Ավգուստ Շենոա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ավգուստ Շենոա
խորվ.՝ August Šenoa (Schönoa)
Ծննդյան անունգերմ.՝ August Ivan Nepomuk Eduard Schönoa
Ծնվել էնոյեմբերի 14, 1838(1838-11-14)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԶագրեբ, Ավստրիական կայսրություն[4]
Վախճանվել էդեկտեմբերի 13, 1881(1881-12-13)[1][2][3][…] (43 տարեկան)
Վախճանի վայրԶագրեբ, Ավստրո-Հունգարիա[4]
ԳերեզմանՄիրոգոյ գերեզմանատուն[5]
Գրական անունOnufrius Kopriva
Մասնագիտությունգրող, բանաստեղծ և լրագրող
Լեզուխորվաթերեն
Քաղաքացիություն Ավստրիական կայսրություն և  Հունգարիայի թագավորություն
ԿրթությունGymnasium of Cistercian Order of the Louis the Great?
Ստեղծագործական շրջան1855-1881
Ուշագրավ աշխատանքներ«Živila Hrvatska»,
«Գյուղացիական ապստամբություն»,
«Անիծվածները»
Պարգևներ
ԶավակներԲրանկո Շենովա և Milan Šenoa?
 August Šenoa Վիքիպահեստում

Ավգուստ Շենոա (խորվ.՝ August Šenoa (Schönoa), 14 նոյեմբերի, 1838, Զագրեբ - 13 դեկտեմբերի, 1881, Զագրեբ), խորվաթ գրող, վիպասան, քննադատ, խմբագիր, բանաստեղծ, թատերագիր, հանրաճանաչ «Živila Hrvatska» հայրենասիրական երգի հեղինակը։ Ավգուստ Շենոային հաճախ անվանում են «Խորվաթական վեպի հայր»։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավգուստ Շենոան ծնվել է Զագրեբում՝ սլովենա-գերմանական ծագում ունեցող ընտանիքում։ Նրա հայրը գերմանացի Ալոիս Շենոան էր (գերմ.՝ Alois Schönoa)։ Մայրը՝ Թերեզա Ռաբաչը (սլովակ.՝ Terezija Rabacs), սլովակ էր Բուդապեշտից։ 1857-1865 թվականներին Շենոան իրավաբանություն է սովորել Պրահայում։ Ապրել է նաև Վիեննայում և Զագրեբ վերադարձել 1866 թվականին։

1874-1881 թվականներին եղել է «Vijenac» գրական ամսագրի խմբագիր։

1881 թվականին Ավգուստ Շենոային շնորհվել է Զագրեբի պատվավոր քաղաքացու կոչում[6]։

Մահացել է 1881 թվականի դեկտեմբերի 13-ին՝ 1880 թվականի Զագրեբի երկրաշարժից հետո ստացած վարակիչ հիվանդությունից։

Գրական գործունեությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավգուստ Շենոայի աշխատանքները հրատարակվել են 1861 թվականից։ Նրա պատմավեպերին բնորոշ են ամբողջականությունը, օբյեկտիվությունը, վավերագրականությունը։ Ամենահայտնի վեպերից է «Գյուղացիական ապստամբություն» ստեղծագործությունը, որ նվիրված է 1573 թվականի խորվաթա-սլովենական ապստամբությանը։ Այդ վեպում ժողովուրդը ներկայացվում է որպես առաջընթաց պատմական ուժ։

Ստեղծագործությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավգուստ Շենոայի սեղանը և նրան նվիրված ցուցահանդեսի մի մասը։ Զագրեբ քաղաքի թանգարան
  • 1865 — «Մեր գրականությունը» (Naša književnost)
  • 1866 — Ljubica
  • 1867 — Zagrebulje
  • 1871 — «Сокровище ювелира գանձերը» (Zlatarevo zlato)
  • 1873 — Prijan Lovro
  • 1876 - Čuvaj se senjske ruke
  • 1877 — «Գյուղացիական ապստամբություն» (Seljačka buna)
  • 1878 — Diogenes, Karanfil s pjesnikova groba
  • 1879 — Prosjak Luka
  • 1881 — «Անիծվածները»

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Crnković G. P. Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 Шеноа Август // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. https://www.gradskagroblja.hr/trazilica-pokojnika/15
  6. «1850. - 1918. (Austro Ugarska monarhija)». Զագրեբի պաշտոնական կայք. Zagreb.hr. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 19-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |լեզու= ignored (օգնություն)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Рябова Е., Роман А. Шеноа «Крестьянское восстание», «Литература славянских народов», 1958, в. 3; Barac А., A. Šenoa, Zagreb, 1926;
  • Vucetic S., Vaznija literatura о Senoi, в кн.։ Senoa A., Djela, sv. l, Zagreb, 1962;
  • Jelcic D., A. Senoa njim sarnim, Beograd, 1966.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ավգուստ Շենոա» հոդվածին։