Դավիդ Ավիդան

Դավիդ Ավիդան; եբրայերեն՝ דוד אבידן‎
Ծնվել է	փետրվարի 21, 1934
Ծննդավայր	Թել Ավիվ, Իսրայել
Մահացել է	մայիսի 11, 1995 (61 տարեկան)
Մահվան վայր	Թել Ավիվ, Իսրայել
Գերեզման	Յարկոն գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Իսրայել
Կրթություն	Երուսաղեմի հրեական համալսարան
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, նկարիչ, գրող, դերասան, թարգմանիչ, կինոդերասան և կինոռեժիսոր
Ամուսին	Bruria Avidan-Barir?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Բյալիկի անվան գրական մրցանակ
	David Avidan Վիքիպահեստում

Դավիթ Ավիդան (եբրայերեն՝ ‏דוד אבידן‏‎‎, փետրվարի 21, 1934(1934-02-21)^[1], Թել Ավիվ, Իսրայել - մայիսի 11, 1995(1995-05-11)^[1]^[2], Թել Ավիվ, Իսրայել^[3]), իսրայելցի բանաստեղծ, նկարիչ, կինոռեժիսոր, հրապարակախոս և սցենարիստ։ Ավիդանը եբրայերենով 20 գրքերի հեղինակ է։

Կենսագրություն և գրական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավիդանը ծնվել է Թել Ավիվում։ Սկսել է լրջորեն զբաղվել գրական գործունեությամբ 1950-ական թվականների սկզբին` լինելով Երուսաղեմի հրեական համալսարանի ուսանող, որտեղ ուսումնասիրում էր գրականություն և փիլիսոփայություն։ Հիմնականում գրել է եբրայերեն, նաև ավանգարդիստ նկարիչ էր։ Ավիդանը թարգմանել է սեփական բանաստեղծություններն անգլերեն, ստացել մի շարք մրցանակներ թե՛ որպես բանաստեղծ, թե՛ որպես թարգմանիչ։

Նա «Լիկրատ» բանաստեղծական խմբի անդամ էր (Նաթան Զահի, Յեհուդա Ամիհայի, Մոշե Դորի և այլնի հետ)։ Ավիդանը Նոբելյան մրցանակի թեկնածու էր, բայց միևնույն ժամանակ նրան չեն առաջարկվել արժանապատիվ աշխատավարձ և չեն վճարվել հոնորարներ^[4], ինչպես նաև` նրան քննադատում էին էգոցենտրիզմի, շովինիստական և տեխնոկրատական հայացքների համար։ Բացասական քննադատությունը, մասնավորապես, ստացել է նրա առաջին՝ «Կտրված շուրթերով ծորակները» բանաստեղծությունների գիրքը (1954)։ Առաջին բարենպաստ ակնարկը գրել է Գաբրիել Մոկեդը (գրական «Աշհավ» պարբերականի խմբագիրը), որը հետագայում դարձել է Ավիդանի ամենամոտ ընկերներից մեկը։

Այնուամենայնիվ, 1990-ական թվականների սկզբին, դրամական միջոցների հետ կապված խնդիրների պատճառով Ավիդանի հոգեկան վիճակը վատթարանում էր, 1995 թվականին նա ինքնասպանություն է գործել Թել Ավիվում։

Մահվանից հետո միայն Ավիդանի գրական հեղինակությունը փոխվել է դրական ուղղությամբ ինչպես մասնագիտական շրջանակներում, այնպես էլ ընթերցողների մոտ։ Այժմ նա համարվում է իսրայելացի կարևորագույն բանաստեղծներից մեկը` Յեհուդա Ամիհայի և Նաթան Զահի հետ։

Ամիհայի և Զակի համեմատությամբ Ավիդանը առանձնանում է ավելի արմատական պոեզիայով, ինչը բարդացնում է թարգմանության գործը։ Ավիդանին` ռուսերեն լավագույն թարգմանիչներից մեկն է համարվում բանաստեղծ Սավելի Գրինբերգը^[5]^[6]^[7]^[8]։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1993 թվականին Ավիդանը դարձել է Հ. Բյալիկի անվան մրցանակի դափնեկիր (Ամալյա Կահանա-Կարմոնի հետ միասին)^[9]։

Բանաստեղծությունների գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Կտրված շուրթերով ծորակներ», 1954
«Անձնական խնդիրներ», 1957
«Միջանկյալ արդյունք», 1960
«Ճնշող բանաստեղծություններ», 1962
«Ինչ-որ մի բան ինչ-որ մեկի համար», 1964
«Անհնարին պոեմներ», 1970
«Կիրառական բանաստեղծություններ», 1973
«Հնարավորությունների գիրք` բանաստեղծություններ և ավելին», 1985

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Delarge J. Le Delarge (ֆր.) — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #103647791 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ Страница Давида Авидана на vcisch1.narod.ru
↑ Некод Зингер — О назначении поэта и поэзии (израильская поэзия на иврите) // «Арион», 2004. № 3.
↑ Яков Шаус — Обманчивый лаконизм // «Зеркало», 2000. № 15-16.
↑ Александр Бараш — Русско-ивритские литературные связи в режиме real time // «НЛО», 2004. № 68.
↑ Геннадий Айги — Я — малевичеанец // «Зеркало», 2005. № 25.
↑ «List of Bialik Prize recipients 1933–2004 (in Hebrew), Tel Aviv Municipality website» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

vcisch1.narod — տեղեկություններ և բանաստեղծությունների թարգմանություններ
Դավիդ Ավիդան՝ հոդվածը Հրեական էլեկտրոնային հանրագիտարանում
לקסיקון הספרות העברית החדשה — דוד אבידן
NY Times obituary, retrieved October 5, 2008
Некод Зингер. "Авиданиум" Гринберга

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դավիդ Ավիդան» հոդվածին։

[_49cd06e2f42ec75e-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_05fa30f34415b76c-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Delarge J. Le Delarge (ֆր.) — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6

[_ae8c4d70d2ada3d1-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #103647791 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[4] Страница Давида Авидана на vcisch1.narod.ru

[5] Некод Зингер — О назначении поэта и поэзии (израильская поэзия на иврите) // «Арион», 2004. № 3.

[6] Яков Шаус — Обманчивый лаконизм // «Зеркало», 2000. № 15-16.

[7] Александр Бараш — Русско-ивритские литературные связи в режиме real time // «НЛО», 2004. № 68.

[8] Геннадий Айги — Я — малевичеанец // «Зеркало», 2005. № 25.

[bialik-9] «List of Bialik Prize recipients 1933–2004 (in Hebrew), Tel Aviv Municipality website» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]