում է Նինան, ով այդ մասին հայտնում է Էդելմանին։ Բժիշկը այգում գտնում է հաշվարկը և առաջարկում անմիջապես նոր արյան փոխներարկում անել։ Սակայն փոխներարկման ժամանակ նա կորցնում է գիտակցությունը։ Այնուհետև կոմսը քնեցնում է Նինային և փոխում արյան հոսքի ուղղությունը. արդյունքում բժշկի արյունը մտնում է բժշկի մարմին։
Մինչ բժիշկը անգիտակից վիճակում է, Դրակուլան կրկին փորձում է հասնել Մելիսային։ Սակայն բժշկին հաջողվում է արթնանալ և, օգտագործելով խաչը, վամպիրին վտարում է։ Միստր Թալբոտը նույնպես վազելով գալիս է բժշկին օգնության։ Երբ առավոտը մոտենում է, կոմսը թաքնվում է իր դագաղում։ Արևածագին բժիշկը բացում է դագաղը և Դրակուլայի մարմինը քայքայվում է։ Փոփոխություններ են տեղի ունենում հենց բժշկի մոտ՝ կատուն վախենում է նրանից, հայելու մեջ նրա արտացոլումն անհետանում է։ Դրակուլան ներխուժում է բժշկի միտք և պահանջում է կյանքի կոչել Ֆրանկենշտեյնի հրեշին։
Խելագար բժիշկը փորձում է իրագործել իր ծրագիրը։ Էդելմանը ցանկանում է վիրահատել Նինային, ում գաղտնի սիրահարված է, բայց Նինան համոզում է բժշկին նախ վիրահատել միստր Թալբոտին։
Վիրահատությունը հաջող է ընթանում, բայց գիշերը տեղի է ունենում բժշկի՝ վամպիրի վերածվելու հաջորդ փուլը։ Էդելմանը կառապանի հետ գնում է քաղաք, բայց ճանապարհին բժիշկը սպանում է նրան։ Քաղաքաբնակները արշավանք են կազմակերպում բժշկի վրա, որտեղից բժիշկը ապաստան է փնտրում իր ամրոցում։ Պարոն Թալբոտը տեսնում է նրա տարօրինակ պահվածքը։ Ոստիկանները գալիս են ամրոց, բայց Լոուրենսը կասկածվում է սպանության մեջ։ Թեեւ նա կասկածում է բժշկին, սակայն լռում է։ Հետո նա խոսում է բժշկի հետ այդ մասին և առաջարկում իր օգնությունը։ Բժիշկը խնդրում է Թալբոտին ոչինչ չանել, քանի դեռ նա չի վիրահատել Նինային, իսկ հետո թույլ է տալիս իրեն սպանել։
Սպանված ծառա Զիգֆրիդի եղբայրը գտնում է Էդելմանի բժշկական կրծքանշանը և դրդում քաղաքաբնակներին հարձակվել բժշկի դղյակի վրա։ Այս պահին սկսվում է լիալուսինը, և Թալբոտը որոշում է ստուգել, թե արդյոք վիրահատությունը օգնել է իրեն։ Իսկապես, լիալուսինը նրա վրա ոչ մի ազդեցություն չունի։ Մինչդեռ Էդելմանը փորձեր է անում Ֆրանկենշտեյնի հրեշի մարմնի հետ։ Նինան փորձում է կանգնեցնել բժշկին, բայց վերջինս սպանում է աղջկան։ Այս պահին ոստիկանները ժամանում են, սակայն վերակենդանացած հրեշը հեշտությամբ հեռացնում է նրանց։ Թալբոտը պետք է սպանի բժշկին։ Հրեշի հետ Լոուրենսի կռվի ժամանակ դղյակը բռնկվում է, իսկ բժշկի մարմինը շարունակում է վառվել՝ իր վերակենդանացրած հրեշի հետ միասին։ Թալբոտը և Մելիսան հեռանում են ամրոցից։
Դերասաններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Լոն Չեյնի կրտսեր - Լոուրենս Թալբոտ
- Ջոն Քերադայն - կոմս Դրակուլա
- Մարթա Օ'Դրիսկոլ- Միլիկա Մորել
- Լայոնել Աթվիլ - տեսուչ Հոլթս
- Օնսլոու Սթիվենս - դոկտոր Էդելման
- Ջեյն Ադամս - Նինա
- Գլեն Սթրենջ - Ֆրանկենշտեյնի հրեշը
- Լյուդվիգ Ստոսել - Զիգֆրիդ
- Սքելթոն Կնագս - Շթեյնմյուլ
Նկարահանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆիլմի արտադրությունը սկսվել է 1945 թվականի սեպտեմբերի 17-ին[1][2]։ Դերասանի համար դժվար էր այն տեսարանը, որտեղ Գլեն Սթրենջը բարձրանում էր սահող ավազից՝ բռնելով բժիշկ Նիմանի կմախքը, քանի որ շատ ցուրտ էր։ Սթրենջն ասում է, որ Չեյնին իրեն ալկոհոլ է առաջարկել, որը տաքացրել է իրեն, և կրակելուց հետո նա շտապել է իր հանդերձարան, որտեղ կրակ էր վառվում։ Իր հրեշի դիմահարդարումը հեռացնելուց հետո Սթրենջն ասաց, որ նա «այնքան ցցված էր, որ հազիվ էի վեր կենում։ Ես տաքացա, հետո կծկվեցի։ Բայց կարծում եմ, որ [Չեյնին] հենց այդ օրը փրկեց իմ կյանքը»[3]։
Ըստ Մալվերնի, հավաքածուների բյուջեն կազմել է 5000 դոլար։ Պատերազմի համար փայտանյութի և մեխերի վրա խնայելու համար վերօգտագործվեցին գոյություն ունեցող ռեկվիզիտներն ու նկարահանումները այնպիսի ֆիլմերից, ինչպիսիք են «Անտեսանելի կինը» և «Մումիայի ձեռքը»[4]։ Universal-ի նախորդ սարսափ ֆիլմերից մի քանի տեսարաններ վերօգտագործվել են Դրակուլայի տանը[5], ներառյալ երազանքի էպիզոդը, որտեղ բարձրանում է Ֆրանկենշտեյնի հարսնացուի մասերը (1935); «Ֆրանկենշտեյնի ուրվականի կրակոտ գագաթնակետի» էպիզոդները նորից հայտնվում են Էդելմանի ամրոցի այրման ժամանակ[5]։ Ֆիլմի պարտիտուրը վերօգտագործում է «Սև ուրբաթ», «Տեխնածին հրեշ», «Գայլի մարդը», «Ֆրանկենշտեյնի ուրվականը», «Ֆրանկենշտեյնը հանդիպում է գայլ մարդուն», «Ֆրանկենշտեյնի տունը», «Կարմիր ճանկը» և «Անտեսանելի մարդու վրեժը» ստեղծագործություններից[5]։ «Դրակուլայի տան» նկարահանումն ավարտվել է հոկտեմբերի 25-ին[6]։
Թողարկում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մինչ հրապարակային թողարկումը, «Դրակուլայի տունը» ցուցադրվել է Universal-ում 1945 թվականի նոյեմբերի 28-ին[7]։ Universal Pictures ընկերությունը տարածեց «Դրակուլայի տունը», որը բացվեց դեկտեմբերի 7-ին Նյու Յորքի Ռիվոլի թատրոնում[8][9]։ Ավելի ուշ այն ցուցադրվել է Նյու Յորքի Ռիալտո թատրոնում՝ դեկտեմբերի 21-ին[7]։ 1946 թվականին National Box Office Digest Annual ամսագիրը 1945 թվականի «Դրակուլայի տան» եկամուտը սահմանեց $250,000-ից $500,000: Ֆիլմը ֆինանսական առումով ավելի վատ հանդես եկավ, քան տարվա մյուս սարսափ ֆիլմերը, ինչպիսիք են Դորիան Գրեյի դիմանկարը (1945), բայց վաստակեց ավելի շատ, քան RKO-ի «Մահացածների կղզին», «The Body Snatcher» և «Zombies on Broadway» ֆիլմերը[10]։
MCA/Universal-ը թողարկեց «Դրակուլայի տունը» VHS-ով 1993 թվականին[11][12]։
Ֆիլմը թողարկվել է DVD-ով 2004 թվականին «Ժառանգության հավաքածու» վերնագրված հավաքածուով, որը ներառում էր նաև Դրակուլան (1931), Դրակուլայի աղջիկը (1936 թ.) և Դրակուլայի որդին[13]։
Ֆիլմը թողարկվել է Blu-ray-ով 2017 թվականի մայիսի 16-ին, որպես Dracula: Complete Legacy Collection հավաքածուի մի մաս[14]։
Ֆիլմի նշանակություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Universal-ի մեկնաբանությամբ երեք հիմնական սարսափ ցիկլերի թեման սպառված էր։ «Դրակուլայի տունը» ֆիլմում ցիկլերի սյուժեները միանում են և գտնում իրենց տրամաբանական ավարտը. Դրակուլան և Ֆրանկենշտեյնի հրեշը մահանում են, Լոուրենս Թալբոտը բժշկվում է։ Այստեղ ավարտվում են «լուրջ» ֆիլմերը. ցիկլերը շարունակվում են մի քանի պարոդիական ֆիլմերով։
Աղբյուրներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Brog. (1945 թ․ դեկտեմբերի 5). «House of Dracula». Variety. Vol. 160, no. 13. էջ 16. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 24-ին – via Archive.org.
- Brosnan, John (1976). The Horror People. St. Martin's Press. ISBN 0356083942.
- Butler, Craig. «House of Dracula (1945)». AllMovie. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 5-ին.
- Carradine, John (2020) [1993]. «Introduction». In Riley, Philip J. (ed.). House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
- Clarens, Carlos (1997) [1st pub. 1967]. An Illustrated History of Horror and Science-Fiction Films. Da Capo Press. ISBN 0-306-80800-5.
- Eder, Bruce (1994 թ․ օգոստոս). «Tapes & Discs». Video Magazine. Vol. 18, no. 5. New York: Reese Communications. էջ 54. ISSN 1044-7288.
- Kalmus, Herbert T. (1946). «All Features Released in 1945». National Box Office Digest Annual. էջ 18. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 24-ին – via Archive.org.
- Malvern, Paul (2020) [1993]. «Forward». In Riley, Philip J. (ed.). House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
- Mank, Gregory Wm. (2020a) [1993]. «An Interview with Jane Adams». In Riley, Philip J. (ed.). House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
- Mank, Gregory Wm. (2020b) [1993]. «Production Background». In Riley, Philip J. (ed.). House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
- Rhodes, Gary D. (2014). Tod Browning's Dracula. Tomahawk Press. ISBN 978-0-9566834-5-8.
- Riley, Philip J., ed. (2020) [1993]. House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
- Squires, John (2017 թ․ փետրվարի 23). «Movies 'Dracula' and 'The Mummy' Complete Legacy Collections Coming to Blu-ray». Bloody Disgusting. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 13-ին.
- Weaver, Tom; Brunas, Michael; Brunas, John (2007) [1990]. Universal Horrors (2 ed.). McFarland & Company. ISBN 978-0-7864-2974-5.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Weaver, Brunas, էջ 502
- ↑ Mank, 2020b, էջ 65
- ↑ Mank, 2020b, էջ 67
- ↑ Malvern, 2020, էջ 24
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Weaver, Brunas, էջ 507
- ↑ Mank, 2020b, էջ 70
- ↑ 7,0 7,1 Mank, 2020b, էջ 71
- ↑ «Theater Timetable». The Paterson Morning Call. 1945 թ․ դեկտեմբերի 6. էջ 10. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 24-ին – via Newspapers.com.
- ↑ Weaver, Brunas, էջ 501
- ↑ Kalmus, 1946, էջ 18
- ↑ «Stars Shine, But There's No Glow in These Movies». The News & Observer. 1993 թ․ սեպտեմբերի 29. էջ 10D.
- ↑ «Up From the Depths of the Vault». New York Daily News. 1993 թ․ օգոստոսի 11. էջ 41.
- ↑ Rhodes, 2014, էջ 308
- ↑ Squires, 2017
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Դրակուլայի տունը»(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում
- House of Dracula
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դրակուլայի տունը» հոդվածին։ |
|
