Դավիդ Ավիդան
Դավիդ Ավիդան եբրայերեն՝ דוד אבידן | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 21, 1934[1] |
Ծննդավայր | Թել Ավիվ, Մանդատային Պաղեստին, Միացյալ Թագավորություն |
Մահացել է | մայիսի 11, 1995[1][2] (61 տարեկան) |
Մահվան վայր | Թել Ավիվ, Իսրայել[3] |
Գերեզման | Յարկոն գերեզմանատուն |
Քաղաքացիություն | Իսրայել |
Կրթություն | Երուսաղեմի հրեական համալսարան |
Մասնագիտություն | բանաստեղծ, նկարիչ, գրող, դերասան, թարգմանիչ, կինոդերասան և կինոռեժիսոր |
Ամուսին | Bruria Avidan-Barir? |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
David Avidan Վիքիպահեստում |
Դավիթ Ավիդան (եբրայերեն՝ דוד אבידן, փետրվարի 21, 1934[1], Թել Ավիվ, Մանդատային Պաղեստին, Միացյալ Թագավորություն - մայիսի 11, 1995[1][2], Թել Ավիվ, Իսրայել[3]), իսրայելցի բանաստեղծ, նկարիչ, կինոռեժիսոր, հրապարակախոս և սցենարիստ։ Ավիդանը եբրայերենով 20 գրքերի հեղինակ է։
Կենսագրություն և գրական գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ավիդանը ծնվել է Թել Ավիվում։ Սկսել է լրջորեն զբաղվել գրական գործունեությամբ 1950-ական թվականների սկզբին` լինելով Երուսաղեմի հրեական համալսարանի ուսանող, որտեղ ուսումնասիրում էր գրականություն և փիլիսոփայություն։ Հիմնականում գրել է եբրայերեն, նաև ավանգարդիստ նկարիչ էր։ Ավիդանը թարգմանել է սեփական բանաստեղծություններն անգլերեն, ստացել մի շարք մրցանակներ թե՛ որպես բանաստեղծ, թե՛ որպես թարգմանիչ։
Նա «Լիկրատ» բանաստեղծական խմբի անդամ էր (Նաթան Զահի, Յեհուդա Ամիհայի, Մոշե Դորի և այլնի հետ)։ Ավիդանը Նոբելյան մրցանակի թեկնածու էր, բայց միևնույն ժամանակ նրան չեն առաջարկվել արժանապատիվ աշխատավարձ և չեն վճարվել հոնորարներ[4], ինչպես նաև` նրան քննադատում էին էգոցենտրիզմի, շովինիստական և տեխնոկրատական հայացքների համար։ Բացասական քննադատությունը, մասնավորապես, ստացել է նրա առաջին՝ «Կտրված շուրթերով ծորակները» բանաստեղծությունների գիրքը (1954)։ Առաջին բարենպաստ ակնարկը գրել է Գաբրիել Մոկեդը (գրական «Աշհավ» պարբերականի խմբագիրը), որը հետագայում դարձել է Ավիդանի ամենամոտ ընկերներից մեկը։
Այնուամենայնիվ, 1990-ական թվականների սկզբին, դրամական միջոցների հետ կապված խնդիրների պատճառով Ավիդանի հոգեկան վիճակը վատթարանում էր, 1995 թվականին նա ինքնասպանություն է գործել Թել Ավիվում։
Մահվանից հետո միայն Ավիդանի գրական հեղինակությունը փոխվել է դրական ուղղությամբ ինչպես մասնագիտական շրջանակներում, այնպես էլ ընթերցողների մոտ։ Այժմ նա համարվում է իսրայելացի կարևորագույն բանաստեղծներից մեկը` Յեհուդա Ամիհայի և Նաթան Զահի հետ։
Ամիհայի և Զակի համեմատությամբ Ավիդանը առանձնանում է ավելի արմատական պոեզիայով, ինչը բարդացնում է թարգմանության գործը։ Ավիդանին` ռուսերեն լավագույն թարգմանիչներից մեկն է համարվում բանաստեղծ Սավելի Գրինբերգը[5][6][7][8]։
Մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1993 թվականին Ավիդանը դարձել է Հ. Բյալիկի անվան մրցանակի դափնեկիր (Ամալյա Կահանա-Կարմոնի հետ միասին)[9]։
Բանաստեղծությունների գրքեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Կտրված շուրթերով ծորակներ», 1954
- «Անձնական խնդիրներ», 1957
- «Միջանկյալ արդյունք», 1960
- «Ճնշող բանաստեղծություններ», 1962
- «Ինչ-որ մի բան ինչ-որ մեկի համար», 1964
- «Անհնարին պոեմներ», 1970
- «Կիրառական բանաստեղծություններ», 1973
- «Հնարավորությունների գիրք` բանաստեղծություններ և ավելին», 1985
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Delarge J. Le Delarge (ֆր.) — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #103647791 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Страница Давида Авидана на vcisch1.narod.ru
- ↑ Некод Зингер — О назначении поэта и поэзии (израильская поэзия на иврите) // «Арион», 2004. № 3.
- ↑ Яков Шаус — Обманчивый лаконизм // «Зеркало», 2000. № 15-16.
- ↑ Александр Бараш — Русско-ивритские литературные связи в режиме real time // «НЛО», 2004. № 68.
- ↑ Геннадий Айги — Я — малевичеанец // «Зеркало», 2005. № 25.
- ↑ «List of Bialik Prize recipients 1933–2004 (in Hebrew), Tel Aviv Municipality website» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- vcisch1.narod — տեղեկություններ և բանաստեղծությունների թարգմանություններ
- Դավիդ Ավիդան՝ հոդվածը Հրեական էլեկտրոնային հանրագիտարանում
- לקסיקון הספרות העברית החדשה — דוד אבידן
- NY Times obituary, retrieved October 5, 2008
- Некод Зингер. "Авиданиум" Гринберга
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դավիդ Ավիդան» հոդվածին։ |
|