Jump to content

Գրիգորի Պերելման

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գրիգորի Պերելման
ռուս.՝ Григорий Яковлевич Перельман
Ծնվել էհունիսի 13, 1966(1966-06-13)[1][2][3][…] (58 տարեկան)
Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[4]
Բնակության վայր(եր)Kupchino?
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս
Հաստատություն(ներ)ՌԴ գիտությունների ակադեմիայի Ստեկլովի անվան մաթեմատիկայի ինստիտուտի Սանկտ Պետերբուրգի բաժին[5][6], Courant Institute of Mathematical Sciences, NYU?, Սթոնի Բրուքի համալսարան և Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի
Գործունեության ոլորտդիֆերենցիալ երկրաչափություն, տեղաբանություն, մաթեմատիկա, Ռիմանյան երկրաչափություն և geometric topology?
Ալմա մատերՌԴ գիտությունների ակադեմիայի Ստեկլովի անվան մաթեմատիկայի ինստիտուտի Սանկտ Պետերբուրգի բաժին (1990), Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի մաթեմատիկամեխանիկական ֆակուլտետ (1987)[7][8] և Ֆիզիկա-մաթեմատիկական լիցեյ № 239
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն և անգլերեն[9][10][11]
Գիտական ղեկավարԱլեքսանդր Ալեքսանդրով և Yuri Burago?
Պարգևներ
ՀայրYakov Perelman?[13]
ՄայրLyubov Steingolts?[13]
 Grigori Perelman Վիքիպահեստում

Գրիգորի Յակովլևիչ Պերելման (ռուս.՝ Григорий Яковлевич Перельман, հունիսի 13, 1966(1966-06-13)[1][2][3][…], Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[4]), ռուս մաթեմատիկոս։ Նա մեծ ներդրումներ ունի ռիմանյան երկրաչափության և երկրաչափական տոպոլոգիայի մեջ։

1994 թվականին Պերելմանը ապացուցել է Սոուլի թեորեմը, իսկ 2003 թվականին՝ Թյուրսթոնի երկրաչափական վարկածը (հաստատված 2006 թվականին)։

2006 թվականի օգոստոսին Պերելմանին առաջարկվել է Ֆիլդսյան մրցանակ[14] մաթեմատիկայում նրա կատարած ներդրումների համար, որից ինքը հրաժարվել է՝ ասելով, որ նրան չեն հետաքրքրում փողը կամ փառքը[15]։ 2006 թվականի դեկտեմբերի 22-ին Science ամսագիրը որակեց նրա աշխատանքը, որպես տարվա հայտնություն։ Այդպիսի որակում դեռևս չէր եղել մաթեմատիկայի ասպարեզում[16]։

2010 թվականի մարտի 18-ին հայտարարվեց, որ Պերելմանին տրվելու է Միլենիումի մրցանակ[17]՝ Փուանկարեի վարկածը ապացուցելու համար, որից նույնպես հրաժարվեց։ Նա հրաժարվել է նաև մաթեմաիկայի եվրոպական ասոցիացիայի կողմից տրվող հեղինակավոր մրցանակից։

Ներկայումս Պերելմանի ապացույցը Փուանկարեի վարկածի համար միակն է։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #136216218 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. О причинах ухода Г. Перельмана из ПОМИ
  6. Биография Григория Перельмана. РИА Новости
  7. J.J. O'Connor and E.F. Robertson. Grigori Yakovlevich Perelman. MacTutor
  8. J. Lublinski. Der weiße Rabe. Deutschlandfunk
  9. https://arxiv.org/abs/math/0211159
  10. https://arxiv.org/abs/math/0303109
  11. https://arxiv.org/abs/math/0307245
  12. https://www.nytimes.com/2006/08/22/science/22cnd-math.html
  13. 13,0 13,1 Pas L. v. Genealogics — 2003.
  14. «Fields Medals 2006». International Mathematical Union (IMU) - Prizes. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2006 թ․ ապրիլի 30-ին.
  15. «Russian maths genius Perelman urged to take $1m prize». BBC News. 2010 թ․ մարտի 24.
  16. Dana Mackenzie (2006). «Breakthrough of the year. The Poincaré Conjecture—Proved». Science. 314 (5807): 1848–1849. doi:10.1126/science.314.5807.1848. PMID 17185565.
  17. «The Poincaré Conjecture». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 1-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրիգորի Պերելման» հոդվածին։